Ακρόαση Κλασσικής Μουσικής στο σπίτι.

alfaalfa

AVClub Enthusiast
27 June 2006
1,279
Ακολουθεί .. σεντόνι (..δικό μου πάντως).

Παίρνοντας αφορμή από την οργάνωση της δισκοθήκης μου κλασσικής σε ένα νέο NAS δίσκο , είπα να γράψω κάποιο κείμενο για τον τρόπο που οργανώνω την ακρόαση της κλασσικής μουσικής.

Χειμώνας είναι άλλωστε , κρίση υπάρχει , με περισσότερο εσωστρεφή τρόπο διασκεδάζουμε «εν οίκω» , οπότε είναι και σχετικά επίκαιρο.
Όχι φυσικά ότι αποτελεί ντε και καλά τον «ορθό» τρόπο ή τον «πρέποντα» τρόπο , ούτε πρόκειται περί υποδείξεων , απλά νομίζω ότι σε εμένα δίνει περισσότερη χαρά.

Λοιπόν κατά αρχήν η δισκοθήκη (άυλη και ..στα ράφια) λειτουργεί σαν μία εγκυκλοπαίδεια-βιβλιοθήκη που βοηθάει να επιλεγεί τι θέλεις να ακούσεις σε γενικές γραμμές. Τι έχεις διάθεση γενικά.

Δόξα τω θεώ η κλασική μουσική έχει να μας προσφέρει από όλα.
Θέλεις κάτι ανάλαφρο – χορευτικό (πχ can-can του Οφενμπαχ , βαλς του Στράους- μπαλέτο του Τσαϊκόφσκι ) , θέλεις κάτι σε μικρή ορχήστρα (πχ κουαρτέτο του Μπετόβεν) , κάτι σε σόλο ή ρεσιτάλ πιάνου η βιολιού ή τσέλου , μεγάλο συμφωνικό έργο , «βαρύ» έργο (πχ Μάλερ) , «παλιά» κλασσική μουσική (πχ Μπαχ) , ή κάτι πιο σύγχρονο (πχ Σοστακόβιτς) , με μεγάλη χορωδία – ορατόριο , όπερα .

Μία σημαντική πρώτη απόφαση είναι αν θα ακούσω κάτι που (σχετικά) γνωρίζω , η κάτι που νομίζω ότι θα είναι η πρώτη φορά. (... ή έτσι νομίζω)

Αφού αποφασίσω λοιπόν ένα έργο αρχίζει το …ωραίο κομμάτι της διασκέδασης.
Εδώ ψάχνω στο νετ πληροφορίες για τον δημιουργό . Πότε το έγραψε , σε ποια ηλικιακή – ερωτική - προσωική φάση της ζωής του , τι κοινωνικές συνθήκες επικρατούσαν (πχ πόλεμος - μετανάστευση σε ΗΠΑ κα) , τι αποδοχή είχε το έργο στο τότε κοινό του , σε πόσο χρόνο γράφτηκε που βρισκόταν . τι τον ενέπνευσε , τι θέλει να «δείξει» κλπ κλπ.

Είναι πολύ βασικό να ξέρεις τι εκπροσωπεί ένα κλασσικό έργο. Ουσιαστικά έχει «υπόθεση» . Δεν μπορείς να ακούσεις τους πλανήτες του Χολστ χωρίς να πάρεις χαμπάρι ποιο κομμάτι είναι ο κάθε πλανήτης . Το ίδιο για την Αλπική Συμφωνία του Ρ. Στράους ή τις 4 εποχές του Βιβάλντι. Επίσης στις όπερες πρέπει να ξεκαθαρίσεις την πλοκή και τους χαρακτήρες.

