Το ζήτημα είναι τεράστιο και σύνθετο.
Κατ' αρχάς η γνώμη ενός μουσικού δεν είναι γνώμη ενός ειδικού (με την έννοια ότι η μουσική δεν είναι ηλεκτρολογική εγκατάσταση ώστε να ρωτήσουμε τη γνώμη ενός ηλεκτρολόγου). Στα ζητήματα της τέχνης, οι γνώμες των άμεσα εμπλεκόμενων φέρνουν μαζί τους τη μεροληψία των χιλιάδων ωρών που καταναλώθηκαν στη μελέτη της τέχνης τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται στρεβλώσεις και φανατισμοί, ανάλογοι βεβαίως και της κουλτούρας ή της καλλιέργειας ενός εκάστου.
Ρωτήστε, ας πούμε, έναν έλληνα τραγουδιστή που μεγαλώνει και στοχεύει σε κλασικά πρότυπα αρμονίας να κρίνει τον πρώτο δίσκο των χειμερινών κολυμβητών. Δεν μπορεί εύκολα να ξεκολλήσει από τα φάλτσα που ακούει, ακόμα κι αν διαθέτει ευαισθησία και κουλτούρα κατάλληλη να ξεπεράσει το ζήτημα. Ζητήστε από έναν μουσικό που έχει βουτήξει στις χρωματικές κλίμακες της ανατολής να κρίνει τους δυτικούς μουσικούς πειραματισμούς του Cage. Βάλτε έναν σπουδαίο τενόρο να κρίνει τον πρώτο δίσκο των Sex Pistols. Βάλτε τον μέγα (εκλιπόντα) Σίμωνα Καρά να κρίνει τα ουρλιαχτά της Diamanda Galas. Όλοι τους μουσικοί, αλλά ο καθένας κλεισμένος σε ένα προσωπικό σύμπαν, καθώς για να καταφέρεις κάτι με την τέχνη σου χρειάζεσαι την προσήλωση, το πάθος, τη μελέτη, ακόμα και τον φανατισμό. Όλοι τους αξιόλογοι στο είδος τους αλλά όχι ικανοί να κρίνουν το έργο των υπολοίπων. Θα έλεγα μάλιστα ότι όσο πιο βιρτουόζοι, όσο πιο γνώστες του αντικειμένου, τόσο πιο ακατάλληλοι. Ας μην ξεχνάμε ότι η ιστορία της τέχνης είναι η ιστορία των ανατροπών, η ιστορία των αποκλίσεων από τους κανόνες.
Όσοι τώρα δεν εμπλεκόμαστε άμεσα με την τέχνη αυτή (ως καλλιτέχνες), δημιουργούμε με τα χρόνια μια αντίληψη ανάλογη των προτιμήσεών μας, της κουλτούρας, της ευαισθησίας μας κλπ. Το πάθος μας με μια τέχνη, μας κάνει λιγάκι κριτικούς αυτής της τέχνης και ο κριτικός έχει πάντα την κατάρα της ανάλυσης. Αλλά είναι στο χέρι μας να υπερβαίνουμε κάθε στιγμή εαυτούς, να συνειδητοποιούμε τις ενδεχόμενες μονομανίες, να τις χαιρόμαστε βεβαίως αλλά και να αποκτάμε με τα χρόνια μια κατά το δυνατόν ανοιχτή, ανεξίθρησκη, γενναιόδωρη αντίληψη για το θαύμα της μουσικής… χωρίς να ξεχνάμε ότι πρόκειται για τέχνη που έχει το προνόμιο να απευθύνεται σε δωδεκάχρονα που κάνουν πάρτυ, σε νυσταγμένους φορτηγατζήδες και σε εκλεπτισμένους εστέτ, εξίσου. Δεν είναι τέχνη, ευτυχώς ή δυστυχώς, ίδια με τη ζωγραφική ή τη ποίηση οι οποίες ζητούν οπωσδήποτε επαρκή κατάρτιση για να κατανοηθούν. Τρυπώνει και στα σκυλομάγαζα της εθνικής, στα κλαρίνα της Καστοριάς, στα στερεοφωνικά των εκατομμυρίων, στα ραδιοφωνάκια των 10 ευρώ- η μουσική είναι παντού.
