Re: Φορτιστες μπαταριες ............
Ο κανόνας στην φόρτιση είναι όσο πιο αργά τόσο πιο καλά μιας και δεν ταλαιπωρείται θερμικά η μπαταρία. Αλλά αν πέσουμε κάτω απ' το 0.1C δηλαδή το 10% της ονομαστικής τιμής της μπαταρίας, τότε οι πιθανές απώλειες στην φόρτιση να καθυστερήσουν υπερβολικά την τελική φόρτιση.
Συνηθισμένες τιμές είναι από 0.3C και όχι πάνω από 1.0C.
Δηλαδή μια μπαταρία 1000 mAh καλό είναι να φορτίζεται με ρεύμα από 300 mA μέχρι 1000 mA το πολύ. Υπολογίζοντας και 20% απώλειες, περίπου 4 ώρες με 300 mH ή μία ώρα και 15 λεπτά με 1000 mA.
Αυτά κυρίως για NiMh, οι NiCad θέλουν χαμηλότερα ρεύματα.
Το πρόβλημα της φόρτισης είναι χημικό, δημιουργώντας φυσαλίδες αερίων στο εσωτερικό της μπαταρίας. Οι φυσαλίδες αυτές περιορίζουν την ενεργή επιφάνεια των μετάλλων, περισσότερο ρεύμα πρέπει να περάσει από λιγότερη επιφάνεια κι έτσι έχουμε την υπερθέρμανση. Πιο απλά όσο περισσότερο θερμαίνεται η μπαταρία τόσο πιο άσχημα φορτίζεται. Αν έχετε φορτίσει μπαταρία αυτοκινήτου ίσως έχετε δεί καθαρότερα το ίδιο φαινόμενο... Σε αρκετούς φορτιστές η φόρτιση γίνεται με θετικούς και μικρότερους αρνητικούς παλμούς ώστε να περιορίζεται το πρόβλημα.
Η εκφόρτιση των μπαταριών έχει αν κάνει κυρίως με δύο προβλήματα. Το πρώτο είναι το φαινόμενο μνήμης, συνηθισμένο ιδιαίτερα στις πρώτες NiCad και λιγότερο εμφανές στις επόμενες. Αν η μπαταρία επαναφορτιζόταν από την μισή χωρητικότητά της και μετά, αδυνατούσε να δώσει ισχύ κάτω απ' το σημείο που είχε ξεκινήσει η επαναφόρτιση. Η εκφόρτιση έδωσε λύση. Νεώτερες σχεδιάσεις δεν έχουν αυτό το πρόβλημα επιτρέποντας επαναφόρτιση από οποιοδήποτε σημείο. Αλλά εδώ φτάνουμε στο δεύτερο πρόβλημα. Πόσο φορτισμένη είναι η μπαταρία που ξεκινάμε να επαναφορτίσουμε? 90%, 55%, 20%? Πόσο χρόνο θα την φορτίσουμε με πόσο ρεύμα? Ξεπερνώντας τον χρόνο και "υπερφορτίζοντας" την μπαταρία, έχουμε και πάλι άσκοπη θερμική καταπόνησή της που μειώνει τον χρόνο ζωής της. Γι αυτό πολλοί αυτόματοι φορτιστές προτιμούν να εκφορτίζουν την μπαταρία πριν από κάθε επαναφόρτιση.
Κάθε εφαρμογή έχει και διαφορετικές απαιτήσεις από τις μπαταρίες της με αποτέλεσμα αν μην είναι απλά τα πράγματα. Ενδεικτικά πολλές επαναφορτιζόμενες δεν κάνουν για ρολόγια ή τηλεκοντρόλ κλπ. γιατί τείνουν να χάνουν το φορτίο τους σύντομα πριν προλάβουν να το αποδώσουν στην συσκευή. Άλλες συσκευές έχουν την ικανότητα να "ξεζουμίζουν" τις μπαταρίες όσο πεσμένες κι αν είναι ενώ άλλες τις θέλουν οπωσδήποτε πάνω από κάποια όρια. Δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες, δοκιμάζοντας βρίσκουμε τους καλύτερους συνδυασμούς.