Μετά γίνεται το ίδιο ψάξιμο για τους performers. Μαέστρος – ερμηνευτές – ορχήστρα – τραγουδιστές αν υπάρχουν. Ένα ενδιαφέρον κομμάτι της διασκέδασης είναι η κριτική της παράστασης από ψάξιμο στο νετ. Πως την είδε ο τότε τύπος-κριτικοί της εποχής . Είχε «νεύρο-παλμό» ή όχι – προσπάθησε να δώσει κάτι "νέο" κλπ . Υπάρχουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την δυσκολία εκτέλεσης . Για παράδειγμα διάβαζα πριν μερικές ημέρες τις τεράστιες φωνητικές απαιτήσεις που έχει η παράσταση Salome του R. Strauss με αποτέλεσμα πολύ λίγες σοπράνο να μπορούν να ερμηνεύσουν τον ρόλο χωρίς να λαχανιάσουν από έλλειψη …αέρα στο μέσο της παράστασης.

Ενδιαφέρον έχει να βρεθούν και πληροφορίες για την ηχογράφηση , αν τα μικρόφωνα ήταν κοντά η μακριά από τα όργανα , η αίθουσα . . (Έχω βρει και σκαναρισμένη από εφημερίδα του 1959 πχ κριτική για τον «επαναστατικό» νέο τρόπο ηχογράφησης με μικρόφωνα χώρου).
Φυσικά χρήσιμες πληροφορίες (και φωτογραφίες) έχει και το βιβλιαράκι από το δισκάκι αν υπάρχει.

Μία ενδιαφέρουσα πηγή κριτικής από ένα δισκάκι, που έχουμε στην φυσική η σκληρού δίσκου δισκοθήκη μας, είναι το Amazon μέσω review από τους κατόχους του. Επίσης υπάρχουν και αρκετά sites με κριτική των εκτελέσεων - ηχογραφήσεων

Μετά από όλη αυτή την προετοιμασία αρχίζει η ακρόαση. Θεωρώ ότι η προετοιμασία αυτή είναι ένα πολύ ωραίο κομμάτι – που δεν αποκλείεται να είναι και το ωραιότερο. Θυμάμαι ένα παλιό φίλο και δάσκαλο ιστιοπλόο (θαλασσοπόρο στην ουσία) που μου έλεγε ότι κάθε ταξίδι το ζεις 3 φορές . Την πρώτη το σχεδιάζεις , τη δεύτερη το εκτελείς και την τρίτη το θυμάσαι χωρίς και αυτός να έχει ξεκαθαρίσει ποια είναι η καλύτερη. Και σίγουρα η μουσική ακρόαση είναι ένα «ταξίδι».

Αυτό που εγώ κάνω (χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει και τίποτα) είναι ότι αποφεύγω δίσκους του τύπου «Best of Pavarotti” ή “classic music in films” ή «famous waltzes” κλπ. Καλό είναι ένα δισκάκι ένα είναι από μία ηχογράφηση , ώστε να αποκτάς μία αίσθηση του χώρου – τρόπου – ατμόσφαιρας ηχογράφησης, διαφορετικά από κομμάτι σε κομμάτι αλλάζουν τα πάντα – πολλές φορές και η στάθμη ηχογράφησης με αποτέλεσμα να κινείσαι σε ένα ακουστικό χάος .

Την ακρόαση κάνω ενιαία από την αρχή μέχρι το τέλος , δεν επαναλαμβάνω tracks με replay ή πηδάω tracks η ακόμη και αυξομειώνω ένταση συνεχώς . Ούτε αλλάζω δισκάκια βέβαια. Όχι ότι σημαίνει τίποτα αυτά , απλά προσωπικά χάνω την ατμόσφαιρα του έργου , άλλωστε ένα στοιχείο της ατμόσφαιρας είναι και η διάρκεια και φυσικά η εναλλαγή των tempo , η ένταση ή μη κλπ.

Με αυτό τον τρόπο -στο περίπου- δαπανώ ένα διάστημα περίπου μιάμισης έως δύο ωρών , που συνήθως είναι βράδυ και το συχνότερο πολύ προχωρημένο βράδυ μεταμεσονύκτια ώρα. Η αίσθηση που μου μένει είναι ότι έχω παρακολουθήσει μία παράσταση,

Βέβαια κάπου είμαι τυχερός για μερικά πράγματα όπως ότι υπάρχει ένα σχετικά αξιοπρεπές σύστημα αλλά το βασικότερο ο αποκλειστικός χώρο μουσικής και HC με αρκετή ηχητική φροντίδα , με δυνατότητα να ακούω σε σημαντικές εντάσεις μέσα στην βαθιά νύχτα χωρίς να ενοχλώ τους υπόλοιπους μέσα στο σπίτι. (..ελπίζω και έξω από αυτό..).

