Πριν καιρό επισκεύασα το "καλό" μου πικάπ Thorens TD2001, και έψαχνα για phonostage φθηνό, γιατί πιστεύω ότι δεν είναι λογικό για 10 κυβικά εκατοστά κατασκευής κάποιος πρέπει να πάρει δάνειο.
Αποφάσισα να φτιάξω το δικό μου Hi-End. Πολύ πιστεύουν ότι ο προενισχυτής RIAA πρέπει να είναι λιτός (λίγα εξαρτήματα), εν μέρη συμφωνώ (low distortion, πρέπει να ασχοληθούμε με αυτό).
Το κακό όμως με τον RIAA preamp είναι ότι δεν ενισχύει απλώς την τάση εισόδου αλλά φιλτράρει το σήμα ώστε να μιμηθεί τις συνθήκες, τα φίλτρα RIAA εγγραφής του δίσκου. Αυτό σημαίνει ότι όταν γράφτηκε ο δίσκος
μια reverse RIAA καμπύλη χρησιμοποιήθηκε. Αυτή η καμπύλη προφανώς υλοποιήθηκε με ηλεκτρονικά φίλτρα(παθητικά η ενεργά) για να πάρουμε τα τρία σπασίματα στην καμπύλη απόκρισης (~ 50, 500, 2120 Hz).
Αν υποθέσουμε ότι το RIAA φίλτρο που χρησιμοποιήθηκε κατά την εγγραφή του δίσκου, ήταν αρκετά καλό
ώστε να πλησιάζει τη θεωρητική καμπύλη, τότε και εμείς θα πρέπει να έχουμε αντίστοιχο ώστε να κάνουμε την αναπαραγωγή.
Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε κάθε φορά κοντά στη RIAA καμπύλη. Για τα πειράματα μου χρησιμοποίησα Burr Brown τελεστικούς
για τους εξής λόγους.
- Έχουν χαμηλό θόρυβο (jfet based).
- Ακούγονται "αναλυτικά" λόγου του ότι τα στάδια εξόδου τους είναι ελαφρώς biased σε κλάση Α
(για αυτό και ζεσταίνονται πιο πολύ).
- Έτσι έχουμε κάτι που πλησιάζει το διακριτό κύκλωμα σε απόδοση, και δίνη μεγάλη ευελιξία στη σχεδίαση (τελεστικός).
Στο σχεδιαστικό κομμάτι τώρα. Πρέπει να φτιάξουμε φίλτρο και ενισχυτή. Δοκίμασα, το κλασσικό κύκλωμα με ένα τελεστικό (παθητικά φίλτρα).
Αυτό έδωσε καμπύλη η οποία είχε τις εξής αποκλίσεις από τη θεωρητική:
- 50 Hz : ~ -2.1 db
- 500 Hz : ~ 2.3 db
- 2120 Hz : ~ -2.5 db
Στη συνέχεια δοκίμασα με δύο τελεστικούς και τα αποτελέσματα, ήταν λίγο καλύτερα. Τελικά πήγα σε 4 τελεστικούς ανά κανάλι (όλα τα φίλτρα ενεργά).
Τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά. Σχεδόν εφαπτόταν στη θεωρητική:
- 50 Hz : ~ -0.3 db
- 500 Hz : ~ 0.7 db
- 2120 Hz : ~ -1.2 db
Αφού έφτιαξα το φίλτρο πρόσθεσα gain γύρω στα 55 db (MC). Θα μπορούσα να σταματήσω εδώ, αλλά πρόσθεσα τα εξής:
- class A output έξοδο με single ended mosfet (τεράστια διαφορά, ο ήχος είναι ποιο ζωντανός + μπορείς να οδηγείς ακουστικά συνετότατα)
- Servo κύκλωμα για τον περιορισμό της DC τάσης εξόδου το τελεστικού που δίνει το μεγαλύτερο μέρος του gain
( θα μπορούσα να βάλω πυκνωτή, αλλά ..).
Κατέληξα με ένα κύκλωμα από 7 τελεστικούς ανά κανάλι (σύνολο 14) συν 2 mosfet.
Ηχητικά πιστεύω ότι το βινύλιο ακούγεται όπως του αξίζει. Βέβαια δεν το έχω συγκρίνει με τα Hi-End που κυκλοφορούν,
αλλά νομίζω ότι τέτοιες υλοποιήσεις δεν γίνονται.
Τέλος θα ήθελα να πω ότι παραδέχομαι ότι οι πολύ τελεστικοί να δίνουν ένα βαθμό distortion παραπάνω, αλλά χρησιμοποιώντας
Burr Brown και καλή τροφοδοσία:
- εξωτερική μέσα σε αλουμίνιο,
- αρκετά micro farad
- σταθεροποιημένη lm317/337
Το καταπολεμάς σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Παραθέτω
-τη Καμπύλη απόκρισης σε simulation.
-Η κατασκευή μου. Σε διάτρητη (κουράστηκα αρκετά)
Σε πλακέτα τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα.
-Το κύκλωμα (απλουστευμένο, κάποια στιγμή θα καθήσω να σχεδιάσω το πραγματικό).
