Επειδή, την Ιστορία την γράφουν καλύτερα όσοι την ζουν...
Επειδή, η Ιστορία γράφεται με γνώμονα την αλήθεια και όχι το συμφέρον...
Επειδή, η δύναμη της Ιστορίας είναι τόσο μεγάλη ώστε να παρασύρει στο διάβα της λογιών-λογιών σκουπίδια...
Έχουμε:
\"Στις 27 Αυγούστου 1922 ο τουρκικός στρατός μπαίνει στη Σμύρνη. Χιλιάδες Έλληνες συνωστίζονται στο λιμάνι προσπαθώντας να μπουν στα πλοία και να φύγουν για την Ελλάδα...\"
(Mαρία Ρεπούση, Ιστορία ΣΤ\' δημοτικού)
και....
Αντέχουμε:
''Έκαμα παρατηρήσεως δια την μη αναχώρησιν των εις Ελλάδα, τελικώς όμως επεκράτησεν η γνώμη ν’αναχωρήσωμεν την πρωίαν της επόμενης ημέρας Σάββατον 28/8/1922, αφού προηγουμένως, προμηθευθώ ενδυμασία και υποδήματα, καθόσον εκ της πεζοπορείας δέκα τριών ημερονυκτίων ήμην ανυπόδητος. Κατεκλήθην και αμέσως εκοιμήθην, με τη σύσταση όπως με αφυπνίσωσιν λίαν πρωί.
Ατυχώς δεν συνεμορφώθησαν με συνέπεια την 10 π.μ. ώραν να εισέλθη ίλη ιππικού του τουρκικού στρατού, γεγονός πλέον που απέκλεισεν την απομάκρυνσίν μας εκ της συνοικίας ταύτης. Παραπλεύρως ημών και εις ετέραν οικίαν διέμενον οικογένειαι Ιταλών, αι οποίαι μας υπεσχέθησαν ότι κατά την αποχώρησίν των θα συμπεριελάμβανον και ημάς μεταξύ των οικογενειών των, διότι τους υπό ιταλικήν σημαίαν διαβαίνοντας δεν ηνόχλουν οι τούρκοι. Δυστυχώς όμως ανεχώρησαν κρυφίως και αθορύβως, χωρίς να επληρώσωσιν την δοθείσαν υπόσχεσίν των.
Η εισελθούσα ίλη ιππικού τουρκικού στρατού κατά την διέλευσιν των οδών, υπέστη αιφνιδιαστικήν δια χειροβομβίδων επίθεσιν υπό αρμενίων κεκρυμμένων εις οικίας οδού τινός, καθ’ην η ίλη απεδεκατίσθη, ως διεδόθη. Εξ’ αφορμής ταύτης ήρχισεν η γενική καταστροφή και αι σφαγαί των ελλήνων αδιακρίτως. Βέβαιοι όντες πλέον ότι αι σφαγαί θα επεκτείνωντο και προς την συνοικίαν ημών, ανεχωρήσαμεν όλοι ομού με κίνδυνον βεβαίως, αλλά και ελπίδα να ευρεθώμεν τουλάχιστον εις την προκυμαίαν της Σμύρνης.
…..επωφεληθέντες του αλληλοξυλοδαρμού των, απεμακρύνθημεν με κατεύθυνσιν προς την προκυμαίαν. Τυχαίως ενεφανίσθη έφιππος τούρκος αξιωματικός, όστις αφού μας παρετήρησεν, μας οδήγησεν εις τι μέγαρον πλησίον της προκυμαίας και εγγύς του κονακίου. Εις το μέγαρον τούτο είχον εγκλεισθεί πολλαί άλλαι οικογένειαι ως την επόμενην ημέραν όλοι ομού με φωνάς των τούρκων ότι οδηγούμεθα εις τα σφαγεία, ενεκλείσθημεν εντός των Στρατώνων προ του ωρολογίου εις τους οποίους ευρίσκοντο χιλιάδες οικογένειαι.
Εις ιδιαίτερον σημείον και έναντι των ιδιωτών ευρίσκοντο οι αιχμαλωτισθέντες έλληνες στρατιώται. Περί ώραν 9.30 μ.μ. ομάς ατάκτων τούρκων, συνοδευομένων και υπό στρατιωτών εισήλθον εις τον χώρον και ήρχισαν ν’ αναζητούν, μεταξύ των αιχμαλώτων ελλήνων στρατιωτών, στρατιώτας εκ Μ. Ασίας καταγομένους, προς απαγωγήν και εκτέλεσίν των………
Επί ημερόνυκτα εσφάζοντο άνθρωποι, εβιάζοντο γυναίκες αδιακρίτου ηλικίας και εν συνεχεία ερρίπτοντο εις την θάλασσαν, η επιφάνεια της οποίας εις εκατοντάδας μέτρα ήτο αφανής λόγω επιπλεόντων πτωμάτων.