Αυτά τα ..ολίγα (!) .

Επαναλαμβάνω δεν είναι κανόνες είναι συμβουλές-προτάσεις που μπορεί να κάνουν για κάποιους το χόμπι μας πιο ευχάριστο και ειδικά για κάποιους νέους (στο χόμπι - που δεν σημαίνει απαραίτητα και νέους σε ηλικία).

Το χόμπι ουσιαστικά δεν έχει «πρέπει» και πολύ καλά κάνει.

ΥΓ1 Ειλικρινά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε το ασύλληπτο υπερ-όπλο που λέγεται internet και Google, Ούτε στην πιο «προχω» ταινία επιστημονικής φαντασίας προς 25ετίας και πίσω δεν είχε παρουσιαστεί το «έργο» σαν ιδέα.
 
Last edited:
Ωραια παρουσιαση για την προσεγγιση το τελετουργικο και την προδιαθεση μιας ακροασης κλασσικης μουσικης.

Το βασικο για μενα, αυτο που λες, οχι αποσπασματα, πηδηματα, αυξομειωσεις και ριπλεϋ για αυτο το ειδος μουσικης γιατι το βασικο ειναι να μπεις στο πνευμα της και να εμποτιστεις απο την ατμοσφαιρα της.

Οποτε πρεπει "να δωσεις" για να σου δωσει. Κατ αρχας τον απαραιτητο χρονο και προσοχη-διαθεσιμότητα.

Βεβαια το θεμα της αρχειοθετησης και της διαδικασίας του τι θα ακουσεις. εξαρταται απο το support που διαθετει ο καθενας, και καπου προδιαθετει την αποφαση του τι να επιλεξει (κυριως για αυτους που εχουν βινυλια)...
 
Μπραβο και για την ιεροτελεστία της ακρόασης και για τον χωρο σου, Αλλά μας ανοίγεις την όρεξη και τροφή δεν δινεις. Γραψε καποια siteς που βρισκεις πληροφοίες και ξεκίνα και κανένα θέμα για συζήτηση, επεσε πολύ χαλαρότητα τελευταία στην κλασσική..............
 
...πληροφορίες για τον δημιουργό . Πότε το έγραψε , σε ποια ηλικιακή – ερωτική - προσωπική φάση της ζωής του , τι κοινωνικές συνθήκες επικρατούσαν (πχ πόλεμος - μετανάστευση σε ΗΠΑ κα) , τι αποδοχή είχε το έργο στο τότε κοινό του , σε πόσο χρόνο γράφτηκε που βρισκόταν . τι τον ενέπνευσε , τι θέλει να «δείξει» κλπ κλπ.

Δεν θέλω να ξέρω!!
Ειδικά στην πρώτη επαφή με το έργο, μου αρκεί το όνομα του συνθέτη. Η παρτιτούρα μιλάει από μόνη της. Αν ο συνθέτης είχε ερωτική απογοήτευση, πονόλαιμο, πονόδοντο κλπ, με αφήνει παγερά αδιάφορο. Το καλύτερό μου είναι όταν ακούω κάτι για πρώτη φορά χωρίς να ξέρω ούτε τον συνθέτη. Πιο αντικειμενική ακρόαση δεν υπάρχει! Γενικά προτιμώ να εστιάσω στο έργο αυτό καθαυτό, στη Μουσική δηλαδή, και όχι στο τι ώθησε το συνθέτη να δημιουργήσει το έργο.



Είναι πολύ βασικό να ξέρεις τι εκπροσωπεί ένα κλασσικό έργο. Ουσιαστικά έχει «υπόθεση» . Δεν μπορείς να ακούσεις τους πλανήτες του Χολστ χωρίς να πάρεις χαμπάρι ποιο κομμάτι είναι ο κάθε πλανήτης . Το ίδιο για την Αλπική Συμφωνία του Ρ. Στράους ή τις 4 εποχές του Βιβάλντι. Επίσης στις όπερες πρέπει να ξεκαθαρίσεις την πλοκή και τους χαρακτήρες.
Τα έργα που αναφέρεις είναι λίγο πολύ προγραμματική μουσική οπότε κάπου δικαιολογείται να ξέρει ο ακροατής τι ακούει. Το ''κακό'' βέβαια με την προγραμματική μουσική είναι ότι ο ακροατής ωθείται σε συνειρμούς ανάλογα με το ''πρόγραμμα'' του έργου. Εγώ πάντως όταν πρωτοάκουσα τη Θάλασσα και τους Πλανήτες χωρίς να ξέρω περί τίνος πρόκειται, μου άρεσαν μια χαρά!
 
Δεν θέλω να ξέρω!!
Ειδικά στην πρώτη επαφή με το έργο, μου αρκεί το όνομα του συνθέτη. Η παρτιτούρα μιλάει από μόνη της. Αν ο συνθέτης είχε ερωτική απογοήτευση, πονόλαιμο, πονόδοντο κλπ, με αφήνει παγερά αδιάφορο. Το καλύτερό μου είναι όταν ακούω κάτι για πρώτη φορά χωρίς να ξέρω ούτε τον συνθέτη. Πιο αντικειμενική ακρόαση δεν υπάρχει! Γενικά προτιμώ να εστιάσω στο έργο αυτό καθαυτό, στη Μουσική δηλαδή, και όχι στο τι ώθησε το συνθέτη να δημιουργήσει το έργο.

...


Τα έργα που αναφέρεις είναι λίγο πολύ προγραμματική μουσική οπότε κάπου δικαιολογείται να ξέρει ο ακροατής τι ακούει. Το ''κακό'' βέβαια με την προγραμματική μουσική είναι ότι ο ακροατής ωθείται σε συνειρμούς ανάλογα με το ''πρόγραμμα'' του έργου. Εγώ πάντως όταν πρωτοάκουσα τη Θάλασσα και τους Πλανήτες χωρίς να ξέρω περί τίνος πρόκειται, μου άρεσαν μια χαρά!

Εφόσον σου αρέσει έτσι – όλα καλά, κανένα πρόβλημα.

Προσωπικά δεν μου αρέσει αυτός ό τρόπος διασκέδασης – αυτό γράφω. Συνδέω την τέχνη με τον δημιουργό της – είμαι της σχολής Ραχμάνινοφ .
Μου αρέσει να κρίνω αν η άποψη του δημιουργού με εκφράζει και εμένα . Δεν κρύβω ότι μου αρέσει πολύ και να με παρασύρει – ξυπνάει-σπρώχνει η άποψη του .
Αν άκουγα το Isle of the Dead , και μάθαινα ότι το είχε γράψει …υπολογιστής σε MAC OS , θα μου άρεσε και λιγότερο. ΑΠΕΙΡΩΣ λιγότερο-μπορεί να μην το ξανάκουγα και ποτέ.

..Επίσης δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει "αντικειμενική" ακρόαση.

Αν αντικαταστήσεις την λέξη αντικειμενική με την λέξη ελεύθερη θα το καταλάβω.
Και αυτό που γράφεις έχει την λογική του αν σου αρέσει - ακούς κάτι και αναρωτιέσαι που σε πάει στα τυφλά.
 
Last edited:
Εφόσον σου αρέσει έτσι – όλα καλά, κανένα πρόβλημα.

Προσωπικά δεν μου αρέσει αυτός ό τρόπος διασκέδασης – αυτό γράφω. Συνδέω την τέχνη με τον δημιουργό της – είμαι της σχολής Ραχμάνινοφ .
Μου αρέσει να κρίνω αν η άποψη του δημιουργού με εκφράζει και εμένα . Δεν κρύβω ότι μου αρέσει πολύ και να με παρασύρει – ξυπνάει-σπρώχνει η άποψη του .
Αν άκουγα το Isle of the Dead , και μάθαινα ότι το είχε γράψει …υπολογιστής σε MAC OS , θα μου άρεσε και λιγότερο. ΑΠΕΙΡΩΣ λιγότερο-μπορεί να μην το ξανάκουγα και ποτέ.
Με ενδιαφέρουν περισσότερο οι νότες και όχι τι προηγήθηκε μέχρι οι νότες να γραφτούν στο χαρτί. Κάποια εγκυκλοπαιδική πληροφόρηση προφανώς είναι επιθυμητή αλλά δεν είναι προτεραιότητα.

..Επίσης δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει "αντικειμενική" ακρόαση.
Αυτή κατά την οποία ακούμε νότες και όχι ποιός τις έγραψε, γιατί και πότε τις έγραψε, τι ήθελε να εκφράσει, ποιός τις παίζει κλπ. Με άλλα λόγια θέλω να προσλαμβάνω τη μουσική σκέτη, με όσο γίνεται λιγότερα φίλτρα.

Αν αντικαταστήσεις την λέξη αντικειμενική με την λέξη ελεύθερη θα το καταλάβω.
Και αυτό που γράφεις έχει την λογική του αν σου αρέσει - ακούς κάτι και αναρωτιέσαι που σε πάει στα τυφλά.

Προσωπικές και ίσως αιρετικές απόψεις.
 
Νομιζω οτι δεν υπαρχει κανενας λογος προστριβης για το πως του αρεσει του καθενα να ακουει.Για μενα παντως ειναι καλο να εχεις καποιες πληροφοριες για το τι ακους .
 
Απάντηση: Re: Ακρόαση Κλασσικής Μουσικής στο σπίτι.

Προφανώς και είναι δύο διαφορετικές προσεγγίσεις. Tου Skakinen απαιτεί άριστη γνώση μουσικής και όχι μόνον, απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό του andreaswrx απευθύνεται σε εντελώς διαφορετικό κοινό, μπορεί να ακουσει μουσική και ένα κοινό με λίγες ή και καθόλου γνώσεις μουσικής χωρίς όμως να αποκλείει και τον γνώστη και επαγγελματία, ενω του skakinen αποκλείει τον μη γνώστη. Ο γνώστης προτοιμαζόμενος για την ακρόαη πιθανά χάνει το ενδιαφέρον του γιατι ξέρει που περίπου θα κυμανθεί η ακρόαση ενώ η κατευθείαν ακρόαση τον εξιτάρει περισσότερο γιατί πρέπει να ανακαλύψει τον συνθέτη και πιθανά και τον μαέστρο και τον σολίστα μην πω και την αίθουσα. Του andreaswrx είναι πιο βατή και μπορεί να βάλει σιγά σιγά και τον μη γνώστη μουσικής αφου πρώτα θα προετοιμασθει και ας πούμε θα "εκπαιδευθεί" να ακούσει το έργο. Εγώ πάντως έτσι εισέπραξα τις δύο απόψεις.
 
Νομιζω ομως οτι μπερδεψατε τον νηματοθετη με εμενα που εστειλα το τελευταιο μυνημα.Να προσθεσω ακομα οτι ολοι πολλες φορες απολαμβανουμε να ακουμε ραδιοφωνο χωρις να ξερουμε τον συνθετη,αλλα ειναι αδυνατο να μας αρεσει κατι και να μην ψαξουμε τι ειναι η εστω καποιες πληροφοριες
 
Απάντηση: Re: Ακρόαση Κλασσικής Μουσικής στο σπίτι.

Συγνωμη ναι εχεις δίκιο, όπου αναφέρομαι στον andreaswrx εννοώ τον alfaalfa. Συμφωνώ μαζί σου μέχρι το σημείο που παραμέχει απόλαυση αλλά ο Skakinen λέει ότι .... η παρτιτούρα μιλάει απο μόνη της..... οπότε σε βαζει αμέσως σαυτούς που ξέρουν να διαβάζουν και κατανοούν παρτιτούρα.
 