Καλό είναι να ξέρουμε κάποια βασικά πράγματα για τις μπαταρίες μας. Το πρώτο είναι το ρεύμα φόρτισης του φορτιστή. Συνήθως το γράφει πάνω του, στις καλές περιπτώσεις είναι και ρυθμιζόμενο. Μπορεί να μετρηθεί και αν δεν ξέρετε πώς, όποιος γνωστός ασχολείται με ηλεκτρονικά μπορεί να σας το μετρήσει σε μισό λεπτό. Με την τιμή ρεύματος φόρτισης κατά νου και λίγους υπολογισμούς ξέρουμε πόσο θα φορτίσουμε την μπαταρία μας.
Δεύτερο σημαντικό είναι η πραγματική χωρητικότητα της μπαταρίας. Αναγράφεται πάνω της η μέγιστη χωρητικότητά της όταν ήταν καινούργια. Μετά από μερικές "βάρβαρες" ταχυφορτίσεις τι απέμεινε άραγε?
Εδώ θέλουμε πάλι έναν ηλεκτρονικό κι ένα αναλογικό ρολόι με μπαταρία.
Αφού φορτίσουμε την μπαταρία όσο καλύτερα μπορούμε την συνδέουμε στο ρολόι παράλληλα με μια αντίσταση - φορτίο που να της δημιουργεί κατανάλωση (μαζί με το ρολόι) 100 mA. Ρυθμίζουμε το ρολόι 12 ακριβώς και το αφήνουμε μέχρι να σταματήσει. Ξέρουμε έτσι για πόση ώρα η μπαταρία μπορούσε να δίνει 100 mA και υπολογίζουμε τα συνολικά mAh που είχε αποθηκεύσει. Φυσικά μπορείτε να αλλάξετε το φορτίο σύμφωνα με τις ανάγκες των υπολογισμών σας, απλά την ιδέα μεταφέρω...
Ο κανόνας στην φόρτιση είναι όσο πιο αργά τόσο πιο καλά μιας και δεν ταλαιπωρείται θερμικά η μπαταρία. Αλλά αν πέσουμε κάτω απ' το 0.1C δηλαδή το 10% της ονομαστικής τιμής της μπαταρίας, τότε οι πιθανές απώλειες στην φόρτιση να καθυστερήσουν υπερβολικά την τελική φόρτιση.
Συνηθισμένες τιμές είναι από 0.3C και όχι πάνω από 1.0C.
Δηλαδή μια μπαταρία 1000 mAh καλό είναι να φορτίζεται με ρεύμα από 300 mA μέχρι 1000 mA το πολύ. Υπολογίζοντας και 20% απώλειες, περίπου 4 ώρες με 300 mH ή μία ώρα και 15 λεπτά με 1000 mA.
Αυτά κυρίως για NiMh, οι NiCad θέλουν χαμηλότερα ρεύματα.
Το πρόβλημα της φόρτισης είναι χημικό, δημιουργώντας φυσαλίδες αερίων στο εσωτερικό της μπαταρίας. Οι φυσαλίδες αυτές περιορίζουν την ενεργή επιφάνεια των μετάλλων, περισσότερο ρεύμα πρέπει να περάσει από λιγότερη επιφάνεια κι έτσι έχουμε την υπερθέρμανση. Πιο απλά όσο περισσότερο θερμαίνεται η μπαταρία τόσο πιο άσχημα φορτίζεται. Αν έχετε φορτίσει μπαταρία αυτοκινήτου ίσως έχετε δεί καθαρότερα το ίδιο φαινόμενο... Σε αρκετούς φορτιστές η φόρτιση γίνεται με θετικούς και μικρότερους αρνητικούς παλμούς ώστε να περιορίζεται το πρόβλημα.
