Απορώ και εξίσταμαι με την έκταση που έχει πάρει το thread αυτό. Διάβασα όλα τα μηνύματα σε εννέα (9 !!!) σελίδες και κανένας δεν έκατσε κάτω να δώσει απλές κατανοητές εξηγήσεις για ζητήματα που είναι γνωστά - τουλάχιστον στους περισσότερους - και για θέματα που απαιτούν ούτως ή άλλως την "επιστημονική" τοποθέτηση του γράφοντος.
Ο malakudi έχει αρχικά δίκιο όταν ισχυρίζεται πως γίνεται τα χιλιόμετρα του δικτύου της ΔΕΗ, συμπεριλαμβανομένων και των κάποιων δεκάδων μέτρων της οικιακής εγκατάστασης, να μην επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα και απλά ένα καλώδιο των τελευταίων 1-3 μέρων να το κάνει. Γι αυτό δεν είδα κανέναν να απαντά επί της ουσίας.
Όμως μέχρις εκεί.
Θα δοκιμάσω να δώσω κάποιες εξηγήσεις από την πλευρά μου και να αναφέρω κάποια πράγματα που δεν αναφέρθηκαν. Πάμε, λοιπόν:
1) Το εναέριο δίκτυο της ΔΕΗ (με το οποίο τροφοδοτείται όλη η χώρα σχεδόν, διότι υπάρχουν και υποβρύχια δίκτυα, που τροφοδοτούν κάποια από τα νησιά μας, και τα οποία συνεχίζουν με εναέριες διαδρομές επάνω στα νησιά) είναι δίκτυο ΓΥΜΝΩΝ χάλκινων αγωγών διατομής ανάλογης με τη υπολογισθείσα ένταση (σε αμπέρ) που μεταφέρουν, μειωμένης κατά κάποιο ποσοστό, το οποίο η ΔΕΗ ονομάζει "Παράγοντα Πραγματικής Περιοδικής Χρήσης" ή κάπως έτσι. Και είναι κατά τους υπολογισμούς της το ποσοστό πραγματικής χρήσης του δικτύου, σε σχέση με την μέγιστη απαιτούμενη (εγκατεστημένη) χρήση. Αυτό είναι μια πρακτική εντελώς δικαιολογημένη, η οποία μειώνει το κόστος εγκατάστασης αφού η διατομή των αγωγών ανάλογη με την μέγιστη εγκατεστημένη ισχύ θα απαιτούσε αγωγούς πολύ χοντρύτερους άρα και πολύ ακριβότερους. Η πρακτική αυτή βρίσκει ιδιαίτερη εφαρμογή στην εγκατάσταση των οικιακών δικτύων, όπου ο "Παράγοντας Πραγματικής Περιοδικής Χρήσης" φτάνει μόλις στο 35% της πραγματικής εγκατεστημένης ισχύος του κτηρίου.
Θα σας πω ένα παράδειγμα που το έζησα ο ίδιος προσωπικά. Πριν περίπου δυο χρόνια τελείωσε η κατασκευή ενός σπιτιού δυο διαμερισμάτων στο Μοσχάτο, το οποίο προορίζεται για τα παιδιά μου. Όταν έκανα αίτηση για ηλεκτροδότηση στην ΔΕΗ, αρχικά για εργοταξιακή σύνδεση, συνόδευσα την αίτηση με ένα επεξηγηματικό σημείωμα, στο οποίο ανέφερα πως πρόκειται να εγκατασταθούν θερμοσυσσωρευτές, κι έτσι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του κτηρίου θα ήταν γύρω στα 150 kW (τριφασικό). Με βάση τις διεθνείς προδιαγραφές, αυτό απαιτούσε 3Φ καλώδιο διατομής τουλάχιστον 90 mm2 ανά αγωγό, με ασφαλέστερο το 110-125 mm2.
Όταν κατέθεσα τα τελικά σχέδια του ηλεκτρολόγου με τα πιστοποιητικά, πήγα ο ίδιος στην ΔΕΗ να διαπιστώσω τί διατομής καλώδιο θα μου έβαζαν. Ο υπεύθυνος του τεχνικού τομέα, παρ' όλον ότι είχε δει το επεξηγηματικό μου σημείωμα, μου είπε πως το καλώδιο της ΔΕΗ θα ήταν 3Φ 25 mm2 ανά αγωγό. Μου εξήγησε πως λόγω του ότι το καλώδιο ήταν εναέριο, η ψύξη των αγωγών ήταν πλήρης και δεν χρειαζόταν μεγαλύτερη διατομή. Έδωσα μάχη να του δώσω να καταλάβει πως η εγκατεστημένη ισχύς των θερμοσυσσωρευτών δεν είναι καθόλου μα καθόλου "περιοδική" και ότι το δίκτυο θα φορτώνονταν ξαφνικά με τουλάχιστον το 75% της εγκατεστημένης ισχύος. Τελικά δέχτηκαν να αυξήσουν την διατομή σε 50 mm2 ανά αγωγό, αφού χρεώθηκα φυσικά την διαφορά της τιμής του καλωδίου. Σε συζήτηση "off-the-record" που είχα με τον προϊστάμενο, μου είπε πως ακόμα και σε περίπτωση που το καλώδιο σύνδεσης καταστραφεί λόγω υπερβολικής θέρμανσης, η ΔΕΗ προτιμάει να το αλλάζει παρά να χρεώνεται το κόστος του καλωδίου της αυξημένης διατομής (για κάθε κτηριακή σύνδεση) που απαιτείται, στηριζόμενη ακριβώς στο Παράγοντα Περιοδική Χρήσης. Φυσικά, στην περίπτωσή μου, αυτό δεν είχε εφαρμογή αφού δέχτηκα ο ίδιος να πληρώσω την διαφορά.
