Η εξοστρακισμένη folk

17 June 2006
14,350
Τύποι σαν τον Paul Simon ή τον David Byrne, παρόλο το ταλέντο τους, όταν σκύβουν πάνω από ξένες τοπικές γλωσσολαλιές, έχουν την σαφώς αποικιοκρατική τάση να τις παρουσιάζουν περίπου σαν μουσειακά εκθέματα: προπάντων “καλαίσθητες”, με έμφαση στο “εξωτικό” (sic) στοιχείο, έτσι που θυμίζουν επαρχιώτισα κορασίδα εν πολλοίς ...εφησυχασμένη γενικώς, σοβαρή, καθαρή, φρεσκολουσμένη και με τα νυχάκια περιποιημένα, “μετρίως μέτρια και πάντα μετρημένη”.

Τα άλμπουμ που ακολουθούν δεν είναι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε “φιλικά προς τον χρήστη”: είναι στον αντίποδα της κυρίαρχης αγγλο-αμερικάνικης Ποπ ηγεμονίας, αυτής που, όλο και πιο συχνά στις μέρες μας, αποθεώνει το προφανές και φωταγωγεί το δαψιλές Τίποτα. Στους δίσκους των Γκρεκάνων κυριαρχεί μία σαρωτική συναισθηματική παραφορά που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα της. Σε εκείνα των Λατίνων της ισπανικής διασποράς, έρχεσαι σ επαφή με μιά σχεδόν αποσυνάγωγη, αποκλίνουσα δημιουργική ώσμωση που είναι λαϊκή-εξπρεσιονιστική αλλά, όσον αφορά τα μελωδικά μονοπάτια, απεχθάνεται καθετί προβλέψιμο και της αρέσει να βάζει τρικλοποδιές στους κανόνες.




canzoniere.jpg



Canzoniere Grecanico Salentino: “Pizzica Indiavolata”(2013), “Quaranta”(2015).
Ludovico Einaudi: “Project Taranta”(2015).



Οι ελληνόφωνοι της Κάτω Ιταλίας (Salento) κλείνουν φέτος 40 χρόνια σαν γκρουπ και το γιορτάζουν με δύο κυκλοφορίες, μία αποκλειστικά δική τους και μία στην οποία συνδράμει ο Ludovico Einaudi και ο δάσκαλος του kora Ballake Sissoko από το Μαλί. Οι Γκρεκάνοι είναι μαίτρ της Pizzica, του δαιμονισμένα ρυθμικού ιδιώματος που, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες σε φέρνει σε υπερβατική έκσταση και θεραπεύει το δάγκωμα του φιδιού και της αράχνης (tarantella). Aκουστικές κιθάρες που συχνά ηχούν σαν κρουστά, μπουζούκια, ακορντεόν, ντέφια, νταούλια κρόταλα κι ένα αφιονισμένο βιολί συνοδεύουν την εκπληκτική φωνή της Maria Mazzotta στα πλαίσια μίας ακουστικής μαγγανείας πέρα για πέρα ορμέμφυτης που στη μέθη της μοιάζει ιερή κι όταν θρηνεί ραγίζει τα τσιμέντα. Η Μεγάλη λαϊκή Τέχνη βλέπετε, δεν φοβάται να κοιτάξει κατά πρόσωπο το Τρομερό - όπως, για παράδειγμα, στο Solo Andata (“Quaranta”) που μιλάει για τις προσφυγικές βάρκες των απελπισμένων της Μεσογείου που σαλπάρουν στο Αγνωστο αναζητώντας καλύτερη τύχη.





latin2.jpg



Latin Playboys: “Latin Playboys”(1994), “Dose”(1999).


Οι Latin Playboys ήταν ένα τολμηρό, εξόχως εφευρετικό, πειραματικό παράπλευρο project του David Hidalgo των Los Lobos. Και τα δύο άλμπουμ μοιράζονται το ίδιο DNA: φαντασθείτε έναν Tricky που όμως είναι lo-fi και λούμπεν Μεξικάνος, κατευθείαν από το λατινόφωνο γκέττο του Λος Αντζελες, το βρακί του μυρίζει κάτουρο και η ανάσα του ουίσκυ-μπόμπα. Τα νύχια του “πενθούν” και μέσα στο κεφάλι του έχει έναν αχταρμά που ξεκινάει από το ροκ'ν'ρολ και το Tex-Mex, περνάει από τις “μεικτές” μουσικές των chicanos στις αμερικάνικες μεγαλουπόλεις, βλέπει ταινίες προέλευσης Bollywood και έχει αδυναμία στις ηθελημένα κακόφωνες κιθάρες του Beefheart, αυτές που υποβάλλουν σε εικονικό πνιγμό τις νότες, όταν δεν τις ταλαιπωρούν και τις στρίβουν μέχρι να τις εξαρθρώσουν και να τις ματώσουν.






1801674569_2837a79b2a.jpg



Gaby Kerpel: “Carnabailito”(2003)


Ο Gaby Kerpel, απ όσο μας λέει η wiki, είναι Aργεντίνος συνθέτης μέλος της ηλεκτρονικής κολεκτίβας Zizek και έχει θητεύσει στο διαδραστικό θεατρικό μπουλούκι De La Guarda. Tο βασικό του όργανο εδώ είναι ο υπολογιστής. Ο Kerpel ανακατεύει τις μουσικές που άκουγε μικρός στα σοκάκια του Buenos Ayres, τις συρράπτει με ηλεκτρονικούς λόξυγγες, λούπες, θρυμματισμένες μελωδίες και κάθε λογής samples από παραδοσιακά όργανα που όμως μοιάζουν σπασμένα (!). Το Carnabailito είναι ένα εξαιρετικό ατμοσφαιρικό άλμπουμ για “χαλασμένους” ακροατές. Απεχθάνεται την πεπατημένη, λατρεύει τα αινίγματα, περιφρονεί το αυτονόητο και επιχειρεί να συντάξει το δικό του λεξικό. Νιώθεις να πλατσουρίζεις σε αμνιακό υγρό και να ακούς κάθε λογής μουσικά patterns και ήχους, άλλους “ξεκάρφωτους” κι άλλους δομημένους, πλην: κωδικοποιημένους σε μιά ακολουθία που αδυνατείς να κατανοήσεις.

A Magical Mystery Tour.







Πηγές:
Village Voice, 27/4/1999: Robert Christgau - Sounds of known origin
The Wire: issue 237, November 2003
 
canzoniere.jpg

Canzoniere Grecanico Salentino

Στους δίσκους των Γκρεκάνων κυριαρχεί μία σαρωτική συναισθηματική παραφορά που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα της.

Aκουστικές κιθάρες που συχνά ηχούν σαν κρουστά, μπουζούκια, ακορντεόν, ντέφια, νταούλια κρόταλα κι ένα αφιονισμένο βιολί συνοδεύουν την εκπληκτική φωνή της Maria Mazzotta στα πλαίσια μίας ακουστικής μαγγανείας πέρα για πέρα ορμέμφυτης που στη μέθη της μοιάζει ιερή κι όταν θρηνεί ραγίζει τα τσιμέντα.

Πραγματικά οι παραστάσεις τους είναι αληθινή μυσταγωγία.
Θα μπορούσα να γράψω κάθε υπερβολή για αυτό το σύνολο και για το πως επιδρά επάνω μου αυτός ο καταιγισμός πάθους, η παραφορά όπως εύστοχα γράφει ο Κώστας.
Μουσική που σε αρπάζει και με πάει στο αμήν, που λέμε. Που οι καταβολές τις μοιάζουν τόσο αρχαίες, αλλά ταυτόχρονα παραδόξως (?) και τόσο οικείες. Σαν κάποια ψήγματά της είναι και δικά σου, να ήταν απο πάντα μέσα σου.
Μουσική τόσο αληθινή, όσο και η ζωή.

Δηλώνω ευτυχής που τους γνώρισα. Κώστα σ ευχαριστώ. :ernaehrung004:

ΥΓ
Μερικά δείγματα τους (καθώς και το υπέροχο όσο και συγκινητικό κατ εμέ Solo Andata) εδώ
 
Τα γκρεκάνικα είναι πολλά χρόνια τώρα που με συγκινούν ιδιαίτερα ... δέστε και αυτή την καταπληκτική εκπομπή του Λάμπρου Λιάβα με το συγκρότημα της Ina Giannuzi ... στο 0:45 αρχίζει η εκπληκτικότερη εκτέλεση του Are mou Rindineddha mou που έχω ακούσει ... έχω δει την εκπομπή 100 φορές και αδυνατώ να μην βουρκώσω ... αυτές οι φωνές και οι μουσικές έρχονται από μέσα μας, από ένα παλαιό μέσα μας, 2.000 χρόνων ...

https://www.youtube.com/watch?v=Bk4e8zBT3Nw
 
latin2.jpg



Latin Playboys: “Latin Playboys”(1994), “Dose”(1999).


Οι Latin Playboys ήταν ένα τολμηρό, εξόχως εφευρετικό, πειραματικό παράπλευρο project του David Hidalgo των Los Lobos. Και τα δύο άλμπουμ μοιράζονται το ίδιο DNA: φαντασθείτε έναν Tricky που όμως είναι lo-fi και λούμπεν Μεξικάνος, κατευθείαν από το λατινόφωνο γκέττο του Λος Αντζελες, το βρακί του μυρίζει κάτουρο και η ανάσα του ουίσκυ-μπόμπα. Τα νύχια του “πενθούν” και μέσα στο κεφάλι του έχει έναν αχταρμά που ξεκινάει από το ροκ'ν'ρολ και το Tex-Mex, περνάει από τις “μεικτές” μουσικές των chicanos στις αμερικάνικες μεγαλουπόλεις, βλέπει ταινίες προέλευσης Bollywood και έχει αδυναμία στις ηθελημένα κακόφωνες κιθάρες του Beefheart, αυτές που υποβάλλουν σε εικονικό πνιγμό τις νότες, όταν δεν τις ταλαιπωρούν και τις στρίβουν μέχρι να τις εξαρθρώσουν και να τις ματώσουν.

latin playboys.jpg

Ακουσα το πρώτο του 1994 (ομώνυμο) και το βρήκα εξαιρετικό!
Ιδιαίτερο σίγουρα, αλλά δεν θα το έλεγα και πολύ "στριφνό".