Οταν αγορασα το1ο μου nas το 2012 ειχα αρκετεςαποριες σχετικα με το αντικειμενο. Αυτεςοι αποριες παρατηρησα οτι επαναλαμβανονταιαπο αλλους χρηστες και θεωρησα σκοπιμονα γραψω ενα ποστ, το οποιο ελπιζω στηνπορεια να εμπλουτιστει και με αλλεςπληροφοριες οσο εξελισσεται ο χωρος.
Τι ειναι ταNAS;
NAS =Network Attached Storage
δηλαδη ειναιαποθηκευτικος χωρος συνημμενος πανωσε δικτυο ή αλλιως ενας σκληρος δισκος,ο οποιος με καλωδιο ethernetενωνεται με το modem-router ήswitch του δικτυου μας καιεπιτρεπει να τον “δουμε” απο ολες τιςσυσκευες (υπολογιστης, smarttv, κινητες συσκευες) που συνδεονταιστο δικτυο μας.
α) usbsticks/usb σκληροι, ταοποια συνδεεουμε πανω στα μοντεμ-ρουτερ
Αποτελουν τηνπιο απλη κατηγορια και η χρησιμοτητατους ειναι περιορισμενη. Δεν πρεπει νατα αγνοουμε ομως διοτι αποτελουν μιαπολυ φτηνη λυση για οσους θελουν ναμοιραζονται μικρα αρχεια στο δικτυοτους ή να κανουν μερικα απλα/μικραbackup. Για τις δυνατοτητεςτους θα πρεπει να ανατρεξετε στο userinterface του ρουτερ σας. Γενικα επιτρεπουνχαμηλες ταχυτητες read/write πουσυνηθως δεν ειναι επαρκεις για διαμοιρασμοαρχειων βιντεο.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) ελαχιστοκοστος
(+) ολοι μας εχουμεενα ρουτερ σπιτι το οποιο εχει usbθυρες
(-) πολυ περιορισμενεςδυνατοτητες
β) offthe shelf / out of the box λυσεις
Ειναι ισως ημεγαλυτερη και πιο ευρεως χρησιμοποιουμενηκατηγορια. Ειναι τα “κουτακια” τα οποιαπωλουν ετοιμα προς χρηση μεγαλεςεταιρειες του χωρου, οπως zyxel,synology, qnap, buffalo, d-link και ενα σωρο αλλες.Συνηθως πωλουνται “αδεια”, δηλαδηχωρις σκληρους δισκους, τους οποιουςαναλαμβανουμε να αγορασουμε εμειςαναλογως με τις αναγκες μας. Αναλογωςμε το κοστος υπαρχουν κουτια με 1, 2, 4 –12 θεσεις για σκληρους. Αυτα ειναι καταβαση μικροι υπολογιστες με δικια τουςmotherboard/cpu/ram, οι οποιες δεναναβαθμιζονται και τρεχουν (συνηθως)μια πολυ τροποποιημενη εκδοση linux,η οποια εχει ενα γραφικο περιβαλλονμε το οποιο αλληλεπιδρα ο χρηστης. Οιμεγαλες εταιρειες αναβαθμιζουν συνεχωςτο λειτουργικο τους συστημα προσθετονταςδυνατοτητες.
Δεν πρεπει ναπαραληψουμε να πουμε οτι καποιεςεταιρειες (π.χ. Western Digital) εχουνπαρουσιασει εξωτερικους σκληρους μεθυρα ethernet. Ειχα στην κατοχημε ενα τετοιο (το οποιο ακομα χρησιμοποιω)και ειναι μια ευκολη λυση για καποιονπου δεν θελει να ασχοληθει παρα πολυ.Δεν χρειαζεται να αγορασει ο χρηστηςτιποτα αλλο περα απο ενα καλωδιο ethernetκαι μετα απο μια ευκολη/γρηγοραδιαδικασια μπορει να εχει στημενο τοπρωτο του nas. Μεγαλομειονεκτημα οτι συνηθως το λογισμικοδεν αναβαθμιζεται και ο σκληρος δεναλλαζει. Οι επιδοσεις read/writeομως ειναι επαρκεις για θεαση ταινιωνHD.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) ευκολια στοστησιμο/αγορα
(+) μικρος ογκος
(+) χαμηλο επιπεδοηχου
(+) φιλικα στηχρηση
(+) ελαχιστηκαταναλωση ρευματος
(-) περιορισμενεςδυνατοτητες hardware καιειδικα της cpu τους
(-) ακριβα για τοhardware που περιεχουν
γ) Ετοιμοι server
Εδω εχει αφησειεποχη η Hewlett Packard με τησειρα των microserver της.Σχετικα φτηνα μηχανακια με 4 (επισημα)θεσεις για σκληρους δισκους, αρκετααθορυβα και με μικρη καταναλωση. Πωλουνταιτελειως αδεια, δηλαδη δεν εχουν ουτεσκληρους δισκους, ουτε λειτουργικοσυστημα, αποτελοντας tabula rasaγια καποιον που θελει να στησει ενασυστημα μονος του. Θα δειτε και στοφορουμ οτι υπαρχουν τεραστια νηματαγια αυτα τα μηχανακια και οχι τυχαια! ΟΝ40 και ο Ν54 ειδικα εγιναν αναρπαστα λογωτου κοστους τους. Με τον τελευταιο gen8μας τα χαλασε λιγο, μιας και ανεβασετον πηχη στη μερια hardware, αλλαταυτοχρονα ανεβηκε αρκετα και το κοστος.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) μικρη καταναλωσηρευματος
(+) μικρος ογκος
(+) χαμηλο επιπεδοηχου
(+) φτιαγμενα γιασερβερ
(-) απαιτουνεγκατασταση λειτουργικου συστηματος
(-) θελουν μελετηγια το στησιμο του λειτουργικου συστηματος
δ) DIYλυσεις