Πέριξ των επιπλεόντων χιλιάδων πτωμάτων ήσαν αγκυροβολημένα δεκάδες συμμαχικά πλοία ( Αγγλικά, Ιταλικά, Γαλλικά και μόνον τα αγγλικά εδέχοντο κολυμβώντας). Οι ….ευγενείς γάλλοι δια να φανούν προφανώς αρεστοί εις τους ….ευγενείς τούρκους, όχι μόνον δεν εβοήθουν τους κολυμβώντας, αλλ’αντιθέτως να κτυπούν τας χείρας των προσπαθούντων ν’ αναρριχηθώσιν εις τα πλοία με αποτέλεσμα να πνίγωνται πάντες.
Μετά παρέλευσιν ημερών τινών όλος ο κόσμος –ομήρων - οδηγήθη
εις την …(δυσανάγνωστη τοποθεσία) ίνα επιβιβασθώσιν εις πλοία αφού προηγουμένως εγένετο επιλογή ήτοι: εις τους κάτω των 14 ετών και άνω των 65-70 ετών επετράπη η επιβίβασις, τους δε λοιπούς, εις τους οποίους συμπεριλαμβανόμεθα εγώ και ο πατήρ μου, επανέφερον εις το αυτό σημείον της αναχωρήσεώς μας (κονάκι).
…..την πρωίαν της εβδόμης ημέρας, αν ενθυμούμαι καλώς, παρέταξαν κατά τετράδας τους κατά χιλιάδας ομήρους – άπαντες άνδρες - και ολόκληρος η φάλαγξ ετέθη εις πορείαν, συνοδεία εφίππων τούρκων στρατιωτών. Η ατελείωτος φάλαγξ ενώ διήρχετο τας οδούς σχεδόν τροχάδην, ένθεν και ένθεν, των οποίων οδών ήσαν συγκεντρωμένοι τούρκοι, ήρχισαν οι τελευταίοι να κτυπούν και να σφάζουν, υβρίζοντες και ρίπτοντες διαφόρους ακαθαρσίας. Δυστυχώς φανατικώτεροι τούτων υπήρξαν οι φραγκολεβαντίνοι λεγόμενοι, καθώς και ισραηλίται, οίτινες εξεστόμιζον τας αυτάς ύβρεις λέγοντες ‛Μεγάλη Ελλάδα θέλατε πάρτε τώρα’ ‛Γιουνανλήδες θέλατε πάρτε’.
Δια να τέρπονται έτι περισσότερον έρριπτον σάκκους πλήρεις αχύρων ή τεμαχίων υάλινων ειδών, προ των τροχάδην διερχομένων, ώστε λόγω των προξενουμένων τραυμάτων εις πέλματα των ποδών να επέρχηται βραδύτης εις την πορείαν, άμα δε και συσσώρευσις πολλών ατόμων εις το σημείον τούτο και ούτω εδίδετο περισσοτέρα ευχέρεια εις τους τούρκους ν’ αρπάζουν ομήρους και να εκτελούν επί τόπου. Εις μίαν περίπτωση τοιαύτη ακριβώς, εσύρθη ο πατήρ μου, υφ’ ενός, υπό αμόκ καταληφθέντος τούρκου, όστις βοηθεία και άλλων τον εξετέλεσαν επί τόπου.
Μόνος απομείνας πλέον ηκολούθησα τακτικήν τοιαύτην, ώστε να ευρίσκομαι πάντοτε εν μέσω των πρώτων εξάδων, των οποίων προηγείτο έφιππος αξιωματικός, όστις ηδιαφόρει δια τας όπισθέν του σφαγάς. Καθ’ όλον το μήκος της οδού αγούσης εις ΜΠΟΥΝΑΡ –ΜΠΑΣΙ είχον συγκεντρωθεί αναρίθμητοι τούρκοι παντός φύλου και πάσης ηλικίας κρατούντες υδρίας πλήρους ύδατος, οι οποίοι εζήτουν χρήματα δια να δίδουν ύδωρ. Μόλις δε ελάμβανον χρηματικόν τι ποσόν έχυνον χαμαί το ύδωρ και εγέλων εις τας παρακλήσεις των διψώντων και τέλος ή εξυλοκόπουν αγρίως ή εξετέλουν………..''
( Απόσπασμα από το ημερολόγιο του Ιωάννη Χατζηγεωργίου)