Re: Γιαούρτια,καφέδες και καρέκλες στον Νταλάρα...
Παρακολούθησα το βίντεο (και τη συζήτηση που εκτυλίχθηκε εδώ μέσα) με ανάμικτα συναισθήματα. Το θέαμα ενός ανθρώπου που τραγουδάει πάνω σε μιά σκηνή και από κάτω ένα πλήθος γιουχαΐζει δεν είναι όμορφο. Για το γιαούρτωμα δεν το συζητάω, τον λυπήθηκε η ψυχή μου. Τα προκάλεσε ο ίδιος όμως...
Στην οικογένειά μου ακούγαμε πολύ, μα παρα πολύ Νταλάρα, λίγο πολύ όπως στην οικογένεια του τυπάκου παραπάνω, μόνο που τα λόγια των τραγουδιών τα ήξερα εγώ καλύτερα από τους άλλους. Εκτιμούσα πολύ τη φωνή του, τον θεωρούσα τον τρίτο μεγαλύτερο λαϊκό τραγουδιστή μετά το Μπιθικώτση και τον Καζαντζίδη (με αυτή τη σειρά). Ήταν ίσως ο μόνος τραγουδιστής της γενιάς του που οι φωνητικές του δυνατότητες του επέτρεπαν να πει τη "Δραπετσώνα" ή το "Βράχο-Βράχο". Αυτή η άποψη δεν έχει αλλάξει έκτοτε, αφορά όμως ερμηνείες πριν το 1991-92. Τα πολιτικά του τραγούδια δε με συγκίνησαν ποτέ, κάπου μου φαίνονταν ψεύτικα, γλυκερά. Καμμία σχέση το "Πάγωσε η τσιμινιέρα" με "Το Μεσημέρι" του Μίκη...
Το 1989 πήγα στη Γερμανία για να σπουδάσω και εκεί, στο μικρόκοσμο των Ελλήνων φοιτητών ο Νταλάρας ήταν θεός. Έχω ακούσει σε φοιτητικά δωμάτια του Saarbrücken τελείως άγνωστα τραγούδια του, που δεν άκουσα ποτέ πριν ή μετά στην Ελλάδα. Τα Latin και η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας με τον Παπακωνσταντίνου αντιγράφηκαν τότε άπειρες φορές και οι κασσέτες άλλαξαν αμέτρητα χέρια, μέχρι που έλιωσαν. Εγώ δεν τις αντικατέστησα, γιατί τότε περίπου ανακάλυψα άλλες μουσικές και για τον Νταλάρα δεν υπήρχε πλέον χώρος στη δισκοθήκη μου. Ήταν περίπου και η εποχή που ο Νταλάρας άρχισε να χαλάει και οι ερμηνείες του έγιναν υπερβολικά γλυκερές, θεατρικές, προσποιητές.
Η γυναίκα μου -γερμανίδα- μου ζήτησε να της εξηγήσω γιατί εξεγείρεται έτσι ο κόσμος και επιτίθεται σε ένα καλλιτέχνη.Συνειδητοποίησα, όσο της εξηγούσα τα κίνητρα αυτών που τον γιουχάρανε -στο βαθμό που τα κατάλαβα σωστά-ότι ο Νταλάρας είναι κάτι παραπάνω από έναν καλό ή κακό τραγουδιστή; είναι σύμβολο του συστήματος που μας έφερε στη χρεοκοπία. Όπως σωστά λέει ο Πιτσιρίκος η χρεοκοπία στην Ελλάδα είναι πολύπλευρη, όχι μόνο οικονομική. Είναι ηθική, πολιτική, θεσμική και πολιτιστική. Ο Νταλάρας είναι το σύμβολο της πολιτιστικής χρεωκοπίας, ένας προικισμένος ερμηνευτής με τεράστιες τεχνικές και ερμηνευτικές δυνατότητες που κατάντησε, απο εκεί που γέμιζε όλα τα στάδια της Ελλάδας, να λέει στο Μέγαρο Μουσικής τα ίδια και τα ίδια τραγούδια μπροστά σε κοινό με γούνες και κοστούμια Αρμάνι. Τι κατάντια κι αυτή, να τραγουδάς το "Παραπονεμένα λόγια" μπροστά σε εκατομμυριούχους.