Το απολυτο στηνπαραμετροποιηση και απευθυνεται κυριωςσε ανθρωπους που ξερουν τι θελουν, ξερουνπως μπορουν να το φτιαξουν και θελουννα “παιξουν” μαζι του. Η χαρα τουστησιματος ειναι εξισου μεγαλη με τηνικανοποιηση απο τη χρηση
. Ο χρηστηςστην ουσια καθεται και φτιαχνει ενανυπολογιστη με γνωμονα τις αναγκες ενοςσερβερ. Διαλεγει δηλαδη cpu,motherboard, ram, κουτι, τροφοδοτικοπροσπαθωντας με τα λιγοτερα χρηματα ναπετυχει μικρη καταναλωση ρευματος(καθως οι πιο πολλοι σερβερ τρεχουνσυνεχεια, δηλ 24/7), επαρκεις θεσεις γιασκληρους δισκους και αρκετη υπολογιστικηδυναμη για να καλυψει τις αναγκες του.Το κοστος μπορει να ειναι απο 100-200 ευρωεως πολλες χιλιαδες, κατι το οποιο ομωςσυνηθως ξεφευγει απο τις αναγκες τουοικιακου χρηστη ή της μικρομεσαιαςεπιχειρησης.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) φτιαγμενο σταμετρα του χρηστη
(+) ο καλυτεροςλογος αποδοση/τιμη που μπορειτε ναπετυχετε
(+) επεκτασιμα
(-) απαιτουναρκετο χρονο και ενασχοληση, τοσο σεεπιπεδο hardware οσο καιλειτουργικου
(-) συνηθως δενειναι τοσο μικρα σε ογκο οσο τα “ετοιμα”
(-) συνηθως εχουνπιο μεγαλη καταναλωση απο τα “ετοιμα”,κατι το οποιο ομως ειναι λογικο αφουεχουν και μεγαλυτερη υπολογιστικη ισχυ.
Το κυριως θεμαμας. Για ποιο λογο να ξοδεψω χρονο καιχρημα για να στησω κατι τετοιο. Να τονισωοτι (προφανως) δεν γνωριζω ολες τιςχρησεις που μπορουν να γινουν, αλλααναφερω απλα πως τα εχω χρησιμοποιησεικατα καιρους προσωπικα ή εχω διαβασειαπο αλλους χρηστες σε αυτο και αλλαφορουμ.
α) Torrentdownloading/seeding
Με μικρη καταναλωσηρευματος μπορειτε να τα αφηνετε ανοιχτα24/7, να κατεβαζουν το υλικο που θελετεκαι στη συνεχεια να κανουν seedingκρατωντας το ratio σαςυψηλα
β) backup
Αυτοματοποιημενοbackup των αρχειων των βασικωνυπολογιστων σας, ωστε να μην σας απασχολειαν κατι συμβει στο σκληρο δισκο του η/υστο σπιτι ή στη δουλεια. Συνηθωςυποστηριζεται revisioning, δηλαδηαν εχετε κανει backup τοαρχειο file.txt, μπορειτε ναπατε “πισω στο χρονο” και να δειτεπροηγουμενες εκδοσεις του αρχειου.
γ) mediastreaming
Μαζι με το (α) οκυριος λογος που τα αγοραζουν οι πιοπολλοι οικιακοι χρηστες. Οι πιο πολλοιχρηστες αυτου του φορουμ εχουν σπιτιτους πληθωρα συσκευων στις οποιες θαηθελα να απολαυσουν οπτικο-ακουστικουλικο. Smart TVs, media players, τηλεφωνα,ταμπλετες, δικτυακα ηχεια. Το nasειναι ο χωρος που εχουμε αποθηκευμεναολα τα media μας και μπορεινα τα διαμοιραζει σε ολες τις παραπανωσυσκευες.
δ) ιδιωτικοdropbox
Συγχρονισμοςαρχειων μεταξυ διαφορων υπολογιστων,ακομα και εκτος τοπικου δικτυου (π.χ.Σπιτι δουλεια). Αυτο γινεται ειτε μεπρογραμματα της “μαμας” εταιρειας(π.χ. Cloud station για ταsynology), ειτε με αλλες λυσεις(π.χ. Btsync, owncloud).
ε) καταγραφικαip καμερων
Αν τρεχουνκαταλληλο software μπορουννα αποτελεσουν τον αποθηκευτικο χωροστον οποιο καταγραφεται εικονα-ηχοςαπο ip cameras που χρησιμοποιειταιως συστημα ασφαλειας του χωρου σας.
στ) προσωπικοιemail servers
ζ) δημιουργιαπροσωπικων ιστοσελιδων
η) απομακρυσμενηπροσβαση στα δεδομενα μου ειτε απο αλλοpc ειτε απο κινητη συσκευημεσω wifi/3g.
θ) δημιουργιαλογαριασμων για διαμοιρασμο αρχειων
π.χ. εχω δυοχρηστες, kostas, maria και μπορωνα επιτρεπω και στους δυο να εχουνπροσβαση στον φακελο “sharedfiles”. Επισης ομως εχει ο καθενας αποεναν προσωπικο φακελο στον οποιο εχειπροβαση μονον αυτος/η.
α) offthe shelf nas
Οι εταιρειεςπου πωλουν μηχανακια “ετοιμα προςχρηση” εχουν η καθεμια το δικο τουςλειτουργικο συστημα, με τα πλεονεκτηματακαι μειονεκτηματα του. Οι δυο μεγαλεςεταιρειες του χωρου ειναι η synologyκαι η qnap και αν κρινωαπο την εμπειρια μου απο synologyκαι οτι εχω διαβασει για qnap,ειναι παρα πολυ κοντα στις δυνατοτητεςτους. Οι πιο πολλες εταιρειες εχουν στηνκεντρικη τους ιστοσελιδα καποιο λινκ,ωστε να μπορεσετε να δειτε σε demoτο λειτουργικο συστημα των nasτους και να παρετε μια προγευση τουπως θα ειναι σε χρηση.