Η εκφόρτιση των μπαταριών έχει αν κάνει κυρίως με δύο προβλήματα. Το πρώτο είναι το φαινόμενο μνήμης, συνηθισμένο ιδιαίτερα στις πρώτες NiCad και λιγότερο εμφανές στις επόμενες. Αν η μπαταρία επαναφορτιζόταν από την μισή χωρητικότητά της και μετά, αδυνατούσε να δώσει ισχύ κάτω απ' το σημείο που είχε ξεκινήσει η επαναφόρτιση. Η εκφόρτιση έδωσε λύση. Νεώτερες σχεδιάσεις δεν έχουν αυτό το πρόβλημα επιτρέποντας επαναφόρτιση από οποιοδήποτε σημείο. Αλλά εδώ φτάνουμε στο δεύτερο πρόβλημα. Πόσο φορτισμένη είναι η μπαταρία που ξεκινάμε να επαναφορτίσουμε? 90%, 55%, 20%? Πόσο χρόνο θα την φορτίσουμε με πόσο ρεύμα? Ξεπερνώντας τον χρόνο και "υπερφορτίζοντας" την μπαταρία, έχουμε και πάλι άσκοπη θερμική καταπόνησή της που μειώνει τον χρόνο ζωής της. Γι αυτό πολλοί αυτόματοι φορτιστές προτιμούν να εκφορτίζουν την μπαταρία πριν από κάθε επαναφόρτιση.
Κάθε εφαρμογή έχει και διαφορετικές απαιτήσεις από τις μπαταρίες της με αποτέλεσμα αν μην είναι απλά τα πράγματα. Ενδεικτικά πολλές επαναφορτιζόμενες δεν κάνουν για ρολόγια ή τηλεκοντρόλ κλπ. γιατί τείνουν να χάνουν το φορτίο τους σύντομα πριν προλάβουν να το αποδώσουν στην συσκευή. Άλλες συσκευές έχουν την ικανότητα να "ξεζουμίζουν" τις μπαταρίες όσο πεσμένες κι αν είναι ενώ άλλες τις θέλουν οπωσδήποτε πάνω από κάποια όρια. Δεν υπάρχουν γενικοί κανόνες, δοκιμάζοντας βρίσκουμε τους καλύτερους συνδυασμούς.
Καλό είναι να ξέρουμε κάποια βασικά πράγματα για τις μπαταρίες μας. Το πρώτο είναι το ρεύμα φόρτισης του φορτιστή. Συνήθως το γράφει πάνω του, στις καλές περιπτώσεις είναι και ρυθμιζόμενο. Μπορεί να μετρηθεί και αν δεν ξέρετε πώς, όποιος γνωστός ασχολείται με ηλεκτρονικά μπορεί να σας το μετρήσει σε μισό λεπτό. Με την τιμή ρεύματος φόρτισης κατά νου και λίγους υπολογισμούς ξέρουμε πόσο θα φορτίσουμε την μπαταρία μας.
Δεύτερο σημαντικό είναι η πραγματική χωρητικότητα της μπαταρίας. Αναγράφεται πάνω της η μέγιστη χωρητικότητά της όταν ήταν καινούργια. Μετά από μερικές "βάρβαρες" ταχυφορτίσεις τι απέμεινε άραγε?
Εδώ θέλουμε πάλι έναν ηλεκτρονικό κι ένα αναλογικό ρολόι με μπαταρία.
Αφού φορτίσουμε την μπαταρία όσο καλύτερα μπορούμε την συνδέουμε στο ρολόι παράλληλα με μια αντίσταση - φορτίο που να της δημιουργεί κατανάλωση (μαζί με το ρολόι) 100 mA. Ρυθμίζουμε το ρολόι 12 ακριβώς και το αφήνουμε μέχρι να σταματήσει. Ξέρουμε έτσι για πόση ώρα η μπαταρία μπορούσε να δίνει 100 mA και υπολογίζουμε τα συνολικά mAh που είχε αποθηκεύσει. Φυσικά μπορείτε να αλλάξετε το φορτίο σύμφωνα με τις ανάγκες των υπολογισμών σας, απλά την ιδέα μεταφέρω...
Last edited:
