Μέχρι και την ορολογία των Τούρκων υιοθετεί αυτός ο απίστευτος τύπος, αναφέρεται στους Έλληνες ως ''Ρωμιούς". Αφού δε μας λέει γκιαούρηδες πάλι καλά.
Βιοι ηρώων,αγίων και διαβόλων στα 1821.
- Thread starter DIPIE
- Start date
Σπύρος Σούρλας
AVClub Fanatic
Απάντηση: Re: Βιοι ηρώων,αγίων και διαβόλων στα 1821.
Μά σε αρθρο του για την 28η Οκτωβριου υιοθετούσε την ορολογία τών Γαλλων πουρκουάδων...Στην ουσία αναρωτιόταν γιατι πολεμήσαμε κατά τών Ιταλών και έγραφε οτι ο ελληνικός λαός ειχε καταληφθεί απο ´εθνικιστικό παραλήρημα´...λές και έκανε επιθετικό πόλεμο κατά τού Μουσσολίνι...
Οποτε δέν μέ εκπλήσσει.Κάνει και τον δήθεν ´διεθνιστή´.Και ο Κουίσλινγκ λόγω αντίστοιχου ´διεθνισμού´συνεργάστηκε με τούς Ναζί,άλλως τε.
Μά σε αρθρο του για την 28η Οκτωβριου υιοθετούσε την ορολογία τών Γαλλων πουρκουάδων...Στην ουσία αναρωτιόταν γιατι πολεμήσαμε κατά τών Ιταλών και έγραφε οτι ο ελληνικός λαός ειχε καταληφθεί απο ´εθνικιστικό παραλήρημα´...λές και έκανε επιθετικό πόλεμο κατά τού Μουσσολίνι...
Οποτε δέν μέ εκπλήσσει.Κάνει και τον δήθεν ´διεθνιστή´.Και ο Κουίσλινγκ λόγω αντίστοιχου ´διεθνισμού´συνεργάστηκε με τούς Ναζί,άλλως τε.
Last edited:
Σπύρος Σούρλας
AVClub Fanatic
H Kαλύτερη απάντηση απο τον Καραϊσκάκη..Αμα θέλει ας πάει να του κάνει μηνυση:'Μοῦ γράφεις ἕνα μπουγιουρντί, λέγεις νὰ προσκυνήσω, κι ἐγώ, πασά μου, ρώτησα τὸν ποῦτζον μου τὸν ἴδιον κι αὐτὸς μοῦ ἀποκρίθηκε νὰ μὴν σὲ προσκυνήσω κι ἂν ἔρθεις κατ᾿ ἐπάνω μου, εὐθὺς νὰ πολεμήσω.'
Σπύρος Σούρλας
AVClub Fanatic
Kαι αυτός ο πινακας φιλοξενειται στο Μουσειο Μπενάκη..Αμα δεν τού αρέσει τού ´αντεθνικιστή´να προσφύγει στο Ευρωπαϊκο Δικαστήριο..............
Ανηγέρθη στην θέση Πλόβαρμα στίς 27/11/1826
- 13 July 2007
- 17,261
Μιά άλλη άποψη για τότε.Το τώρα μάλλον πάει αλλού αλλά το αφήνω,για να μην παρέμβω στο άρθρο.
Κυριακή 28 Μαρτίου 2010 TOTE KAI TΩΡΑ
Ανάμεσα στη δαιμονοποίηση και στην εξιδανίκευση, ανάμεσα στο απόλυτα καλό και στο απόλυτα κακό υπάρχει πάντα χώρος για συζήτηση. Αυτό προφανώς ισχύει και για τον ρόλο της Εκκλησίας στα χρόνια της εθνεγερσίας. Σε καμία άλλη περίοδο της ιστορίας μας δεν υπήρξε (και δεν υπάρχει) εντονότερη διαμάχη ανάμεσα στα ιδεολογήματα του «ιερού» και του «ανίερου». Για τους μεν- τους περισσότερους- η επίσημη Εκκλησία συνέτρεξε τον Αγώνα με όλες τις δυνάμεις της (ας μη λογαριάσουμε τα «κρυφά σχολειά» ή τον Παλαιών Πατρών Γερμανό...), για τους άλλους συνέβη ακριβώς το αντίθετο: ο αφορισμός της Επανάστασης από τον Πατριάρχη είναι το αναμφισβήτητο τεκμήριο της προδοσίας...
Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η έρευνα έδειξε- με αδιάσειστα πλέον στοιχεία- το αυτονόητο: η ιστορία δεν είναι ούτε απόλυτα μαύρη ούτε απόλυτα άσπρη. Ο Πατριάρχης δεν «πρόδωσε» γιατί απλούστατα ήταν και ο ίδιος- εκ των πραγμάτων- αξιωματούχος της Πόρτας, η εξουσία του ήταν μέρος και προέκταση της οθωμανικής εξουσίας. Η τιμωρία του- παρά τη μακροσκελή αφοριστική εγκύκλιο- ήταν αποτέλεσμα της ανικανότητάς του να συνετίσει και να προλάβει το κακό... Το ίδιο συνέβη και με την επίσημη Εκκλησία: δεν συνέτρεξε εθελουσίως και ολοκληρωτικά τον Αγώνα, παρά την όποια μαρτυρολογική μυθολογία. Πέρα από μεμονωμένες περιπτώσεις κληρικών (πάντοτε υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις), η επίσημη Εκκλησία περισσότερο αναγκάστηκε να αποδεχθεί καταστάσεις και λιγότερο έδρασε εθελουσίως.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ακόμη και σήμερα η Εκκλησία διαθέτει ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία, διαθέτει δηλαδή μια περιουσία καταφανώς ανώτερη από την υλική. Αυτό συνέβαινε και στα χρόνια του Αγώνα, γι´ αυτό και οι ισορροπίες ανάμεσα στους αγωνιστές/πολιτικούς και στους ιεράρχες ήταν τόσο δύσκολες όσο και αναγκαίες. Από αυτή την άποψη η Εκκλησία βοηθούσε τόσο τον Αγώνα όσο έβλεπε να εξυπηρετούνται τα συμφέροντά της. Αυτό άλλωστε εξακολουθεί να συμβαίνει και τώρα- το τελευταίο παράδειγμα απροκάλυπτης και υβριστικής επέμβασης της Εκκλησίας στην πολιτική ζωή είναι νωπό και όλοι γνωρίζουμε τι όντως ψήφιζε η Δεξιά του Κυρίου. Θα μπορούσε μάλιστα να υποστηρίξει κάποιος ότι, παρά το γεγονός πως είμαστε ανεξάρτητη Πολιτεία περίπου δύο αιώνες, παρά τα τόσα χρόνια δημοκρατίας, παρά το Αυτοκέφαλο της Ελληνικής Εκκλησίας και την αντιπαλότητά της με το «αμαρτωλό» Φανάρι, η εκκλησιαστική εξουσία στην Ελλάδα εξακολουθεί και είναι μέρος της νεοελληνικής πολιτικής Πόρτας!
Μπορεί μια θεωρούμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση να αναγκάζεται να παίρνει σήμερα μέτρα επαχθή- και, αλίμονο, ατελέσφορα, όπως εικάζεται- αλλά θα της είναι πάρα πολύ δύσκολο να εγείρει θέμα διακριτών ρόλων Εκκλησίας/κράτους. Οσο για τη σημερινή εκκλησιαστική ιεραρχία, παρά το γεγονός ότι δεν λείπουν από τις τάξεις της φωτισμένοι και τίμιοι άνθρωποι, παραμένει αμετακίνητη στα κεκτημένα. Δεν θα αναφερθούμε στα σκάνδαλα τα σχετικά με την εκκλησιαστική περιουσία ούτε στην «ανταρσία» για την ενδεχόμενη φορολόγηση. Είναι όμως τουλάχιστον άτοπο η Εκκλησία να συνεχίζει να επαίρεται για τον εθνοσωτήριο και αφιλοκερδή ρόλο της, και στη διάρκεια του Αγώνα και σήμερα, και ταυτόχρονα να παραμένει ο μεγαλύτερος οικοπεδούχος της χώρας... Επικαλούμενη μάλιστα χρυσόβουλλα βυζαντινά και σουλτανικές ευλογίες. Την ίδια στιγμή που η αληθινή, πολύτιμη περιουσία της χαραμίζεται.
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=322814&ct=114&dt=28/03/2010#ixzz0jS01KVmj
[/COLOR][/LEFT]
Κυριακή 28 Μαρτίου 2010 TOTE KAI TΩΡΑ
Ανάμεσα στη δαιμονοποίηση και στην εξιδανίκευση, ανάμεσα στο απόλυτα καλό και στο απόλυτα κακό υπάρχει πάντα χώρος για συζήτηση. Αυτό προφανώς ισχύει και για τον ρόλο της Εκκλησίας στα χρόνια της εθνεγερσίας. Σε καμία άλλη περίοδο της ιστορίας μας δεν υπήρξε (και δεν υπάρχει) εντονότερη διαμάχη ανάμεσα στα ιδεολογήματα του «ιερού» και του «ανίερου». Για τους μεν- τους περισσότερους- η επίσημη Εκκλησία συνέτρεξε τον Αγώνα με όλες τις δυνάμεις της (ας μη λογαριάσουμε τα «κρυφά σχολειά» ή τον Παλαιών Πατρών Γερμανό...), για τους άλλους συνέβη ακριβώς το αντίθετο: ο αφορισμός της Επανάστασης από τον Πατριάρχη είναι το αναμφισβήτητο τεκμήριο της προδοσίας...
Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια η έρευνα έδειξε- με αδιάσειστα πλέον στοιχεία- το αυτονόητο: η ιστορία δεν είναι ούτε απόλυτα μαύρη ούτε απόλυτα άσπρη. Ο Πατριάρχης δεν «πρόδωσε» γιατί απλούστατα ήταν και ο ίδιος- εκ των πραγμάτων- αξιωματούχος της Πόρτας, η εξουσία του ήταν μέρος και προέκταση της οθωμανικής εξουσίας. Η τιμωρία του- παρά τη μακροσκελή αφοριστική εγκύκλιο- ήταν αποτέλεσμα της ανικανότητάς του να συνετίσει και να προλάβει το κακό... Το ίδιο συνέβη και με την επίσημη Εκκλησία: δεν συνέτρεξε εθελουσίως και ολοκληρωτικά τον Αγώνα, παρά την όποια μαρτυρολογική μυθολογία. Πέρα από μεμονωμένες περιπτώσεις κληρικών (πάντοτε υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις), η επίσημη Εκκλησία περισσότερο αναγκάστηκε να αποδεχθεί καταστάσεις και λιγότερο έδρασε εθελουσίως.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ακόμη και σήμερα η Εκκλησία διαθέτει ισχυρά ερείσματα στην κοινωνία, διαθέτει δηλαδή μια περιουσία καταφανώς ανώτερη από την υλική. Αυτό συνέβαινε και στα χρόνια του Αγώνα, γι´ αυτό και οι ισορροπίες ανάμεσα στους αγωνιστές/πολιτικούς και στους ιεράρχες ήταν τόσο δύσκολες όσο και αναγκαίες. Από αυτή την άποψη η Εκκλησία βοηθούσε τόσο τον Αγώνα όσο έβλεπε να εξυπηρετούνται τα συμφέροντά της. Αυτό άλλωστε εξακολουθεί να συμβαίνει και τώρα- το τελευταίο παράδειγμα απροκάλυπτης και υβριστικής επέμβασης της Εκκλησίας στην πολιτική ζωή είναι νωπό και όλοι γνωρίζουμε τι όντως ψήφιζε η Δεξιά του Κυρίου. Θα μπορούσε μάλιστα να υποστηρίξει κάποιος ότι, παρά το γεγονός πως είμαστε ανεξάρτητη Πολιτεία περίπου δύο αιώνες, παρά τα τόσα χρόνια δημοκρατίας, παρά το Αυτοκέφαλο της Ελληνικής Εκκλησίας και την αντιπαλότητά της με το «αμαρτωλό» Φανάρι, η εκκλησιαστική εξουσία στην Ελλάδα εξακολουθεί και είναι μέρος της νεοελληνικής πολιτικής Πόρτας!
Μπορεί μια θεωρούμενη σοσιαλιστική κυβέρνηση να αναγκάζεται να παίρνει σήμερα μέτρα επαχθή- και, αλίμονο, ατελέσφορα, όπως εικάζεται- αλλά θα της είναι πάρα πολύ δύσκολο να εγείρει θέμα διακριτών ρόλων Εκκλησίας/κράτους. Οσο για τη σημερινή εκκλησιαστική ιεραρχία, παρά το γεγονός ότι δεν λείπουν από τις τάξεις της φωτισμένοι και τίμιοι άνθρωποι, παραμένει αμετακίνητη στα κεκτημένα. Δεν θα αναφερθούμε στα σκάνδαλα τα σχετικά με την εκκλησιαστική περιουσία ούτε στην «ανταρσία» για την ενδεχόμενη φορολόγηση. Είναι όμως τουλάχιστον άτοπο η Εκκλησία να συνεχίζει να επαίρεται για τον εθνοσωτήριο και αφιλοκερδή ρόλο της, και στη διάρκεια του Αγώνα και σήμερα, και ταυτόχρονα να παραμένει ο μεγαλύτερος οικοπεδούχος της χώρας... Επικαλούμενη μάλιστα χρυσόβουλλα βυζαντινά και σουλτανικές ευλογίες. Την ίδια στιγμή που η αληθινή, πολύτιμη περιουσία της χαραμίζεται.
Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας και συγγραφέας.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=322814&ct=114&dt=28/03/2010#ixzz0jS01KVmj
[/COLOR][/LEFT]
Last edited:
Γιάννης Χατζηγεωργίου
AVClub Fanatic
- 19 June 2006
- 35,670
Μια άλλη άποψη, επίσης, για το τότε:
''Αφάνισαν όλως διόλου τα μοναστήρια και οι καϊμένοι οι καλογέροι, οπού αφανίστηκαν εις τον αγώνα, πεθαίνουν της πείνας μέσα τους δρόμους, οπού αυτά τα μοναστήρια ήταν τα πρώτα προπύργια της απανάστασής μας. Ότι εκεί ήταν και οι τζεμπιχανέδες μας κι’ όλα τ’ αναγκαία του πολέμου ότ’ ήταν παράμερον και μυστήριον από τους Τούρκους. Και θυσιάσαν οι καϊμένοι οι καλογέροι και σκοτώθηκαν οι περισσότεροι εις τον αγώνα. Και οι Μπαυαρέζοι παντήχαιναν ότ’ είναι οι Καπουτζίνοι της Ευρώπης, δεν ήξεραν ότ’ είναι σεμνοί κι’ αγαθοί άνθρωποι και με τα έργα των χεριών τους απόχτησαν αυτά, αγωνίζοντας και δουλεύοντας τόσους αιώνες και ζούσαν μαζί τους τόσοι φτωχοί κ’ έτρωγαν ψωμί.''
Στρατηγός Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα.
Ναι, είναι αλήθεια ότι ο Μακρυγιάννης αναφέρει παραδείγματα κακών κληρικών που συνεργάστηκαν με τους Τούρκους, αλλά, αυτές ήταν οι εξαιρέσεις και όχι το ανάποδο όπως υποστηρίζει το παραπάνω άρθρο.
- 13 July 2007
- 17,261
Μπερδεύεις τον λαϊκό κλήρο με τους τότε ανώτερους κληρικούς...Σαφώς δεν είναι ίδια περίπτωση.Οι μέν υπέφεραν και συνεπολέμησαν με τον απλό λαό οι δέ διορίζονταν,εκπορεύονταν,λογοδοτούσαν στους Οθωμανούς ενώ απολάμβαναν και ιδιαίτερων προνομίων για την συνεργασία τους αυτή.
Οπως δεν είναι το ίδιο οι κοτζαμπάσηδες με τους κολίγους.
Δεν έχω διαβάσει για κανένα φτωχό κληρικό που...αφόρισε την επανάσταση,τους αγωνιστές της επανάστασης ή καλούσε να καταδώσουν τον Ρήγα...Αυτό είναι αλήθεια,δεν υπήρξαν τέτοιοι,ο Γρηγόριος ο Ε' ήταν κι οι δεσποτάδες.
Οπως δεν είναι το ίδιο οι κοτζαμπάσηδες με τους κολίγους.
Δεν έχω διαβάσει για κανένα φτωχό κληρικό που...αφόρισε την επανάσταση,τους αγωνιστές της επανάστασης ή καλούσε να καταδώσουν τον Ρήγα...Αυτό είναι αλήθεια,δεν υπήρξαν τέτοιοι,ο Γρηγόριος ο Ε' ήταν κι οι δεσποτάδες.
Last edited:
Γιάννης Χατζηγεωργίου
AVClub Fanatic
- 19 June 2006
- 35,670
Δεν μπερδεύω τίποτα. Αν υπάρχει κάποιος μπερδεμένος, αυτός είναι ο Μακρυγιάννης, ο Κολοκοτρώνης και υπόλοιποι αγωνιστές του '21 οι οποίοι άφησαν γραπτές μαρτυρίες. Όσο για τους αφορισμούς, υπάρχουν και οι απόψεις του αφορισμένου Υψηλάντη, του οποίου δεν ίδρωσε καθόλου το αυτί του αφού ήξερε ότι επρόκειτο για να ένα χαρτί χωρίς ουσία. Ο θάνατος του Πατριάρχη και η αιτία θανατώσεώς του από τους Τούρκους μετά από μερικές μέρες, μαρτυρά του λόγου το αληθές.
- 13 July 2007
- 17,261
Κρεμάστηκε γιατί απέτυχε να συγκρατήσει την επανάσταση.Λυπηρό αλλά αυτή είναι η ιστορική αλήθεια.Ηξερε τι γινόταν...Θα έπρεπε να βρίσκεται απο καιρό στον Μοριά να ευλογάει τα όπλα των αγωνιστών,θα έπρεπε να έβγαζαν διακήρυξη ξεσηκωμού...Αντιθέτως έμειναν στις θέσεις τους δίπλα στην Πύλη κι αφόρισαν την επανάσταση,προσπαθόντας να διαχωρίσουν τις ευθύνες τους.
Οτι ήταν να γίνει θα γινόταν...Οι οθωμανοί ήταν ήδη εξαγριωμένοι κι η επανάσταση σε εξέλιξη.Στο βαθμό που δεν έλεγχαν πλέον τους υπόδουλους τι να τους κάνουν;
Οτι ήταν να γίνει θα γινόταν...Οι οθωμανοί ήταν ήδη εξαγριωμένοι κι η επανάσταση σε εξέλιξη.Στο βαθμό που δεν έλεγχαν πλέον τους υπόδουλους τι να τους κάνουν;
- 13 July 2007
- 17,261
Α να προσθέσω μερικά ακόμα στοιχεία...
Το αυτοκέφαλο της ελληνικής εκκλησίας σε σχέση με το φανάρι,πέρα απο άλλες διαφορές,έχει κι εκεί τις ρίζες του...
Στα 1836 κι ενώ ίσχυε ο αφορισμός ακόμα,το πατριαρχείο έστειλε αντιπροσωπεία στον Καποδίστρια για να τα βρούν και να επανέλθουν στους κόλπους του.Ο Καποδίστριας τους έδιωξε όχι και τόσο ευγενικά...
Το αυτοκέφαλο της ελληνικής εκκλησίας σε σχέση με το φανάρι,πέρα απο άλλες διαφορές,έχει κι εκεί τις ρίζες του...
Στα 1836 κι ενώ ίσχυε ο αφορισμός ακόμα,το πατριαρχείο έστειλε αντιπροσωπεία στον Καποδίστρια για να τα βρούν και να επανέλθουν στους κόλπους του.Ο Καποδίστριας τους έδιωξε όχι και τόσο ευγενικά...
Σπύρος Σούρλας
AVClub Fanatic
Δυστυχώς πάντως το Αυτοκέφαλο αποτελεί αιτία πολλών δεινών για το μετέπειτα Κράτος..
Φαρμακίδης και Μάουρερ (ο αντιβασιλιάς τού Οθωνα)ομονοούντες δημιούργησαν το μίζερο μόρφωμα τής Ελληνικής Εκκλησίας σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο ,πού ήταν μέγα πολιτικό λάθος..
Απο την δημιουργία τής Αυτοκεφαλιας στην Ελλάδα,ξεκινησαν και οι λοιπές Βαλκανικές Χώρες και δημιούργησαν τις δικες τους Εκκλησίες(Ρουμανία,Βουλγαρία,Σερβία που έως τοτε ανήκαν στο Πατριαρχειο).
Μετετράπη τοτε η έννοια τού Οικουμενισμού και κοσμοπολιτισμού σε έναν μιζερο τοπικισμό..
Φαρμακίδης και Μάουρερ (ο αντιβασιλιάς τού Οθωνα)ομονοούντες δημιούργησαν το μίζερο μόρφωμα τής Ελληνικής Εκκλησίας σε σχέση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο ,πού ήταν μέγα πολιτικό λάθος..
Απο την δημιουργία τής Αυτοκεφαλιας στην Ελλάδα,ξεκινησαν και οι λοιπές Βαλκανικές Χώρες και δημιούργησαν τις δικες τους Εκκλησίες(Ρουμανία,Βουλγαρία,Σερβία που έως τοτε ανήκαν στο Πατριαρχειο).
Μετετράπη τοτε η έννοια τού Οικουμενισμού και κοσμοπολιτισμού σε έναν μιζερο τοπικισμό..
Σπύρος Σούρλας
AVClub Fanatic
Και η γνώμη τού πάντα ενημερωμένου και μετριοπαθούς γενικότερα Γιατρωμανωλάκη,εμπεριέχει(ΙΜΗΟ)πολλές αλήθειες...
Ομως ο Χριστόδουλος πάνω στο Αυτοκέφαλο ειχε ´πατήσει´και επι τής ουσίας ζητούσε την πρωτοκαθεδρία σε σχέση μέ το Πατριαρχείο γεγονός πού δυσκόλεψε πολύ τις κινήσεις τού Βαρθολομαίου,που παραμένει φωτισμένη προσωπικότητα παρά τούς περιορισμούς που υφίσταται στην Τουρκία..
Προσωπικά θεωρώ πώς ηταν μεγάλο πολιτικό λάθος(μιάς και τά εσωτερικά εκκλησιαστικά δεν τά πολυκατέχω)η στάση τού Χριστόδουλου και ίδιον επαρχιωτισμού.
Ομως ο Χριστόδουλος πάνω στο Αυτοκέφαλο ειχε ´πατήσει´και επι τής ουσίας ζητούσε την πρωτοκαθεδρία σε σχέση μέ το Πατριαρχείο γεγονός πού δυσκόλεψε πολύ τις κινήσεις τού Βαρθολομαίου,που παραμένει φωτισμένη προσωπικότητα παρά τούς περιορισμούς που υφίσταται στην Τουρκία..
Προσωπικά θεωρώ πώς ηταν μεγάλο πολιτικό λάθος(μιάς και τά εσωτερικά εκκλησιαστικά δεν τά πολυκατέχω)η στάση τού Χριστόδουλου και ίδιον επαρχιωτισμού.
VaSiLiS-T
Supreme Member
Και μια αναφορά στον ήρωα από τον τόπο καταγωγής μου , την κωμόπολη ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑ
Εμμανουήλ Παπάς
Σερραίος Αρχιστράτηγος των Μακεδονικών Δυνάμεων 1821
Α. Ταπάσκου
http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=9455
Τον φωνάζουν "Μανωλάκη", σαν να πρόκειται για κάποιο μέλος της δικής τους οικογένειας και δίνουν ραντεβού κάτω από το άγαλμά του, που κοσμεί την πλατεία Ελευθερίας, στο κέντρο της πόλης των Σερρών. Κάθονται στα πόδια του και συζητούν ατελείωτες ώρες για την καθημερινότητα τους κι αυτός στέκει αμίλητος, "ακούγοντάς" τους και "κοιτάζοντάς" τους με πατρική στοργή, θα έλεγε κανείς, με το μαρμάρινο βλέμμα του. Άλλωστε, τα δικά του παιδιά τα έχασε νωρίς, από το σπαθί των Τούρκων, που τα σκότωσαν για να τον εκδικηθούν. Ο Εμμανουήλ Παπάς, ίσως άγνωστος για μερικούς, είναι ο Μακεδόνας ήρωας της Επανάστασης του 1821, ο επονομαζόμενος και Κολοκοτρώνης της Μακεδονίας. Είναι, όμως, και ο αγαπημένος των εφήβων των Σερρών, που νιώθουν σήμερα, κάτω από το άγαλμά του, ελεύθερα.
Υπήρξε από τους πρωταγωνιστές του ελληνικού αγώνα, που με τη θυσία του "σφράγισε" την ιστορία της απελευθέρωσης της Μακεδονίας από τον τουρκικό ζυγό.
Γεννήθηκε στη Δοβίστα το 1773, ένα χωριό κοντά στις Σέρρες, που σήμερα έχει το όνομά του. Ο πατέρας του Δημήτριος, πλούσιος προύχοντας της περιοχής, χειροτονήθηκε ιερέας και τιμήθηκε με το εκκλησιαστικό αξίωμα του Οικονόμου. Από εκεί προέρχεται και το οικογενειακό όνομα "Παπάς" .
Μετά τη στοιχειώδη μόρφωσή του στο χωριό, ο Εμμανουήλ Παπάς μετέβη στις Σέρρες για να συμπληρώσει τις σπουδές του στην εκεί περιώνυμη σχολή. Όταν αποφοίτησε από τη Σχολή, επανήλθε στη Δοβίστα, όπου και παντρεύτηκε. Το 1805, όμως, το επαγγελματικό του δαιμόνιο τον επανέφερε στις Σέρρες, ακριβώς την εποχή που το εμπόριο βρισκόταν στη μεγαλύτερη ακμή του. Σύντομα, αναδείχθηκε σε μεγάλο τραπεζίτη και μεγαλέμπορο της εποχής εκείνης, σεβαστό ακόμα και στους Τούρκους Μπέηδες, με καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και τη Βιέννη.
Απέκτησε μεγάλη περιουσία, έγινε δανειστής των Τούρκων αγάδων και μπέηδων της περιοχής, ασκώντας μεγάλη επιρροή επάνω τους, κυρίως στον πανίσχυρο τοπάρχη Ισμαήλ μπέη. Ο Εμμ. Παπάς χρησιμοποίησε τις "σχέσεις" του αυτές προς όφελος των συμπατριωτών του που δοκιμάζονταν σκληρά, υποστηρίζοντας και προφυλάσσοντάς τους.
Ύστερα από τον θάνατο, όμως, του Ισμαήλ, ο σπάταλος και άσωτος γιος του, Γιουσούφ μπέης, δημιούργησε τόσο μεγάλο χρέος, που ήταν αδύνατο να το ξεπληρώσει. Όταν, λοιπόν, ο Παπάς ζήτησε με επιμονή να τού εξοφλήσει μέρος τουλάχιστον του δανείου, ο Γιουσούφ τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει. Τότε, τον Οκτώβριο του 1817, ο Παπάς αναγκάζεται να καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη αφήνοντας τη φύλαξη της οικογένειας του στο μητροπολίτη Χρύσανθο.
Εκεί, γνωρίζεται με τον Φιλικό Κωνσταντίνο Παπαδάτο, ύστερα από δύο χρόνια, σε ηλικία 47 ετών, στις 21 Δεκεμβρίου 1819, μυείται στη Φιλική Εταιρεία από τον Ιωάννη Φαρμάκη και προσφέρει αμέσως 1.000 γρόσια για την ενίσχυση των οικονομικών της. Πολύ γρήγορα κατάφερε να μυήσει στα μυστικά του αγώνα και τα τέσσερα αδέρφια του καθώς και τους ικανότερους πρόκριτους της Δοβίστας που φρόντιζαν για τον εξοπλισμό των γύρω χωριών των Σερρών. Η φήμη του για την πατριωτική του δράση είχε φτάσει σε κάθε άκρη της Ελλάδας. Είχε σχεδιάσει μάλιστα και σχέδιο για δολοφονική απόπειρα κατά του Σουλτάνου, το οποίο όμως απέτυχε λόγω προδοσίας.
Όταν κηρύχτηκε η Επανάσταση του 1821, ο Εμμανουήλ Παπάς, ενεργώντας σύμφωνα με την εντολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη, άρχισε να προετοιμάζει το έδαφος και να ξεσηκώνει τους κατοίκους της Μακεδονίας σε επανάσταση.
Αγόρασε στην Κωνσταντινούπολη, με δικά του χρήματα, όπλα και πολεμοφόδια και στις 23 Μαρτίου το 1821 τα φόρτωσε στο καράβι του Χατζή Βισβίζη και αναχώρησε ο ίδιος για το Άγιον Όρος, όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από ηγουμένους και μοναχούς και ανακηρύχτηκε αρχιστράτηγος της Μακεδονίας. Αφού εγκατέστησε το αρχηγείο του στο Άγιο Όρος, με τους 2.500 άνδρες του, ανέλαβε δράση.
Το Άγιον Όρος θεωρείτο το καταλληλότερο ορμητήριο για την εξέγερση της Μακεδονίας, όχι μόνο γιατί η χερσόνησος είναι φυσικώς οχυρωμένη, αλλά ακόμη γιατί οι περίπου 3.000 άνδρες που μόναζαν θα μπορούσαν να αποτελέσουν αξιόλογη στρατιά. Ο Παπάς αποβιβάστηκε στη μονή Εσφιγμένου, της οποίας ο ηγούμενος ήταν Φιλικός. Από κει έδωσε το έναυσμα για την Επανάσταση και έστειλε επιστολή στην κοινότητα της Ύδρας να στείλουν μοίρα στόλου.
Αρχές Ιουνίου, η επανάσταση εξαπλώθηκε παντού. Γίνονται συχνές συμπλοκές με τους Τούρκους και αρπάζονται οι περιουσίες τους. Οι ελλείψεις όμως σε πολεμοφόδια και σιτάρι ολοένα και μεγαλώνουν. "[…] Παρακαλούμεν διά όνομα Θεού να μας έρθουν τοφέκια και τζεπχανέ, επειδή το περισσότερον στράτευμα είναι δίχως τοφέκια μόνον με τα ξύλα εις το χέρι", λένε οι πρόκριτοι της Καλαμαριάς προς τον Εμμανουήλ Παπά, στις 2 Ιουνίου 1821. Κι αυτή τη στιγμή ο Εμ. Παπάς δαπανά πάρα πολλά από την περιουσία του, όπως φαίνεται στην αναφορά του Κωνσταντίνου Παπά, γιου του Εμμανουήλ Παπά, προς την Επιτροπή του Αγώνα στα 1865.
Στο μεταξύ, στις Σέρρες εκδηλώθηκε επαναστατικό κίνημα με την καθοδήγηση του Μητροπολίτη Χρύσανθου, το οποίο όμως καταπνίγηκε, η πόλη σώθηκε, από θαύμα από την ερήμωση και τη σφαγή.
Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν τότε, η 8η Μαΐου του 1821, ημέρα γιορτής του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου, ο οποίος και θεωρήθηκε σωτήρας της πόλης. Γι' αυτό και οι Σερραίοι, 14 χρόνια μετά, το 1835 έχτισαν προς τιμή του ομώνυμο ναό στη συνοικία Άνω Καμενίκια. Ενώ, όμως, η καταστροφή της πόλης αποφεύχθηκε, η εκδικητική μανία των Τούρκων ξέσπασε στην οικογένεια του Εμμανουήλ Παπά. Η σύζυγος του και τα παιδιά του φυλακίστηκαν, η περιουσία του δημεύτηκε και το σπίτι του κάηκε.
Ο ίδιος, όμως, άκαμπτος συνέχισε, χωρίς βοήθεια, τον σκληρό αγώνα στη Χαλκιδική. Ενώ οι Τούρκοι είχαν αρχίσει γενική επίθεση κατά των Ελλήνων, ο Εμμανουήλ Παπάς έκανε έκκληση βοήθειας προς τον Υψηλάντη. Ο Δημήτριος Υψηλάντης, σε γράμμα του προς τον Παπά στις 15 Ιουνίου 1821, τον συγχαίρει βέβαια, για τον πατριωτικό του ζήλο, του λέει όμως, πως "ανάγκη πάσα να καταβάλει έκαστος το κατά δύναμιν".
Τα πλοία λοιπόν, που όλοι ζητούσαν, δεν ερχόντουσαν. Αλλά και στο στράτευμα η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Οι προσπάθειες του Εμ. Παπά είναι υπεράνθρωπες. Ενεργεί για να ξεσηκώσει σε επανάσταση και τους Έλληνες της κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας. Οι κλεφταρματολοί όμως των περιοχών είναι διστακτικοί.
Η κατάρρευση πλησιάζει. Οι επιτυχίες του Εμμανουήλ Παπά στην Κασσάνδρα και η διάθεση όλης της προσωπικής του περιουσίας για τον αγώνα δεν έσωσαν το επαναστατικό κίνημα. Ο Εμμανουήλ Παπάς έχει βέβαια οπαδούς αφοσιωμένους σ' αυτόν, έχει όμως και πολλούς που τον αντιμάχονται και φιλονικούν μαζί του: μοναχοί, πρόκριτοι, κάτοικοι καταπονημένοι από την προσφυγιά και την αγωνία για το αύριο. Έτσι, μετά την εκστρατεία του Αβδούλ Αμπούδ, η Επανάσταση της Χαλκιδικής έχει ουσιαστικά κριθεί. Στις 30 Οκτωβρίου ο Μεχμέτ Εμίν εισβάλει ακάθεκτος στην Κασσάνδρα και την καταστρέφει. Ακολουθεί η υποταγή των Αγιορειτών.
Στις 9 Νοεμβρίου 1821, οι προϊστάμενοι της Ιεράς Σύναξης απελευθερώνουν τον φυλακισμένο ως τότε στις Καριές Τούρκο διοικητή του Αγίου Όρους, Χασεκή Χαλίλ μπέη και αυτός την ίδια μέρα τους στέλνει "μουρασελέ", δικαστική απόφαση:
"Εν είδει μουρασελέ σας γράφεται το παρόν εμού του Χασεκή Χαλίλ μπέη, ζαπίτου του Αγίου Όρους. Προς εσάς τους άπαντας καλογήρους του μοναστηρίου Εσφιγμένου, γνωστόν έστω υμίν ότι σήμερον απ' εδώ τες Καρές έφυγεν ο λεγόμενος Αρχοντας μετά του επαράτου και οπαδού του Νικηφόρου και ήλθον αυτούo τους οποίους να τους πιάσετε και να μας τους στείλετε ομού και τον ηγούμενόν σας. Προσέξατε καλώς να μη προφασιστήτε ακαίρως προτάσεις και ματαιολογίας, διότι εγώ κάμνω το χρέος μου όθεν και σεις δεν πρέπει να θελήσετε τον αφανισμόν σας. Ούτω ποιήσατε εξ αποφάσεως και να μοι αποκριθήτε με τον ίδιον κομιστήν".
Στις 11 Νοεμβρίου 1821 οι προϊστάμενοι 19 μονών του Αγίου Όρους στέλλουν στη μονή Εσφιγμένου το παρακάτω έγγραφο:
"Εις την πανοσιότητά σας άγιοι πατέρες του ιερού κοινοβίου Εσφιγμένου. Χθες ο ενδοξότατος ημών Χασεκή αγάς μας έγραψε μουρασελέν διά να πιάσετε ενέχυρον τον Άρχοντα και τους λοιπούς καθώς και ο ίδιος σας έγραψε. Λοιπόν σας γράφομεν και ημείς οι των 20 ιερών μοναστηριών προϊστάμενοι να κάμητε το ίδιον, ομοφώνως δηλαδή, να μας τους φέρητε ενταύθα αναμφιβόλως, και τους ζητούμεν από εσάς αφεύκτως και ιδού οπού στέλλομεν επίτηδες ανθρώπους, διά να τους πάρουν. Και όσοι ακολουθούν τον Άρχοντα από τους εντοπίους πατέρας να αφήσουν τον Άρχοντα και επιστρέψουν εις τα κελιά των ει δε και φανούν παρήκοοι, θέλουν υποπέσει εις οργήν μεγάλην. Ομοίως και όσοι κοσμικοί ευρίσκονται με αυτόν όλοι να τον αφήσουν, διότι και αυτοί και όσοι άλλοι πιαστούν έχουν να παιδεύονται".
Σ' αυτές τις τραγικές στιγμές, ο Εμμανουήλ Παπάς, κινδυνεύοντας να συλληφθεί, φεύγει από τη μονή Εσφιγμένου με άλλους κοσμικούς και μοναχούς προς την ελεύθερη Ελλάδα. Μαζί του παίρνει τον γιο του Γιαννάκη - ο οποίος αργότερα σκοτώθηκε με τον Παπαφλέσσα στο Μανιάκι- και το πολύτιμο αρχείο του.
Με πλοιάριο αναχώρησε για την Ύδρα, αλλά εξαντλημένος από τις κακουχίες του πολέμου και από τις συγκινήσεις της τραγικής του περιπέτειας, πέθανε από συγκοπή μέσα στο πλοιάριο ακριβώς τη στιγμή που περιέπλεε τον Καφηρέα. Η σορός του ήρωα μεταφέρθηκε στην Ύδρα και κηδεύτηκε με τιμές στρατηγού στις 5 Δεκεμβρίου 1821.
Είκοσι μέρες αργότερα, την πρώτη μέρα των Χριστουγέννων, ο Δημήτριος Υψηλάντης δίνει στους γιους του Παπά αποδεικτικό έγγραφο των αγώνων και των ευεργεσιών του προς το έθνος. Το έγγραφο αυτό, που το συνοδεύουν πάρα πολλές υπογραφές των κατοίκων της Κασσάνδρας Χαλκιδικής, είναι ο επίλογος της ιστορίας του Εμμανουήλ Παπά, που θυσίασε τα πάντα: οικογένεια, πλούτη, τρεις γιους στα πεδία των μαχών - τον Αθανάσιο στην Αταλάντη, τον Ιωάννη στο Νεόκαστρο, τον Νικόλαο στο Καματερό - και τέλος την ίδια του τη ζωή στο βωμό της ελευθερίας.
Το 1843 αναρτήθηκε στο Ελληνικό Βουλευτήριο το όνομα του ως έναν από τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης. Αγωνιστής του 1821, πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Χαλκιδική, ο Εμμανουήλ Παπάς υπήρξε μία από τις αγνότερες μορφές του Αγώνα για την Ανεξαρτησία.
Στις 17 Μαϊου του 1966 τα οστά του μεταφέρθηκαν στις Σέρρες και τοποθετήθηκαν στη βάση του ανδριάντα του ήρωα, την κεντρική πλατεία Ελευθερίας.
Η γενέτειρα του ήρωα
Ζωντανές τις μνήμες του αγώνα του Εμμανουήλ Παπά κρατά σήμερα η ομώνυμη γενέτειρά του. Το πρώτο όνομα της Κοινότητας ήταν Δοβίστα. Υποστηρίζεται ότι αυτή η λέξη είναι λατινική. Γραπτά μνημεία δεν υπήρχαν, μέχρι την εμφάνιση του Εμμανουήλ Παπά.
Είναι ένα από τα πέντε Δαρνακοχώρια, που είναι ένας κύκλος χωριών που αποτελείται από τον Εμμανουήλ Παπά, το Άγιο Πνεύμα, το Νέο Σούλι, την Πεντάπολη και το Χρυσό. Για την ονομασία γράφτηκαν πολλά. Μερικοί υποστήριξαν ότι προήλθε από τις λέξεις "Δάρι" και "Νάκκα" που εξηγούνται ως "αμέσως, τώρα". Η πιο δόκιμη, όμως, γνώμη είναι πως προήλθε από το αρχαίο βασίλειο των Δερρώνων. Για τους Δέρρωνες γράφει ορισμένα πράγματα ο πατέρας της ιστορίας μας Ηρόδοτος.
Το χωριό βρίσκεται στα πόδια του Μπόσδακα (Μενοίκιο Όρος). Γι' αυτό, από νωρίς, ανάπτυξε τον αρματολισμό και την κλεφτουριά. Οι νέοι, με τ' όνειρο στα μάτια, άρπαζαν τα' άρματα κι' ορκίζονταν στον άγιο Σκοπό. Οι πρώτοι ορκιστείς διάλεξαν το μέρος για την ασφάλειά τους από διάφορους επιδρομείς.
Βρίσκεται 5χμ. βορειοανατολικά από τη σημερινή έδρα του δήμου, το Χρυσό
Με πληθυσμό περίπου 1.100 κατοίκων, ο Εμμανουήλ Παπάς έχει διατηρήσει σημαντικό αριθμό δειγμάτων της παραδοσιακής Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής, μεταξύ των οποίων το παλιό Σχολαρχείο και το πατρικό σπίτι του Εμμανουήλ Παπά, ενώ συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από τα στενά σοκάκια του.
Ο Εμμανουήλ Παπάς είναι ένας όμορφος, ιστορικός και χαρακτηρισμένος Παραδοσιακός Οικισμός. Το χωριό μπορεί να μην έχει την τόσο μεγάλη ζωντάνια όλο το χειμώνα, όπως έχουν άλλα χωριά του Δήμου, αλλά το καλοκαίρι κάθε μια νύχτα είναι σαν ένα πανηγύρι.
Ο σωζόμενος ναός σήμερα, στον Εμμανουήλ Παπά, είναι ο ναός του Αγίου Αθανασίου. Είναι απλός εξωτερικά, αλλά είναι ένας ιστορικός ναός. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο ξύλινος τρούλος αντικαταστήθηκα με σύγχρονο. Στην είσοδο, απ' το νάρθηκα στον κύριο χώρο της εκκλησίας, μια εντοιχισμένη λίθινη πλάκα δίνει χρήσιμες πληροφορίες για την ανέγερση του Χριστιανικού μνημείου. Κατά την ιστορική παράδοση, ο Εμμανουήλ Παπάς και τα αδέρφια του μετέφεραν στους ώμους τους λίθους και τους πλίνθους και άλλη οικοδομήσιμη ύλη για το κτίσιμο του ναού.
Στον παραδοσιακό οικισμό του χωριού βρίσκονται τα "Εκπαιδευτήρια της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος" (Σχολαρχείο), τα οποία κτίστηκαν επί τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα το 1906. Το ιδιαίτερα καλαίσθητο κτίριο αναπαλαιώθηκε και αποτελεί σήμερα το μουσείο του Εμ. Παπά. Εγκαινιάστηκε το 2003. Σκοπός της ίδρυσης του μουσείου είναι να προβάλλει τη δράση και την προσφορά του Εμμανουήλ Παπά στην επανάσταση του 1821, και παράλληλα να παρουσιάσει στους επισκέπτες τα κυριότερα γεγονότα της επανάστασης με τους πρωταγωνιστές τους.
Διαθέτει και εκθέτει πυροβόλα όπλα της εποχής (καρυοφύλλια διαφόρων τύπων, πιστόλες, ναυτικά κανονάκια), σπάθες (πάλες), γιαταγάνια, μαχαίρια κυρτά και δίκοπα, λιθογραφίες που απεικονίζουν το λόρδο Βύρωνα, Οθωμανούς και Έλληνες πολεμιστές, παλαίτυπα βιβλία δασκάλων του Γένους (Αδαμάντιου Κοραή, Νεόφυτου Δούκα, Νεόφυτου Βάμβα, Ευγένιου Βούλγαρη), επιστολές αγωνιστών του 1821 (Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Δημήτριου Υψηλάντη) και του Αδαμάντιου Κοραή. Επίσης, εκτίθενται διάφορα έγγραφα της εποχής του Καποδίστρια και του Όθωνα, προκηρύξεις του βουλευτικού σώματος, χρεόγραφα της Επανάστασης κ.ά.
----------------------------------------------------------------
http://pages.stern.nyu.edu/~panos/serres/greek/papas.html
http://www.empapas.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=35&Itemid=73
Εμμανουήλ Παπάς
Σερραίος Αρχιστράτηγος των Μακεδονικών Δυνάμεων 1821
Α. Ταπάσκου
http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=9455
Τον φωνάζουν "Μανωλάκη", σαν να πρόκειται για κάποιο μέλος της δικής τους οικογένειας και δίνουν ραντεβού κάτω από το άγαλμά του, που κοσμεί την πλατεία Ελευθερίας, στο κέντρο της πόλης των Σερρών. Κάθονται στα πόδια του και συζητούν ατελείωτες ώρες για την καθημερινότητα τους κι αυτός στέκει αμίλητος, "ακούγοντάς" τους και "κοιτάζοντάς" τους με πατρική στοργή, θα έλεγε κανείς, με το μαρμάρινο βλέμμα του. Άλλωστε, τα δικά του παιδιά τα έχασε νωρίς, από το σπαθί των Τούρκων, που τα σκότωσαν για να τον εκδικηθούν. Ο Εμμανουήλ Παπάς, ίσως άγνωστος για μερικούς, είναι ο Μακεδόνας ήρωας της Επανάστασης του 1821, ο επονομαζόμενος και Κολοκοτρώνης της Μακεδονίας. Είναι, όμως, και ο αγαπημένος των εφήβων των Σερρών, που νιώθουν σήμερα, κάτω από το άγαλμά του, ελεύθερα.
Υπήρξε από τους πρωταγωνιστές του ελληνικού αγώνα, που με τη θυσία του "σφράγισε" την ιστορία της απελευθέρωσης της Μακεδονίας από τον τουρκικό ζυγό.
Γεννήθηκε στη Δοβίστα το 1773, ένα χωριό κοντά στις Σέρρες, που σήμερα έχει το όνομά του. Ο πατέρας του Δημήτριος, πλούσιος προύχοντας της περιοχής, χειροτονήθηκε ιερέας και τιμήθηκε με το εκκλησιαστικό αξίωμα του Οικονόμου. Από εκεί προέρχεται και το οικογενειακό όνομα "Παπάς" .
Μετά τη στοιχειώδη μόρφωσή του στο χωριό, ο Εμμανουήλ Παπάς μετέβη στις Σέρρες για να συμπληρώσει τις σπουδές του στην εκεί περιώνυμη σχολή. Όταν αποφοίτησε από τη Σχολή, επανήλθε στη Δοβίστα, όπου και παντρεύτηκε. Το 1805, όμως, το επαγγελματικό του δαιμόνιο τον επανέφερε στις Σέρρες, ακριβώς την εποχή που το εμπόριο βρισκόταν στη μεγαλύτερη ακμή του. Σύντομα, αναδείχθηκε σε μεγάλο τραπεζίτη και μεγαλέμπορο της εποχής εκείνης, σεβαστό ακόμα και στους Τούρκους Μπέηδες, με καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και τη Βιέννη.
Απέκτησε μεγάλη περιουσία, έγινε δανειστής των Τούρκων αγάδων και μπέηδων της περιοχής, ασκώντας μεγάλη επιρροή επάνω τους, κυρίως στον πανίσχυρο τοπάρχη Ισμαήλ μπέη. Ο Εμμ. Παπάς χρησιμοποίησε τις "σχέσεις" του αυτές προς όφελος των συμπατριωτών του που δοκιμάζονταν σκληρά, υποστηρίζοντας και προφυλάσσοντάς τους.
Ύστερα από τον θάνατο, όμως, του Ισμαήλ, ο σπάταλος και άσωτος γιος του, Γιουσούφ μπέης, δημιούργησε τόσο μεγάλο χρέος, που ήταν αδύνατο να το ξεπληρώσει. Όταν, λοιπόν, ο Παπάς ζήτησε με επιμονή να τού εξοφλήσει μέρος τουλάχιστον του δανείου, ο Γιουσούφ τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει. Τότε, τον Οκτώβριο του 1817, ο Παπάς αναγκάζεται να καταφύγει στην Κωνσταντινούπολη αφήνοντας τη φύλαξη της οικογένειας του στο μητροπολίτη Χρύσανθο.
Εκεί, γνωρίζεται με τον Φιλικό Κωνσταντίνο Παπαδάτο, ύστερα από δύο χρόνια, σε ηλικία 47 ετών, στις 21 Δεκεμβρίου 1819, μυείται στη Φιλική Εταιρεία από τον Ιωάννη Φαρμάκη και προσφέρει αμέσως 1.000 γρόσια για την ενίσχυση των οικονομικών της. Πολύ γρήγορα κατάφερε να μυήσει στα μυστικά του αγώνα και τα τέσσερα αδέρφια του καθώς και τους ικανότερους πρόκριτους της Δοβίστας που φρόντιζαν για τον εξοπλισμό των γύρω χωριών των Σερρών. Η φήμη του για την πατριωτική του δράση είχε φτάσει σε κάθε άκρη της Ελλάδας. Είχε σχεδιάσει μάλιστα και σχέδιο για δολοφονική απόπειρα κατά του Σουλτάνου, το οποίο όμως απέτυχε λόγω προδοσίας.
Όταν κηρύχτηκε η Επανάσταση του 1821, ο Εμμανουήλ Παπάς, ενεργώντας σύμφωνα με την εντολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη, άρχισε να προετοιμάζει το έδαφος και να ξεσηκώνει τους κατοίκους της Μακεδονίας σε επανάσταση.
Αγόρασε στην Κωνσταντινούπολη, με δικά του χρήματα, όπλα και πολεμοφόδια και στις 23 Μαρτίου το 1821 τα φόρτωσε στο καράβι του Χατζή Βισβίζη και αναχώρησε ο ίδιος για το Άγιον Όρος, όπου έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από ηγουμένους και μοναχούς και ανακηρύχτηκε αρχιστράτηγος της Μακεδονίας. Αφού εγκατέστησε το αρχηγείο του στο Άγιο Όρος, με τους 2.500 άνδρες του, ανέλαβε δράση.
Το Άγιον Όρος θεωρείτο το καταλληλότερο ορμητήριο για την εξέγερση της Μακεδονίας, όχι μόνο γιατί η χερσόνησος είναι φυσικώς οχυρωμένη, αλλά ακόμη γιατί οι περίπου 3.000 άνδρες που μόναζαν θα μπορούσαν να αποτελέσουν αξιόλογη στρατιά. Ο Παπάς αποβιβάστηκε στη μονή Εσφιγμένου, της οποίας ο ηγούμενος ήταν Φιλικός. Από κει έδωσε το έναυσμα για την Επανάσταση και έστειλε επιστολή στην κοινότητα της Ύδρας να στείλουν μοίρα στόλου.
Αρχές Ιουνίου, η επανάσταση εξαπλώθηκε παντού. Γίνονται συχνές συμπλοκές με τους Τούρκους και αρπάζονται οι περιουσίες τους. Οι ελλείψεις όμως σε πολεμοφόδια και σιτάρι ολοένα και μεγαλώνουν. "[…] Παρακαλούμεν διά όνομα Θεού να μας έρθουν τοφέκια και τζεπχανέ, επειδή το περισσότερον στράτευμα είναι δίχως τοφέκια μόνον με τα ξύλα εις το χέρι", λένε οι πρόκριτοι της Καλαμαριάς προς τον Εμμανουήλ Παπά, στις 2 Ιουνίου 1821. Κι αυτή τη στιγμή ο Εμ. Παπάς δαπανά πάρα πολλά από την περιουσία του, όπως φαίνεται στην αναφορά του Κωνσταντίνου Παπά, γιου του Εμμανουήλ Παπά, προς την Επιτροπή του Αγώνα στα 1865.
Στο μεταξύ, στις Σέρρες εκδηλώθηκε επαναστατικό κίνημα με την καθοδήγηση του Μητροπολίτη Χρύσανθου, το οποίο όμως καταπνίγηκε, η πόλη σώθηκε, από θαύμα από την ερήμωση και τη σφαγή.
Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν τότε, η 8η Μαΐου του 1821, ημέρα γιορτής του Ευαγγελιστή Ιωάννη του Θεολόγου, ο οποίος και θεωρήθηκε σωτήρας της πόλης. Γι' αυτό και οι Σερραίοι, 14 χρόνια μετά, το 1835 έχτισαν προς τιμή του ομώνυμο ναό στη συνοικία Άνω Καμενίκια. Ενώ, όμως, η καταστροφή της πόλης αποφεύχθηκε, η εκδικητική μανία των Τούρκων ξέσπασε στην οικογένεια του Εμμανουήλ Παπά. Η σύζυγος του και τα παιδιά του φυλακίστηκαν, η περιουσία του δημεύτηκε και το σπίτι του κάηκε.
Ο ίδιος, όμως, άκαμπτος συνέχισε, χωρίς βοήθεια, τον σκληρό αγώνα στη Χαλκιδική. Ενώ οι Τούρκοι είχαν αρχίσει γενική επίθεση κατά των Ελλήνων, ο Εμμανουήλ Παπάς έκανε έκκληση βοήθειας προς τον Υψηλάντη. Ο Δημήτριος Υψηλάντης, σε γράμμα του προς τον Παπά στις 15 Ιουνίου 1821, τον συγχαίρει βέβαια, για τον πατριωτικό του ζήλο, του λέει όμως, πως "ανάγκη πάσα να καταβάλει έκαστος το κατά δύναμιν".
Τα πλοία λοιπόν, που όλοι ζητούσαν, δεν ερχόντουσαν. Αλλά και στο στράτευμα η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Οι προσπάθειες του Εμ. Παπά είναι υπεράνθρωπες. Ενεργεί για να ξεσηκώσει σε επανάσταση και τους Έλληνες της κεντρικής και δυτικής Μακεδονίας. Οι κλεφταρματολοί όμως των περιοχών είναι διστακτικοί.
Η κατάρρευση πλησιάζει. Οι επιτυχίες του Εμμανουήλ Παπά στην Κασσάνδρα και η διάθεση όλης της προσωπικής του περιουσίας για τον αγώνα δεν έσωσαν το επαναστατικό κίνημα. Ο Εμμανουήλ Παπάς έχει βέβαια οπαδούς αφοσιωμένους σ' αυτόν, έχει όμως και πολλούς που τον αντιμάχονται και φιλονικούν μαζί του: μοναχοί, πρόκριτοι, κάτοικοι καταπονημένοι από την προσφυγιά και την αγωνία για το αύριο. Έτσι, μετά την εκστρατεία του Αβδούλ Αμπούδ, η Επανάσταση της Χαλκιδικής έχει ουσιαστικά κριθεί. Στις 30 Οκτωβρίου ο Μεχμέτ Εμίν εισβάλει ακάθεκτος στην Κασσάνδρα και την καταστρέφει. Ακολουθεί η υποταγή των Αγιορειτών.
Στις 9 Νοεμβρίου 1821, οι προϊστάμενοι της Ιεράς Σύναξης απελευθερώνουν τον φυλακισμένο ως τότε στις Καριές Τούρκο διοικητή του Αγίου Όρους, Χασεκή Χαλίλ μπέη και αυτός την ίδια μέρα τους στέλνει "μουρασελέ", δικαστική απόφαση:
"Εν είδει μουρασελέ σας γράφεται το παρόν εμού του Χασεκή Χαλίλ μπέη, ζαπίτου του Αγίου Όρους. Προς εσάς τους άπαντας καλογήρους του μοναστηρίου Εσφιγμένου, γνωστόν έστω υμίν ότι σήμερον απ' εδώ τες Καρές έφυγεν ο λεγόμενος Αρχοντας μετά του επαράτου και οπαδού του Νικηφόρου και ήλθον αυτούo τους οποίους να τους πιάσετε και να μας τους στείλετε ομού και τον ηγούμενόν σας. Προσέξατε καλώς να μη προφασιστήτε ακαίρως προτάσεις και ματαιολογίας, διότι εγώ κάμνω το χρέος μου όθεν και σεις δεν πρέπει να θελήσετε τον αφανισμόν σας. Ούτω ποιήσατε εξ αποφάσεως και να μοι αποκριθήτε με τον ίδιον κομιστήν".
Στις 11 Νοεμβρίου 1821 οι προϊστάμενοι 19 μονών του Αγίου Όρους στέλλουν στη μονή Εσφιγμένου το παρακάτω έγγραφο:
"Εις την πανοσιότητά σας άγιοι πατέρες του ιερού κοινοβίου Εσφιγμένου. Χθες ο ενδοξότατος ημών Χασεκή αγάς μας έγραψε μουρασελέν διά να πιάσετε ενέχυρον τον Άρχοντα και τους λοιπούς καθώς και ο ίδιος σας έγραψε. Λοιπόν σας γράφομεν και ημείς οι των 20 ιερών μοναστηριών προϊστάμενοι να κάμητε το ίδιον, ομοφώνως δηλαδή, να μας τους φέρητε ενταύθα αναμφιβόλως, και τους ζητούμεν από εσάς αφεύκτως και ιδού οπού στέλλομεν επίτηδες ανθρώπους, διά να τους πάρουν. Και όσοι ακολουθούν τον Άρχοντα από τους εντοπίους πατέρας να αφήσουν τον Άρχοντα και επιστρέψουν εις τα κελιά των ει δε και φανούν παρήκοοι, θέλουν υποπέσει εις οργήν μεγάλην. Ομοίως και όσοι κοσμικοί ευρίσκονται με αυτόν όλοι να τον αφήσουν, διότι και αυτοί και όσοι άλλοι πιαστούν έχουν να παιδεύονται".
Σ' αυτές τις τραγικές στιγμές, ο Εμμανουήλ Παπάς, κινδυνεύοντας να συλληφθεί, φεύγει από τη μονή Εσφιγμένου με άλλους κοσμικούς και μοναχούς προς την ελεύθερη Ελλάδα. Μαζί του παίρνει τον γιο του Γιαννάκη - ο οποίος αργότερα σκοτώθηκε με τον Παπαφλέσσα στο Μανιάκι- και το πολύτιμο αρχείο του.
Με πλοιάριο αναχώρησε για την Ύδρα, αλλά εξαντλημένος από τις κακουχίες του πολέμου και από τις συγκινήσεις της τραγικής του περιπέτειας, πέθανε από συγκοπή μέσα στο πλοιάριο ακριβώς τη στιγμή που περιέπλεε τον Καφηρέα. Η σορός του ήρωα μεταφέρθηκε στην Ύδρα και κηδεύτηκε με τιμές στρατηγού στις 5 Δεκεμβρίου 1821.
Είκοσι μέρες αργότερα, την πρώτη μέρα των Χριστουγέννων, ο Δημήτριος Υψηλάντης δίνει στους γιους του Παπά αποδεικτικό έγγραφο των αγώνων και των ευεργεσιών του προς το έθνος. Το έγγραφο αυτό, που το συνοδεύουν πάρα πολλές υπογραφές των κατοίκων της Κασσάνδρας Χαλκιδικής, είναι ο επίλογος της ιστορίας του Εμμανουήλ Παπά, που θυσίασε τα πάντα: οικογένεια, πλούτη, τρεις γιους στα πεδία των μαχών - τον Αθανάσιο στην Αταλάντη, τον Ιωάννη στο Νεόκαστρο, τον Νικόλαο στο Καματερό - και τέλος την ίδια του τη ζωή στο βωμό της ελευθερίας.
Το 1843 αναρτήθηκε στο Ελληνικό Βουλευτήριο το όνομα του ως έναν από τους πρωταγωνιστές της ελληνικής επανάστασης. Αγωνιστής του 1821, πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Χαλκιδική, ο Εμμανουήλ Παπάς υπήρξε μία από τις αγνότερες μορφές του Αγώνα για την Ανεξαρτησία.
Στις 17 Μαϊου του 1966 τα οστά του μεταφέρθηκαν στις Σέρρες και τοποθετήθηκαν στη βάση του ανδριάντα του ήρωα, την κεντρική πλατεία Ελευθερίας.
Η γενέτειρα του ήρωα
Ζωντανές τις μνήμες του αγώνα του Εμμανουήλ Παπά κρατά σήμερα η ομώνυμη γενέτειρά του. Το πρώτο όνομα της Κοινότητας ήταν Δοβίστα. Υποστηρίζεται ότι αυτή η λέξη είναι λατινική. Γραπτά μνημεία δεν υπήρχαν, μέχρι την εμφάνιση του Εμμανουήλ Παπά.
Είναι ένα από τα πέντε Δαρνακοχώρια, που είναι ένας κύκλος χωριών που αποτελείται από τον Εμμανουήλ Παπά, το Άγιο Πνεύμα, το Νέο Σούλι, την Πεντάπολη και το Χρυσό. Για την ονομασία γράφτηκαν πολλά. Μερικοί υποστήριξαν ότι προήλθε από τις λέξεις "Δάρι" και "Νάκκα" που εξηγούνται ως "αμέσως, τώρα". Η πιο δόκιμη, όμως, γνώμη είναι πως προήλθε από το αρχαίο βασίλειο των Δερρώνων. Για τους Δέρρωνες γράφει ορισμένα πράγματα ο πατέρας της ιστορίας μας Ηρόδοτος.
Το χωριό βρίσκεται στα πόδια του Μπόσδακα (Μενοίκιο Όρος). Γι' αυτό, από νωρίς, ανάπτυξε τον αρματολισμό και την κλεφτουριά. Οι νέοι, με τ' όνειρο στα μάτια, άρπαζαν τα' άρματα κι' ορκίζονταν στον άγιο Σκοπό. Οι πρώτοι ορκιστείς διάλεξαν το μέρος για την ασφάλειά τους από διάφορους επιδρομείς.
Βρίσκεται 5χμ. βορειοανατολικά από τη σημερινή έδρα του δήμου, το Χρυσό
Με πληθυσμό περίπου 1.100 κατοίκων, ο Εμμανουήλ Παπάς έχει διατηρήσει σημαντικό αριθμό δειγμάτων της παραδοσιακής Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής, μεταξύ των οποίων το παλιό Σχολαρχείο και το πατρικό σπίτι του Εμμανουήλ Παπά, ενώ συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από τα στενά σοκάκια του.
Ο Εμμανουήλ Παπάς είναι ένας όμορφος, ιστορικός και χαρακτηρισμένος Παραδοσιακός Οικισμός. Το χωριό μπορεί να μην έχει την τόσο μεγάλη ζωντάνια όλο το χειμώνα, όπως έχουν άλλα χωριά του Δήμου, αλλά το καλοκαίρι κάθε μια νύχτα είναι σαν ένα πανηγύρι.
Ο σωζόμενος ναός σήμερα, στον Εμμανουήλ Παπά, είναι ο ναός του Αγίου Αθανασίου. Είναι απλός εξωτερικά, αλλά είναι ένας ιστορικός ναός. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο ξύλινος τρούλος αντικαταστήθηκα με σύγχρονο. Στην είσοδο, απ' το νάρθηκα στον κύριο χώρο της εκκλησίας, μια εντοιχισμένη λίθινη πλάκα δίνει χρήσιμες πληροφορίες για την ανέγερση του Χριστιανικού μνημείου. Κατά την ιστορική παράδοση, ο Εμμανουήλ Παπάς και τα αδέρφια του μετέφεραν στους ώμους τους λίθους και τους πλίνθους και άλλη οικοδομήσιμη ύλη για το κτίσιμο του ναού.
Στον παραδοσιακό οικισμό του χωριού βρίσκονται τα "Εκπαιδευτήρια της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητος" (Σχολαρχείο), τα οποία κτίστηκαν επί τουρκοκρατίας και συγκεκριμένα το 1906. Το ιδιαίτερα καλαίσθητο κτίριο αναπαλαιώθηκε και αποτελεί σήμερα το μουσείο του Εμ. Παπά. Εγκαινιάστηκε το 2003. Σκοπός της ίδρυσης του μουσείου είναι να προβάλλει τη δράση και την προσφορά του Εμμανουήλ Παπά στην επανάσταση του 1821, και παράλληλα να παρουσιάσει στους επισκέπτες τα κυριότερα γεγονότα της επανάστασης με τους πρωταγωνιστές τους.
Διαθέτει και εκθέτει πυροβόλα όπλα της εποχής (καρυοφύλλια διαφόρων τύπων, πιστόλες, ναυτικά κανονάκια), σπάθες (πάλες), γιαταγάνια, μαχαίρια κυρτά και δίκοπα, λιθογραφίες που απεικονίζουν το λόρδο Βύρωνα, Οθωμανούς και Έλληνες πολεμιστές, παλαίτυπα βιβλία δασκάλων του Γένους (Αδαμάντιου Κοραή, Νεόφυτου Δούκα, Νεόφυτου Βάμβα, Ευγένιου Βούλγαρη), επιστολές αγωνιστών του 1821 (Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Δημήτριου Υψηλάντη) και του Αδαμάντιου Κοραή. Επίσης, εκτίθενται διάφορα έγγραφα της εποχής του Καποδίστρια και του Όθωνα, προκηρύξεις του βουλευτικού σώματος, χρεόγραφα της Επανάστασης κ.ά.
----------------------------------------------------------------
http://pages.stern.nyu.edu/~panos/serres/greek/papas.html
http://www.empapas.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=35&Itemid=73
Γιάννης Χατζηγεωργίου
AVClub Fanatic
- 19 June 2006
- 35,670
Εσύ το ερμηνεύεις έτσι, κάτι σαν αναγκαίο κακό, δηλαδή. Οι Τούρκοι, πάντως, το μετέφρασαν αλλιώς στο Γιαφτά που του κρέμασαν στο στήθος:
''διαπιστώθι ότι ων ο ίδιος Μωραΐτης, ενέχεται τα μέγιστα εις τα ήδη υπό τίνων παραπλανημένων αφρόνων ληστών εκ του πληθυσμού των Ραγιάδων της εν Πελοποννήσου Διοικήσεως Καλαβρύτων, διαπραχθέντα αντίθετα προς την υπακοήν κακουργήματος''.
Ξεχνάς προφανώς την κρεμάλα του Σεϊχουλισλάμη λίγες μέρες πριν, επειδή δεν εξέδωσε διαταγή για τη γενική σφαγή όλων των χριστιανών. Ο Σουλτάνος δεν δίστασε να τον κρεμάσει.
Και εν πάση περιπτώσει, αν οι επικεφαλής της εκκλησίας ήθελαν να παραμείνει το καθεστώς της σκλαβιάς, σε 3 μέρες θα είχε τερματιστεί η Επανάσταση αφού θα είχαν διαμηνύσει τα πάντα στους φίλους τους Τούρκους, μιας και γνώριζαν τα πάντα. Πολλά υψηλόβαθμα στελέχη ήταν μέλη της Φ.Ε. Σε αυτό δεν φαντάζομαι να διαφωνείς...
Last edited:
- 13 July 2007
- 17,261
Οχι δεν συμφωνώ(κι οι περισσότεροι ιστορικοί.Είδες τι γράφεται πιό πάνω)...Δεν ήταν στο χέρι των οθωμανών,να αλλάξουν την ροή των γεγονότων πλέον...Εσύ τι λές δεν ήξεραν τι συνέβαινε;Ασφαλώς κι ήξεραν.Τότε έπαιρνε πολύ καιρό για να μεταφερθούν στρατεύματα.Αυτό εκμεταλέυθηκε ο Κολοκοτρώνης κι οι συν αυτώ.Παράλληλα απο την Ρούμελη και την θάλασσα,δεν θα πέρναγαν έτσι εύκολα.Γινόντουσαν κι εκεί μάχες.Η επανάσταση δεν έγινε μόνο πέριξ της Τρίπολης.
Σε μιά τέτοια κατάσταση-επανάσταση,δεν υπάρχουν μεσοβέζικες καταστάσεις του τύπου είμαι ...ηθικά μαζί σας και προσεύχομαι κρυφά για σάς,αλλά θέλω και τον θρόνο μου και τα προνόμια που έχω...Η πολεμάς ή συνεργάζεσαι-υποτάσεσαι και το παίζεις γιουσουφάκι μπάς και την γλυτώσεις.
Σε μιά τέτοια κατάσταση-επανάσταση,δεν υπάρχουν μεσοβέζικες καταστάσεις του τύπου είμαι ...ηθικά μαζί σας και προσεύχομαι κρυφά για σάς,αλλά θέλω και τον θρόνο μου και τα προνόμια που έχω...Η πολεμάς ή συνεργάζεσαι-υποτάσεσαι και το παίζεις γιουσουφάκι μπάς και την γλυτώσεις.
Last edited:
Γιάννης Χατζηγεωργίου
AVClub Fanatic
- 19 June 2006
- 35,670
Οι περισσότεροι Ιστορικοί ποιοί είναι, ο Φίνλευ και ο Κορδάτος??
Τέλος πάντων, προσωπικά προτιμώ τις μαρτυρίες των Αγωνιστών.
- 13 July 2007
- 17,261
Ποιές μαρτυρίες;
Εχεις καμία που να λέει ότι δεν αφόρισαν τρείς φορές την επανάσταση και δυό τον Κολοκοτρώνη;
Εχεις καμία που να λέει ότι δεν διορίζονταν και δεν υπάγονταν οι δεσποτάδες στους οθωμανούς;
Εχεις καμία που να λέει ότι οι οθωμανοί δεν τους παρείχαν άφθονα περιουσιακά στοιχεία κι εξουσία;
Εχεις καμία ότι δεν υπέσκαπταν και συνιστούσαν γραπτά να "δώσουν" τον Ρήγα;
Αυτοί οι τύποι για μένα ήταν δοσίλογοι κι άν διαφωνείς πέσμας σε τι διαφέρουν απο την διορισμένη απο τους ναζί "κυβέρνηση";Στο ότι φορούσαν ράσα κι ότι στην θέση των ναζί ήταν οθωμανοί;
Εχεις καμία που να λέει ότι δεν αφόρισαν τρείς φορές την επανάσταση και δυό τον Κολοκοτρώνη;
Εχεις καμία που να λέει ότι δεν διορίζονταν και δεν υπάγονταν οι δεσποτάδες στους οθωμανούς;
Εχεις καμία που να λέει ότι οι οθωμανοί δεν τους παρείχαν άφθονα περιουσιακά στοιχεία κι εξουσία;
Εχεις καμία ότι δεν υπέσκαπταν και συνιστούσαν γραπτά να "δώσουν" τον Ρήγα;
Αυτοί οι τύποι για μένα ήταν δοσίλογοι κι άν διαφωνείς πέσμας σε τι διαφέρουν απο την διορισμένη απο τους ναζί "κυβέρνηση";Στο ότι φορούσαν ράσα κι ότι στην θέση των ναζί ήταν οθωμανοί;
Last edited:
Γιάννης Χατζηγεωργίου
AVClub Fanatic
- 19 June 2006
- 35,670
Σου απάντησα πιο πάνω ότι αν ήταν δοσίλογοι η επανάσταση θα είχε τελειώσει σε λίγες μέρες. Τέλος, σου βάζω και τι έγραψε προς τους Σουλιώτες ο ''αφορισμένος'' Υψηλάντης και πόσο σοβαρά έλαβε την αποπομπή του...
''Ο Πατριάρχης βιαζόμενος υπό της Πόρτας σας στέλνει αφοριστικά και εξάρχους παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρταν. Εσείς όμως να τα θεωρείται αυτά ως άκυρα, καθότι γίνονται με βίαν και δυναστείαν και άνευ της θελήσεως του Πατριάρχου.''