β) Windows7/8
Ξενιζει σεαρκετους, αλλα πολλοι χρηστες πουαγοραζουν ετοιμους σερβερ ή χτιζουνμονοι τους τον σερβερ τους, απευθυνονταισε αυτα τα δυο λειτουργικα. Το πλεονεκτημαειναι οτι προσφερουν περιβαλλον τοοποιο μας ειναι οικειο αλλα και οτιυπαρχει πληθωρα προγραμματων. Εχουνομως δυο μεγαλα μειονεκτηματα. α)καταναλωση πορων του συστηματος μονοκαι μονο για να τρεχει το λειτουργικο,το οποιο σε σχεση με αλλα ειναι “βαρυ”,β) τα φριχτα μηνυματα λαθους – μπλεοθονες κτλπ. Το μεγαλυτερο προβλημαειναι το (β) ειδικα οταν ο σερβερ μαςτρεχει headless (χωμενοςσε μια γωνια του σπιτιου, χωρις συνδεδεμενοποντικι, πληκτρολογιο, οθονη). Ταλειτουργικα αυτα συστηματα δεν φτιαχτηκανγια αυτην τη χρηση...
γ) WindowsHome Server / WHS2011 / Windows 2008 / Windows 2012
Εμπειρια εχωμονο απο Windows Home Server 2011. Σταπλεονεκτηματα τους οτι συνεργαζονταιαψογα με το windows backup καιαλλες εφαρμογες windows. Στααρνητικα οτι πρεπει να αγοραστουν. Τησειρα Home Server επισημα τηνεχει εγκαταλειψει η microsoft,ισως μπορεσετε να βρειτε κανενα DVDμε το WHS2011 απο amazon/ ebay. Τα windows 2008 / 2012απευθυνονται κυριως σε εταιρειεςμε πολλους χρηστες και εσωτερικο outlookserver, κατι το οποιο φαινεται και αποτην τιμη τους (εκατονταδες ευρω).
δ) Freenas
Δωρεαν λειτουργικομε πολυ εξελιγμενο file system.Υπαρχουν διαθεσιμα αρκετα plugins,δηλαδη προγραμματα φτιαγμενα αποαλλους με σκοπο να επεκτεινουν τηλειτουργικοτητα του. Μεγαλο τουμειονεκτημα η σχετικα μεγαλη αναγκηγια μνημη. Προτεινονται 8gbram. Υπαρχει νημα με χρηστες γιαπερισσοτερες πληροφοριες.
ε) Unraid
Δωρεαν – επιπληρωμη λειτουργικο. Δωρεαν για μεχρι2 δισκους, χρειαζεται αγορα licenseγια περισσοτερους. Μεγαλο τουπλεονεκτημα οτι μπορει κανεις να εχειμιγμα χωρητικοτητων σκληρων δισκων (3δισκοι minimum) και τολειτουργικο φτιαχνει μονο του raidarray, ωστε να μην υπαρχει απωλειαδεδομενων στην περιπτωση που χαλασειο ενας απο αυτους. Στα αλλα pcτου δικτυου φαινεται ως ενας δικτυακοςσκληρος δισκος που εχει σαν συνολικηχωρητικοτητα αυτη του array.Υπαρχει επισης πληθως plugins.Μοναδικο του μειονεκτημα, αποπροσωπικη εμπειρια, οτι δεν ειναιφτιαγμενο για απομακρυσμενη προσβαση,δηλαδη για προσβαση στα δεδομενα εκτοςLAN. Υπαρχει μεγαλο νημααπο φανατικους χρηστες, αν θελησετεπεραιτερω πληροφοριες.
στ) Amahi
Ευκολο στηνεγκατασταση και χρηση, χωρις να προσφερεικατι το συγκλονιστικο ομως. Ειχα ασχοληθειμαζι του πριν 1-1.5 χρονο και μου ειχεφανει οτι ειναι ακομα σε πρωιμο σταδιο.
ζ) Openmediavault
η) NAS4Free
θ) Xpenology
Ειδιαιτερη μνειαπρεπει να γινει στο συγκεκριμενο μιαςκαι το χρησιμοποιουμε αρκετοι. Ειναιτο DSM, δηλαδη το λειτουργικοπου τρεχει η synology σταμηχανακια της, το οποιο “ανεπισημα”,οχι ομως παρανομα εχει διατεθει προςχρηση. Εν ταχει η νομικη πλευρα τουζητηματος ειναι οτι το DSMεμπεριεχει καποια κομματι opensource, τα οποια η synology ειναιυποχρεωμενη να δινει προς το κοινο. Λογωτης μεγαλης ευχρηστιας και δυνατοτητωντου συγεκριμενου λειτουργικου, στηθηκηενα community με ανθρωπους οιοποιοι το προσαρμοσαν ωστε να τρεχεικαι σε αλλο hardware απο αυτοπου αρχικα προοριζοταν. Ο συνδυασμοςειδικα HP N54 + xpenology χρησιμοποιειταιαπο παρα πολλους (και του γραφοντος!).Στο νημα hp n54+xpenology = lfe συζηταμεγια αυτο.
ι) Linux
Οι πιο ψαγμενοιτρεχουν linux distros τηςεπιλογης τους τις οποιες εχουν προσαρμοσειστα μετρα τους. Δεν εχω ασχοληθει καθωςδεν αντεχω τα file permissions καιδεν μπορω να διαθεσω το χρονο.
κ) PlexMedia Server
Δεν αποτελειλειτουργικο συστημα, αλλα προγραμμα τοοποιο τρεχει πανω σε windows,linux, freenas, unraid καθως και σε πολλαετοιμα nas. Χρησιμοποιεταιαπο παρα πολλους (και εμου) για προβολητων media σε αλλες συσκευες.Αποτελειται απο δυο κομματια, τον serverκαι τον client. Ο clientτρεχει στη συσκευη που προβαλλειτα media, π.χ. PC,smart tv (δειτε το site τουωστε να δειτε αν υποστηριζεται η τηλεορασησας), tablet, κινητο. Ταπλεονεκτηματα του ειναι οτι προσφερειενα παρα πολυ ευχαριστο περιβαλλον μεposter, metadata και οτι μπορουμενα εχουμε κοινο status γιαολες μας τις συσκευες. Π.χ. Ξεκινω ναβλεπω μια ταινια στην τηλεοραση, τησταματω και συνεχιζω να την βλεπω, αποτο σημειο που την αφησα, στο κρεβατι μουμε την ταμπλετα. Διατιθεται δωρεαν τοsoftware του σερβερ και οclient για pc (plexhome theater), αλλα ειναι επι πληρωμη μεσωitunes, google play store οι clientsγια φορητες συσκευες. Υπαρχει καιweb client για χρηση π.χ. στοpc της δουλειας, εξοχικουωστε να βλεπουμε το υλικο μας και εκτοςLAN (το ιδιο γινεται και μετους mobile clients). Αψογησυνεργασια και με chromecast. Οserver αναλαμβανει τοtranscoding, αν ο clientδεν υποστηριζει το συγκεκριμενοformat αρχειου. Με πιο απλαλογια δηλαδη, αν π.χ. η smart tvδεν υποστηριζει το αρχειο βιντεο,ο σερβερ το “μετατρεπει” σε κατι ευπεπτοωστε να μπορεσει να προβληθει. Το ιδιομπορει να γινει, ωστε να “ριξει” τηνποιοτητα του αρχειου και να “χωρεσει”στο upload bandwidth για να τοδουμε εκτος LAN. Αν θελουμενα χρησιμοποιησουμε αυτη τη δυνατοτηταομως χρειαζομαστε σχετικα δυνατο cpuστο σερβερ μας. Για παραδειγμα ο HPN54 με cpubenchmark 1300, υποστηριζειοριακα αυτη τη δυνατοτητα δινονταςtranscoding εως 2-3mbps,το οποιο μεταφραζεται σε ποιοτητα720p. Υπαρχει νημα που τοσυζηταμε εκτενως.
Για να διαβαζειςαυτο σημαινει οτι εχεις μπει στηδιαδικασια αγορας ενος nas/server(για το σκοπο αυτου του ποστ οι δυοοροι ειναι ταυτοσημοι) και ψαχνεις ναδεις τι θα επιλεξεις. Τι πρεπει να εχειςυποψιν σου πριν αγορασεις;
α) τι αναγκεςθελω να μου καλυψει;
β) με ποιεςσυσκευες που εχω ηδη ή σκοπευω να αγορασωθελω να συνεργαστει;
γ) ποσο αποθηκευτικοχωρο θελω να εχω;
δ) ποσα χρηματαμπορω να διαθεσω;
ε) ποσο χρονομπορω να διαθεσω;
στ) χρειαζομαιRAID / drive redundancy
Τα χρηματα ειναιπαντα ο μεγαλος περιοριστικος παραγοντας,αλλα πολλες φορες αξιζει να αναβαλουμετην αγορα μερικους μηνες ωστε νααγορασουμε κατι που θα καλυψει τιςαναγκες μας. Το καλο με αυτες τις συσκευεςειναι οτι ακομα και αν αναγκαστουμε νααγορασουμε μια 2η στο μελλον, η 1η δενπαει χαμενη, αλλα μπορει να συνεχισεινα δουλευει εντος του δικτυου μας.
Γενικα να ξερετεοτι τα ετοιμα μηχανακια απο τις μεγαλεςεταιρειες θα καλυψουν >90% των αναγκωνσας και σιγουρα δεν θα κλαιτε τα λεφτασας. Θα χρειαστει να πατε σιγουρα σεκατι καλυτερο αν θελετε transcoding.Εκει τα πραγματα ζοριζουν γιατι ταετοιμα nas που εχουν αρκεταδυνατη cpu ωστε να τουποστηριξουν ειναι αρκετα ακριβα, οποτεπατε ειτε προς κατι στυλ hpmicroserver ειτε σε DIY λυση.
Επισκεφτειτετη σελιδα του κατασκευαστη, τρεξτε τοdemo και κατεβαστε το manual,ωστε να δειτε τι προσφερει σε επιπεδοsoftware.
Αν θελετε ναστησετε κατι με drive redundancy,τοτε πατε για τουλαχιστον nasμε δυο θεσεις για σκληρους, ωστε ναυποστηριζεται disk mirroring (raid1). Εκει αγοραζετε δυο ιδιους σκληρουςδισκους και οτι γραφεται στον εναν,μεταφερεται αυτοματα και στον δευτερον.Στο δικτυο φαινονται ως ενας σκληροςδισκος με την μιση απο τη συνολικηχωρητικοτητα. Δηλαδη αν εχετε 2 x2TB θα εχετε διαθεσιμη χωρητικοτητα2TB. Αν “χτυπησει” ο εναςαπο τους δυο, κλεινετε το nas,αλλαζετε το σκληρο, ανοιγετε το nasκαι το αφηνετε να κανει rebuildκαποιες ωρες. Νομιζω οτι ολα τα 2bay εχουν αυτην τη δυνατοτητα, ενωαυτα με περισσοτερες θεσεις, υποστηριζουνκαι αλλες κατηγοριες raid, ωστενα εχετε διαθεσιμη μεγαλυτερη χωρητικοτητααπο τη μιση. Το freenas καιτο unraid υποστηριζουν επισηςdrive redundancy.
- Εισαγωγη
Τι ειναι ταNAS;
NAS =Network Attached Storage
δηλαδη ειναιαποθηκευτικος χωρος συνημμενος πανωσε δικτυο ή αλλιως ενας σκληρος δισκος,ο οποιος με καλωδιο ethernetενωνεται με το modem-router ήswitch του δικτυου μας καιεπιτρεπει να τον “δουμε” απο ολες τιςσυσκευες (υπολογιστης, smarttv, κινητες συσκευες) που συνδεονταιστο δικτυο μας.
- Ειδη NAS
α) usbsticks/usb σκληροι, ταοποια συνδεεουμε πανω στα μοντεμ-ρουτερ
Αποτελουν τηνπιο απλη κατηγορια και η χρησιμοτητατους ειναι περιορισμενη. Δεν πρεπει νατα αγνοουμε ομως διοτι αποτελουν μιαπολυ φτηνη λυση για οσους θελουν ναμοιραζονται μικρα αρχεια στο δικτυοτους ή να κανουν μερικα απλα/μικραbackup. Για τις δυνατοτητεςτους θα πρεπει να ανατρεξετε στο userinterface του ρουτερ σας. Γενικα επιτρεπουνχαμηλες ταχυτητες read/write πουσυνηθως δεν ειναι επαρκεις για διαμοιρασμοαρχειων βιντεο.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) ελαχιστοκοστος
(+) ολοι μας εχουμεενα ρουτερ σπιτι το οποιο εχει usbθυρες
(-) πολυ περιορισμενεςδυνατοτητες
β) offthe shelf / out of the box λυσεις
Ειναι ισως ημεγαλυτερη και πιο ευρεως χρησιμοποιουμενηκατηγορια. Ειναι τα “κουτακια” τα οποιαπωλουν ετοιμα προς χρηση μεγαλεςεταιρειες του χωρου, οπως zyxel,synology, qnap, buffalo, d-link και ενα σωρο αλλες.Συνηθως πωλουνται “αδεια”, δηλαδηχωρις σκληρους δισκους, τους οποιουςαναλαμβανουμε να αγορασουμε εμειςαναλογως με τις αναγκες μας. Αναλογωςμε το κοστος υπαρχουν κουτια με 1, 2, 4 –12 θεσεις για σκληρους. Αυτα ειναι καταβαση μικροι υπολογιστες με δικια τουςmotherboard/cpu/ram, οι οποιες δεναναβαθμιζονται και τρεχουν (συνηθως)μια πολυ τροποποιημενη εκδοση linux,η οποια εχει ενα γραφικο περιβαλλονμε το οποιο αλληλεπιδρα ο χρηστης. Οιμεγαλες εταιρειες αναβαθμιζουν συνεχωςτο λειτουργικο τους συστημα προσθετονταςδυνατοτητες.
Δεν πρεπει ναπαραληψουμε να πουμε οτι καποιεςεταιρειες (π.χ. Western Digital) εχουνπαρουσιασει εξωτερικους σκληρους μεθυρα ethernet. Ειχα στην κατοχημε ενα τετοιο (το οποιο ακομα χρησιμοποιω)και ειναι μια ευκολη λυση για καποιονπου δεν θελει να ασχοληθει παρα πολυ.Δεν χρειαζεται να αγορασει ο χρηστηςτιποτα αλλο περα απο ενα καλωδιο ethernetκαι μετα απο μια ευκολη/γρηγοραδιαδικασια μπορει να εχει στημενο τοπρωτο του nas. Μεγαλομειονεκτημα οτι συνηθως το λογισμικοδεν αναβαθμιζεται και ο σκληρος δεναλλαζει. Οι επιδοσεις read/writeομως ειναι επαρκεις για θεαση ταινιωνHD.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) ευκολια στοστησιμο/αγορα
(+) μικρος ογκος
(+) χαμηλο επιπεδοηχου
(+) φιλικα στηχρηση
(+) ελαχιστηκαταναλωση ρευματος
(-) περιορισμενεςδυνατοτητες hardware καιειδικα της cpu τους
(-) ακριβα για τοhardware που περιεχουν
γ) Ετοιμοι server
Εδω εχει αφησειεποχη η Hewlett Packard με τησειρα των microserver της.Σχετικα φτηνα μηχανακια με 4 (επισημα)θεσεις για σκληρους δισκους, αρκετααθορυβα και με μικρη καταναλωση. Πωλουνταιτελειως αδεια, δηλαδη δεν εχουν ουτεσκληρους δισκους, ουτε λειτουργικοσυστημα, αποτελοντας tabula rasaγια καποιον που θελει να στησει ενασυστημα μονος του. Θα δειτε και στοφορουμ οτι υπαρχουν τεραστια νηματαγια αυτα τα μηχανακια και οχι τυχαια! ΟΝ40 και ο Ν54 ειδικα εγιναν αναρπαστα λογωτου κοστους τους. Με τον τελευταιο gen8μας τα χαλασε λιγο, μιας και ανεβασετον πηχη στη μερια hardware, αλλαταυτοχρονα ανεβηκε αρκετα και το κοστος.
Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) μικρη καταναλωσηρευματος
(+) μικρος ογκος
(+) χαμηλο επιπεδοηχου
(+) φτιαγμενα γιασερβερ
(-) απαιτουνεγκατασταση λειτουργικου συστηματος
(-) θελουν μελετηγια το στησιμο του λειτουργικου συστηματος
δ) DIYλυσεις
Το απολυτο στηνπαραμετροποιηση και απευθυνεται κυριωςσε ανθρωπους που ξερουν τι θελουν, ξερουνπως μπορουν να το φτιαξουν και θελουννα “παιξουν” μαζι του. Η χαρα τουστησιματος ειναι εξισου μεγαλη με τηνικανοποιηση απο τη χρηση
. Ο χρηστηςστην ουσια καθεται και φτιαχνει ενανυπολογιστη με γνωμονα τις αναγκες ενοςσερβερ. Διαλεγει δηλαδη cpu,motherboard, ram, κουτι, τροφοδοτικοπροσπαθωντας με τα λιγοτερα χρηματα ναπετυχει μικρη καταναλωση ρευματος(καθως οι πιο πολλοι σερβερ τρεχουνσυνεχεια, δηλ 24/7), επαρκεις θεσεις γιασκληρους δισκους και αρκετη υπολογιστικηδυναμη για να καλυψει τις αναγκες του.Το κοστος μπορει να ειναι απο 100-200 ευρωεως πολλες χιλιαδες, κατι το οποιο ομωςσυνηθως ξεφευγει απο τις αναγκες τουοικιακου χρηστη ή της μικρομεσαιαςεπιχειρησης.Πλεονεκτηματα– μειονεκτηματα
(+) φτιαγμενο σταμετρα του χρηστη
(+) ο καλυτεροςλογος αποδοση/τιμη που μπορειτε ναπετυχετε
(+) επεκτασιμα
(-) απαιτουναρκετο χρονο και ενασχοληση, τοσο σεεπιπεδο hardware οσο καιλειτουργικου
(-) συνηθως δενειναι τοσο μικρα σε ογκο οσο τα “ετοιμα”
(-) συνηθως εχουνπιο μεγαλη καταναλωση απο τα “ετοιμα”,κατι το οποιο ομως ειναι λογικο αφουεχουν και μεγαλυτερη υπολογιστικη ισχυ.
- Γιατι να μπω σε ολη αυτη τη διαδικασια – Τι μου προσφερει ενα nas – οικιακος σερβερ;
Το κυριως θεμαμας. Για ποιο λογο να ξοδεψω χρονο καιχρημα για να στησω κατι τετοιο. Να τονισωοτι (προφανως) δεν γνωριζω ολες τιςχρησεις που μπορουν να γινουν, αλλααναφερω απλα πως τα εχω χρησιμοποιησεικατα καιρους προσωπικα ή εχω διαβασειαπο αλλους χρηστες σε αυτο και αλλαφορουμ.
α) Torrentdownloading/seeding
Με μικρη καταναλωσηρευματος μπορειτε να τα αφηνετε ανοιχτα24/7, να κατεβαζουν το υλικο που θελετεκαι στη συνεχεια να κανουν seedingκρατωντας το ratio σαςυψηλα
β) backup
Αυτοματοποιημενοbackup των αρχειων των βασικωνυπολογιστων σας, ωστε να μην σας απασχολειαν κατι συμβει στο σκληρο δισκο του η/υστο σπιτι ή στη δουλεια. Συνηθωςυποστηριζεται revisioning, δηλαδηαν εχετε κανει backup τοαρχειο file.txt, μπορειτε ναπατε “πισω στο χρονο” και να δειτεπροηγουμενες εκδοσεις του αρχειου.
γ) mediastreaming
Μαζι με το (α) οκυριος λογος που τα αγοραζουν οι πιοπολλοι οικιακοι χρηστες. Οι πιο πολλοιχρηστες αυτου του φορουμ εχουν σπιτιτους πληθωρα συσκευων στις οποιες θαηθελα να απολαυσουν οπτικο-ακουστικουλικο. Smart TVs, media players, τηλεφωνα,ταμπλετες, δικτυακα ηχεια. Το nasειναι ο χωρος που εχουμε αποθηκευμεναολα τα media μας και μπορεινα τα διαμοιραζει σε ολες τις παραπανωσυσκευες.
δ) ιδιωτικοdropbox
Συγχρονισμοςαρχειων μεταξυ διαφορων υπολογιστων,ακομα και εκτος τοπικου δικτυου (π.χ.Σπιτι δουλεια). Αυτο γινεται ειτε μεπρογραμματα της “μαμας” εταιρειας(π.χ. Cloud station για ταsynology), ειτε με αλλες λυσεις(π.χ. Btsync, owncloud).
ε) καταγραφικαip καμερων
Αν τρεχουνκαταλληλο software μπορουννα αποτελεσουν τον αποθηκευτικο χωροστον οποιο καταγραφεται εικονα-ηχοςαπο ip cameras που χρησιμοποιειταιως συστημα ασφαλειας του χωρου σας.
στ) προσωπικοιemail servers
ζ) δημιουργιαπροσωπικων ιστοσελιδων
η) απομακρυσμενηπροσβαση στα δεδομενα μου ειτε απο αλλοpc ειτε απο κινητη συσκευημεσω wifi/3g.
θ) δημιουργιαλογαριασμων για διαμοιρασμο αρχειων
π.χ. εχω δυοχρηστες, kostas, maria και μπορωνα επιτρεπω και στους δυο να εχουνπροσβαση στον φακελο “sharedfiles”. Επισης ομως εχει ο καθενας αποεναν προσωπικο φακελο στον οποιο εχειπροβαση μονον αυτος/η.
- Λειτουργικα συστηματα
α) offthe shelf nas
Οι εταιρειεςπου πωλουν μηχανακια “ετοιμα προςχρηση” εχουν η καθεμια το δικο τουςλειτουργικο συστημα, με τα πλεονεκτηματακαι μειονεκτηματα του. Οι δυο μεγαλεςεταιρειες του χωρου ειναι η synologyκαι η qnap και αν κρινωαπο την εμπειρια μου απο synologyκαι οτι εχω διαβασει για qnap,ειναι παρα πολυ κοντα στις δυνατοτητεςτους. Οι πιο πολλες εταιρειες εχουν στηνκεντρικη τους ιστοσελιδα καποιο λινκ,ωστε να μπορεσετε να δειτε σε demoτο λειτουργικο συστημα των nasτους και να παρετε μια προγευση τουπως θα ειναι σε χρηση.
β) Windows7/8
Ξενιζει σεαρκετους, αλλα πολλοι χρηστες πουαγοραζουν ετοιμους σερβερ ή χτιζουνμονοι τους τον σερβερ τους, απευθυνονταισε αυτα τα δυο λειτουργικα. Το πλεονεκτημαειναι οτι προσφερουν περιβαλλον τοοποιο μας ειναι οικειο αλλα και οτιυπαρχει πληθωρα προγραμματων. Εχουνομως δυο μεγαλα μειονεκτηματα. α)καταναλωση πορων του συστηματος μονοκαι μονο για να τρεχει το λειτουργικο,το οποιο σε σχεση με αλλα ειναι “βαρυ”,β) τα φριχτα μηνυματα λαθους – μπλεοθονες κτλπ. Το μεγαλυτερο προβλημαειναι το (β) ειδικα οταν ο σερβερ μαςτρεχει headless (χωμενοςσε μια γωνια του σπιτιου, χωρις συνδεδεμενοποντικι, πληκτρολογιο, οθονη). Ταλειτουργικα αυτα συστηματα δεν φτιαχτηκανγια αυτην τη χρηση...
γ) WindowsHome Server / WHS2011 / Windows 2008 / Windows 2012
Εμπειρια εχωμονο απο Windows Home Server 2011. Σταπλεονεκτηματα τους οτι συνεργαζονταιαψογα με το windows backup καιαλλες εφαρμογες windows. Στααρνητικα οτι πρεπει να αγοραστουν. Τησειρα Home Server επισημα τηνεχει εγκαταλειψει η microsoft,ισως μπορεσετε να βρειτε κανενα DVDμε το WHS2011 απο amazon/ ebay. Τα windows 2008 / 2012απευθυνονται κυριως σε εταιρειεςμε πολλους χρηστες και εσωτερικο outlookserver, κατι το οποιο φαινεται και αποτην τιμη τους (εκατονταδες ευρω).
δ) Freenas
Δωρεαν λειτουργικομε πολυ εξελιγμενο file system.Υπαρχουν διαθεσιμα αρκετα plugins,δηλαδη προγραμματα φτιαγμενα αποαλλους με σκοπο να επεκτεινουν τηλειτουργικοτητα του. Μεγαλο τουμειονεκτημα η σχετικα μεγαλη αναγκηγια μνημη. Προτεινονται 8gbram. Υπαρχει νημα με χρηστες γιαπερισσοτερες πληροφοριες.
ε) Unraid
Δωρεαν – επιπληρωμη λειτουργικο. Δωρεαν για μεχρι2 δισκους, χρειαζεται αγορα licenseγια περισσοτερους. Μεγαλο τουπλεονεκτημα οτι μπορει κανεις να εχειμιγμα χωρητικοτητων σκληρων δισκων (3δισκοι minimum) και τολειτουργικο φτιαχνει μονο του raidarray, ωστε να μην υπαρχει απωλειαδεδομενων στην περιπτωση που χαλασειο ενας απο αυτους. Στα αλλα pcτου δικτυου φαινεται ως ενας δικτυακοςσκληρος δισκος που εχει σαν συνολικηχωρητικοτητα αυτη του array.Υπαρχει επισης πληθως plugins.Μοναδικο του μειονεκτημα, αποπροσωπικη εμπειρια, οτι δεν ειναιφτιαγμενο για απομακρυσμενη προσβαση,δηλαδη για προσβαση στα δεδομενα εκτοςLAN. Υπαρχει μεγαλο νημααπο φανατικους χρηστες, αν θελησετεπεραιτερω πληροφοριες.
στ) Amahi
Ευκολο στηνεγκατασταση και χρηση, χωρις να προσφερεικατι το συγκλονιστικο ομως. Ειχα ασχοληθειμαζι του πριν 1-1.5 χρονο και μου ειχεφανει οτι ειναι ακομα σε πρωιμο σταδιο.
ζ) Openmediavault
η) NAS4Free
θ) Xpenology
Ειδιαιτερη μνειαπρεπει να γινει στο συγκεκριμενο μιαςκαι το χρησιμοποιουμε αρκετοι. Ειναιτο DSM, δηλαδη το λειτουργικοπου τρεχει η synology σταμηχανακια της, το οποιο “ανεπισημα”,οχι ομως παρανομα εχει διατεθει προςχρηση. Εν ταχει η νομικη πλευρα τουζητηματος ειναι οτι το DSMεμπεριεχει καποια κομματι opensource, τα οποια η synology ειναιυποχρεωμενη να δινει προς το κοινο. Λογωτης μεγαλης ευχρηστιας και δυνατοτητωντου συγεκριμενου λειτουργικου, στηθηκηενα community με ανθρωπους οιοποιοι το προσαρμοσαν ωστε να τρεχεικαι σε αλλο hardware απο αυτοπου αρχικα προοριζοταν. Ο συνδυασμοςειδικα HP N54 + xpenology χρησιμοποιειταιαπο παρα πολλους (και του γραφοντος!).Στο νημα hp n54+xpenology = lfe συζηταμεγια αυτο.
ι) Linux
Οι πιο ψαγμενοιτρεχουν linux distros τηςεπιλογης τους τις οποιες εχουν προσαρμοσειστα μετρα τους. Δεν εχω ασχοληθει καθωςδεν αντεχω τα file permissions καιδεν μπορω να διαθεσω το χρονο.
κ) PlexMedia Server
Δεν αποτελειλειτουργικο συστημα, αλλα προγραμμα τοοποιο τρεχει πανω σε windows,linux, freenas, unraid καθως και σε πολλαετοιμα nas. Χρησιμοποιεταιαπο παρα πολλους (και εμου) για προβολητων media σε αλλες συσκευες.Αποτελειται απο δυο κομματια, τον serverκαι τον client. Ο clientτρεχει στη συσκευη που προβαλλειτα media, π.χ. PC,smart tv (δειτε το site τουωστε να δειτε αν υποστηριζεται η τηλεορασησας), tablet, κινητο. Ταπλεονεκτηματα του ειναι οτι προσφερειενα παρα πολυ ευχαριστο περιβαλλον μεposter, metadata και οτι μπορουμενα εχουμε κοινο status γιαολες μας τις συσκευες. Π.χ. Ξεκινω ναβλεπω μια ταινια στην τηλεοραση, τησταματω και συνεχιζω να την βλεπω, αποτο σημειο που την αφησα, στο κρεβατι μουμε την ταμπλετα. Διατιθεται δωρεαν τοsoftware του σερβερ και οclient για pc (plexhome theater), αλλα ειναι επι πληρωμη μεσωitunes, google play store οι clientsγια φορητες συσκευες. Υπαρχει καιweb client για χρηση π.χ. στοpc της δουλειας, εξοχικουωστε να βλεπουμε το υλικο μας και εκτοςLAN (το ιδιο γινεται και μετους mobile clients). Αψογησυνεργασια και με chromecast. Οserver αναλαμβανει τοtranscoding, αν ο clientδεν υποστηριζει το συγκεκριμενοformat αρχειου. Με πιο απλαλογια δηλαδη, αν π.χ. η smart tvδεν υποστηριζει το αρχειο βιντεο,ο σερβερ το “μετατρεπει” σε κατι ευπεπτοωστε να μπορεσει να προβληθει. Το ιδιομπορει να γινει, ωστε να “ριξει” τηνποιοτητα του αρχειου και να “χωρεσει”στο upload bandwidth για να τοδουμε εκτος LAN. Αν θελουμενα χρησιμοποιησουμε αυτη τη δυνατοτηταομως χρειαζομαστε σχετικα δυνατο cpuστο σερβερ μας. Για παραδειγμα ο HPN54 με cpubenchmark 1300, υποστηριζειοριακα αυτη τη δυνατοτητα δινονταςtranscoding εως 2-3mbps,το οποιο μεταφραζεται σε ποιοτητα720p. Υπαρχει νημα που τοσυζηταμε εκτενως.
- Εγω τι να αγορασω;
Για να διαβαζειςαυτο σημαινει οτι εχεις μπει στηδιαδικασια αγορας ενος nas/server(για το σκοπο αυτου του ποστ οι δυοοροι ειναι ταυτοσημοι) και ψαχνεις ναδεις τι θα επιλεξεις. Τι πρεπει να εχειςυποψιν σου πριν αγορασεις;
α) τι αναγκεςθελω να μου καλυψει;
β) με ποιεςσυσκευες που εχω ηδη ή σκοπευω να αγορασωθελω να συνεργαστει;
γ) ποσο αποθηκευτικοχωρο θελω να εχω;
δ) ποσα χρηματαμπορω να διαθεσω;
ε) ποσο χρονομπορω να διαθεσω;
στ) χρειαζομαιRAID / drive redundancy
Τα χρηματα ειναιπαντα ο μεγαλος περιοριστικος παραγοντας,αλλα πολλες φορες αξιζει να αναβαλουμετην αγορα μερικους μηνες ωστε νααγορασουμε κατι που θα καλυψει τιςαναγκες μας. Το καλο με αυτες τις συσκευεςειναι οτι ακομα και αν αναγκαστουμε νααγορασουμε μια 2η στο μελλον, η 1η δενπαει χαμενη, αλλα μπορει να συνεχισεινα δουλευει εντος του δικτυου μας.
Γενικα να ξερετεοτι τα ετοιμα μηχανακια απο τις μεγαλεςεταιρειες θα καλυψουν >90% των αναγκωνσας και σιγουρα δεν θα κλαιτε τα λεφτασας. Θα χρειαστει να πατε σιγουρα σεκατι καλυτερο αν θελετε transcoding.Εκει τα πραγματα ζοριζουν γιατι ταετοιμα nas που εχουν αρκεταδυνατη cpu ωστε να τουποστηριξουν ειναι αρκετα ακριβα, οποτεπατε ειτε προς κατι στυλ hpmicroserver ειτε σε DIY λυση.
Επισκεφτειτετη σελιδα του κατασκευαστη, τρεξτε τοdemo και κατεβαστε το manual,ωστε να δειτε τι προσφερει σε επιπεδοsoftware.
Αν θελετε ναστησετε κατι με drive redundancy,τοτε πατε για τουλαχιστον nasμε δυο θεσεις για σκληρους, ωστε ναυποστηριζεται disk mirroring (raid1). Εκει αγοραζετε δυο ιδιους σκληρουςδισκους και οτι γραφεται στον εναν,μεταφερεται αυτοματα και στον δευτερον.Στο δικτυο φαινονται ως ενας σκληροςδισκος με την μιση απο τη συνολικηχωρητικοτητα. Δηλαδη αν εχετε 2 x2TB θα εχετε διαθεσιμη χωρητικοτητα2TB. Αν “χτυπησει” ο εναςαπο τους δυο, κλεινετε το nas,αλλαζετε το σκληρο, ανοιγετε το nasκαι το αφηνετε να κανει rebuildκαποιες ωρες. Νομιζω οτι ολα τα 2bay εχουν αυτην τη δυνατοτητα, ενωαυτα με περισσοτερες θεσεις, υποστηριζουνκαι αλλες κατηγοριες raid, ωστενα εχετε διαθεσιμη μεγαλυτερη χωρητικοτητααπο τη μιση. Το freenas καιτο unraid υποστηριζουν επισηςdrive redundancy.