Ξεκίνησε στη δικτατορία με λαϊκά, ερωτικά και νοσταλγικά τραγούδια. Στη μεταπολίτευση πέρασε με χαρακτηριστική ευκολία στο πολιτικό και το ρεμπέτικο τραγούδι, έγινε ο πλέον επιτυχημένος εμπορικά "έντεχνος" καλλιτέχνης στην Ελλάδα, απέκτησε μεγάλη προβολή και στο εξωτερικό (ακόμα θυμάμαι με πόσο θαυμασμό μου μιλούσαν μιά Καταλανή για τα Λάτιν του και ένας Ισραηλινός για τα Λαϊκά του).Έφτασε στο απόγειο της καριέρας του γύρω στο '90, και τότε περίπου άρχισε η κάθοδος. Από τραγουδιστής έγινε λάιφστάιλ τραγουδιστής, το σύμβολο της "ισχυρής Ελλάδας" του Σημίτη, του γκλάμουρ του Κωστόπουλου. Μπορούσε με την ίδια ευκολία να τραγουδάει για την μαρτυρική Κύπρο και την ελληνοτουρκική φιλία, για τον παλαιστινιακό λαό (δεν παίρνω όρκο γι αυτό, αλλά θα με παραξένευε πολύ αν του ξέφυγε) και με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Ισραήλ. Από το 90-91 και μετά άρχισε να χάνει τις φωνητικές του δυνατότητες και προσπαθεί να ισοφαρίσει την απώλεια με συναισθηματισμό, που όμως δεν του βγαίνει και ακούγεται προσποιητός. Γύρω στο 2000 που ήρθα στην Ελλάδα άκουσα στο ράδιο αυτόν και τον Παντελή Θαλασσινό να τραγουδάνε "Τα Σμυρνέικα Τραγούδια". Ο Θαλασσινός τον νίκησε κατά κράτος. Τότε κατάλαβα ότι η μπογιά του είχε πλέον περάσει και θα έπρεπε να σκεφτεί να αποσυρθεί. Αλλά γι αυτό χρειάζεται αυτογνωσία ή ένας καλός φίλος που θα σε συμβουλεύσει. Ο Νταλάρας έχει αντί γι αυτά τη γυναίκα του.
Όλα αυτά όμως δεν εξηγούν ούτε τα γιαούρτια ούτε τα νεράντζια. Σ´ όποιον δεν αρέσει απλά ο Νταλάρας μπορεί να μην πάει. Πιστεύω ότι ο λόγος που η διαμαρτυρία είναι τόσο οξεία και επιθετική δεν είναι ούτε οι πολιτικές του δηλώσεις, ούτε η πολιτικός γυναίκα του, ούτε τα χρήματα που κέρδισε τόσα χρόνια τώρα, είναι το γεγονός ότι κανείς δεν τον πιστεύει όταν τραγουδάει. Έχει χάσει την αλήθεια του ερμηνευτή που νιώθει τους στίχους των τραγουδιών, τουλάχιστον για όσο κρατάει το τραγούδι. Ο Μπιθικώτσης ένιωθε τους στίχους της "Φτωχολογιάς" και της "Απονης Ζωής" τουλάχιστον για 3 λεπτά. Άσχετο που εκείνη την εποχή έβγαζε λεφτά. Ο Νταλάρας όμως είναι σα να λέει ψέματα κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του για να τραγουδήσει, και αυτό ο κόσμος το εισπράττει σαν προδοσία και δεν το συγχωρεί.
Ας αποχαιρετήσουμε τον τραγουδιστή Γιώργο Νταλάρα, σύμβολο της Ελλάδας της Μεταπολίτευσης: ξεκίνησε με τεράστιες δυνατότητες, τις σπατάλησε δεξιά κι αριστερά, έχασε το δρόμο του και καταλήγει στο σκουπιδοντενεκέ της πολιτιστικής ιστορίας. Θα περάσει καιρός μέχρι να ξανακούσω δίσκο του.
Υ.Γ. Με τον Πανούση δεν ασχολούμαι γιατί είναι ίδιος με το Νταλάρα σε όλα σχεδόν εκτός από ένα: Δεν έχει ταλέντο.