P.S.
Ακούγεται πολύ καλά.
Θα ήθελα και τα δικά σας σχόλια.
Αποφάσισα να φτιάξω το δικό μου Hi-End. Πολύ πιστεύουν ότι ο προενισχυτής RIAA πρέπει να είναι λιτός (λίγα εξαρτήματα), εν μέρη συμφωνώ (low distortion, πρέπει να ασχοληθούμε με αυτό).
Το κακό όμως με τον RIAA preamp είναι ότι δεν ενισχύει απλώς την τάση εισόδου αλλά φιλτράρει το σήμα ώστε να μιμηθεί τις συνθήκες, τα φίλτρα RIAA εγγραφής του δίσκου. Αυτό σημαίνει ότι όταν γράφτηκε ο δίσκος
μια reverse RIAA καμπύλη χρησιμοποιήθηκε. Αυτή η καμπύλη προφανώς υλοποιήθηκε με ηλεκτρονικά φίλτρα(παθητικά η ενεργά) για να πάρουμε τα τρία σπασίματα στην καμπύλη απόκρισης (~ 50, 500, 2120 Hz).
Αν υποθέσουμε ότι το RIAA φίλτρο που χρησιμοποιήθηκε κατά την εγγραφή του δίσκου, ήταν αρκετά καλό
ώστε να πλησιάζει τη θεωρητική καμπύλη, τότε και εμείς θα πρέπει να έχουμε αντίστοιχο ώστε να κάνουμε την αναπαραγωγή.
Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε κάθε φορά κοντά στη RIAA καμπύλη. Για τα πειράματα μου χρησιμοποίησα Burr Brown τελεστικούς
για τους εξής λόγους.
- Έχουν χαμηλό θόρυβο (jfet based).
- Ακούγονται "αναλυτικά" λόγου του ότι τα στάδια εξόδου τους είναι ελαφρώς biased σε κλάση Α
(για αυτό και ζεσταίνονται πιο πολύ).
- Έτσι έχουμε κάτι που πλησιάζει το διακριτό κύκλωμα σε απόδοση, και δίνη μεγάλη ευελιξία στη σχεδίαση (τελεστικός).
Στο σχεδιαστικό κομμάτι τώρα. Πρέπει να φτιάξουμε φίλτρο και ενισχυτή. Δοκίμασα, το κλασσικό κύκλωμα με ένα τελεστικό (παθητικά φίλτρα).
Αυτό έδωσε καμπύλη η οποία είχε τις εξής αποκλίσεις από τη θεωρητική:
- 50 Hz : ~ -2.1 db
- 500 Hz : ~ 2.3 db
- 2120 Hz : ~ -2.5 db
Στη συνέχεια δοκίμασα με δύο τελεστικούς και τα αποτελέσματα, ήταν λίγο καλύτερα. Τελικά πήγα σε 4 τελεστικούς ανά κανάλι (όλα τα φίλτρα ενεργά).
Τα αποτελέσματα ήταν πολύ καλά. Σχεδόν εφαπτόταν στη θεωρητική:
- 50 Hz : ~ -0.3 db
- 500 Hz : ~ 0.7 db
- 2120 Hz : ~ -1.2 db
Αφού έφτιαξα το φίλτρο πρόσθεσα gain γύρω στα 55 db (MC). Θα μπορούσα να σταματήσω εδώ, αλλά πρόσθεσα τα εξής:
- class A output έξοδο με single ended mosfet (τεράστια διαφορά, ο ήχος είναι ποιο ζωντανός + μπορείς να οδηγείς ακουστικά συνετότατα)
- Servo κύκλωμα για τον περιορισμό της DC τάσης εξόδου το τελεστικού που δίνει το μεγαλύτερο μέρος του gain
( θα μπορούσα να βάλω πυκνωτή, αλλά ..).
Κατέληξα με ένα κύκλωμα από 7 τελεστικούς ανά κανάλι (σύνολο 14) συν 2 mosfet.
Ηχητικά πιστεύω ότι το βινύλιο ακούγεται όπως του αξίζει. Βέβαια δεν το έχω συγκρίνει με τα Hi-End που κυκλοφορούν,
αλλά νομίζω ότι τέτοιες υλοποιήσεις δεν γίνονται.
Τέλος θα ήθελα να πω ότι παραδέχομαι ότι οι πολύ τελεστικοί να δίνουν ένα βαθμό distortion παραπάνω, αλλά χρησιμοποιώντας
Burr Brown και καλή τροφοδοσία:
- εξωτερική μέσα σε αλουμίνιο,
- αρκετά micro farad
- σταθεροποιημένη lm317/337
Το καταπολεμάς σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Παραθέτω
-τη Καμπύλη απόκρισης σε simulation.
-Η κατασκευή μου. Σε διάτρητη (κουράστηκα αρκετά)
Σε πλακέτα τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα.
-Το κύκλωμα (απλουστευμένο, κάποια στιγμή θα καθήσω να σχεδιάσω το πραγματικό).
P.S.
Ακούγεται πολύ καλά.
Θα ήθελα και τα δικά σας σχόλια.