Το καταλαβα και το δεχομαι οτι καποιος που εχει ανωτερο μουσικο επιπεδο και μπορει να διαβαζει παρτιτουρα , να απολαμβανει διαφορετικα την μουσικη του
 
Όχι παιδιά, δεν εννοώ ότι είναι απαραίτητο να διαβάζει κάποιος παρτιτούρα για να θέσει τα ιστορικά σε δεύτερη μοίρα. Είτε γνωρίζουμε μουσική είτε όχι, τα ιστορικά πρέπεινα είναι σε δεύτερη μοίρα. Οι νότες (η μουσική δηλαδή) πρέπει να είναι αυτή που θα μας προκαλέσει δονήσεις. Δεν χρειάζεται να την γαρνίρουμε με πληροφορίες. Κάποιο κομμάτι μπορεί να γράφτηκε από το συνθέτη για να εκφράσει χαρά αλλά σε μας να προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα. Αυτή είναι η δύναμη της μουσικής και δεν είναι απαραίτητα τα φίλτρα μεταξύ ημών και του έργου.
 
Last edited:
Η άποψη μου είναι απλή.

Αν ακούς στα «τυφλά» σου «αρέσουν» πολύ λίγα έργα.
Και μόνο η λογική «μου αρέσει – δεν μου αρέσει» δεν ταιριάζει στην κλασσική μουσική.
Αν μελετήσεις το έργο από την οπτική γωνία του δημιουργού , το κατανοείς καλύτερα και «σου αρέσει» περισσότερο.

Αυτή τέλος πάντων είναι η γνώμη μου.
 
Εγω βλεπω λιγο δυσκολο να μπορεσεις να ακουσεις στα τυφλα, και κυριως κλασικη μουσικη, τουλαχιστον απο τεχνικη αποψη.

Με το που παιρνεις τον δισκο υπαρχουν ενα σωρο ληροφοριες, ερμηνευτες, χρονολογιες, πιθανη version κλπ...
 
Αν ακούς στα «τυφλά» σου «αρέσουν» πολύ λίγα έργα.
Και μόνο η λογική «μου αρέσει – δεν μου αρέσει» δεν ταιριάζει στην κλασσική μουσική.
Αν μελετήσεις το έργο από την οπτική γωνία του δημιουργού , το κατανοείς καλύτερα και «σου αρέσει» περισσότερο.

Η λογική ''μου αρέσει – δεν μου αρέσει'', καλώς ή κακώς, είναι μια πραγματικότητα στη μουσική και επ'αυτού έχουν γίνει άπειρες και ατέρμονες συζητήσεις εδώ μέσα.
Είναι οι U2 καλύτεροι ή χειρότεροι από τον Beethoven; Υπάρχει αντικειμενική ιεράρχηση της μουσικής δημιουργίας ή το προσωπικό γούστο λειτουργεί ως ο υπέρτατος κριτής;

Ακρόαση στα τυφλά δεν υπάρχει στην πράξη. Με το που πρόκειται να ακούσεις το τάδε έργο, του Beethoven πχ, έχεις αυτόματα τοποθετηθεί στο ιστορικό, κοινωνικό, μουσικό πλαίσιο της εποχής. Ξέρεις αν το συγκεκριμένο έργο ανήκει στην πρώιμη ή στην ώριμη εποχή του συνθέτη, αν ακόμη άκουγε ή όχι κλπ κλπ. Από εκεί και πέρα όμως, οι πληροφορίες ότι ο Bruckner έγραψε το Scherzo της 3ης επειδή είχε καψουρευτεί έναν μελαχρινό νεαρό της Χορωδίας ή ότι ο Tchaikovsky έγραψε κάποιους από τους χορούς του Καρυοθραύστη έχοντας στο μυαλό του τον πρωτοχορευτή των Mariinsky, δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμες αν δεν είναι και αποπροσανατολιστικές στην επαφή μας με το έργο.
 
Σιγουρα τετοιου είδους πληροφοριες δεν είναι χρησιμες ταυτοχρονα ομως οτιδήποτε σχετιζεται με το εργο δεν είναι αποπροσανατολιστικο από αυτο