2) Οι εναέριοι αγωγοί τοποθετούνται σε αποστάσεις τέτοιες μεταξύ τους, και σε τέτιο ύψος, ώστε να εξασφαλίζονται:
- Η αποφυγή "διαπήδησης" από αγωγό σε αγωγό, ειδικά στα δίκτυα Υψηλής Τάσης, ειδικότερα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες (βροχές, καταιγίδες, χιονοπτώσεις κλπ.)
- Η αποφυγή ηλεκτρομαγνητικών παρεμβολών σε γειτνιάζοντα κτήρια, σπίτια, βιομηχανίες κλπ.
- Η διασφάλιση του κοινού από πιθανή επαφή με αυτούς και πιθανή ηλεκτροπληξία.
- Η διασφάλιση της αποφυγής επαφής αυτών με διερχόμενα οχήματα. Φυσικά, υπάρχουν πάντα κάποια όρια, και σε περίπτωση που κάποιο όχημα πιθανόν περνάει αυτά τα όρια, θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα.
3) Μιλήσαμε παραπάνω για την διατομή των αγωγών. Θα επικεντρωθώ λίγο στους αγωγούς Χαμηλής Τάσης, δηλ. του 3Φ δικτύου των 380V, διότι η διατομή των αγωγών Υ.Τ. υπόκειται σε άλλες προδιαγραφές.
(Σημείωση: Αν θυμάμαι καλά, η ΔΕΗ διαθέτει 3 ή 4 κύρια δίκτυα Υ.Τ. Θυμάμαι το δίκτυο των 300.000V, που είναι πανελλαδικό και μεταφέρει την ισχύ από τις μεγάλες ηλεκτροπαραγωγές μονάδες, των 22.000V που είναι επίσης πανελλαδικό, αλλά πιο περιορισμένο, των 3.000V, που είναι τοπικό και ίσως και ένα δίκτυο των 6.000V, που είναι πάλι τοπικό αλλά μεγαλύτερης εμβέλειας από αυτό των 3.000V).
Λοιπόν, οι αγωγοί Χ.Τ. δεν "τρέχουν" σε πολύ μεγάλα μήκη, τουλάχιστον σε σύγκριση με τους αγωγούς Υ.Τ. Διανύουν, βέβαια, και αυτοί μήκη εκατοντάδων μέτρων, ίσως και κάποιων χιλιομέτρων (στις μεγάλες πόλεις), αλλά η ΔΕΗ προσπαθεί ώστε η διανομή να γίνεται κυρίως από το δίκτυο Υ.Τ. και να τοποθετεί μετασχηματιστές όπου χρειάζεται. Αναγκαστικά, οι αγωγοί Χ.Τ. είναι πιο χοντροί, υπακούουν όμως στη παραπάνω λογική της "περιοδικής" χρήσης. Ο πρώτος, λοιπόν, περιορισμός συμβαίνει εκεί.
Ο δεύτερος είναι στην τροφοδοσία αυτού καθεαυτού του οικιακού (ή κτηριακού) δικτύου, όπου η μείωση της διατομής κατεβαίνει στο 35% της πραγματικά απαιτούμενης διατομής με βάση πάλι την "περιοδική" χρήση.
Να αναφέρω εδώ πως το 3-φασικό καλώδιο που χρησιμοποιεί η ΔΕΗ - σήμερα - για κτηριακές τροφοδοσίες είναι οπλισμένο, αλλά τον οπλισμό, αντί να τον γειώνει, τον χρησιμοποιεί για τον ουδέτερο. Δηλ. δεν υπάρχει αγωγός ουδετέρου, έτσι το πλεονέκτημα του οπλισμένου καλωδίου πάει χαμένο.
Ο τρίτος είναι στην εσωτερική εγκατάσταση. Εδώ είναι το πρώτο σημείο που ο "ψαγμένος" χομπίστας μπορεί - και επιβάλλεται - να επέμβει, οπου και όποτε μπορεί. Φυσικά, αν το κτήριο φτιάχνεται από την αρχή, καλό είναι να φροντίσεις να επέμβεις στην εσωτερική εγκατάσταση, πριν αυτή ολοκληρωθεί.
(εντελώς ενδεικτικά, να αναφέρω - νομίζω πως το έχω ήδη ξαναπεί - ότι στο παραπάνω αναφερόμενο κτήριο στο Μοσχάτο, φρόντισα ώστε η εσωτερική του εγκατάσταση να είναι ΑΠΟ ΤΟ ΡΟΛΟΪ ΤΗΣ ΔΕΗ και μετά με δικό μου ΟΠΛΙΣΜΕΝΟ καλώδιο Olflex 16mm2 ανά αγωγό, μέχρι τους πίνακες των διαμερισμάτων. Και μετά, από τους πίνακες μέχρι τις πρίζες του συστήματος, πάλι με δικό μου καλώδιο οπλισμένο Olflex 4mm2 και 2.5mm2. Τα υπόλοιπα τα άφησα βέβαια στον ηλεκτρολόγο)
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις μελών εδώ, που έκαναν ξεχωριστή εγκατάσταση για το σύστημά τους, χρησιμοποιώντας είτε εξωτερικό καλώδιο είτε αλλάζοντας το υπάρχον (πολύ δύσκολη υπόθεση) με χοντρύτερο καλώδιο, με αποτελέσματα καθ' όλα διακριτά.
Μια τελευταία κουβέντα για τα υλικά των καλωδίων. Είναι γνωστό πως σε όλα τα δίκτυα, ΔΕΗ, βιομηχανικά, οικιακά, το μοναδικό υλικό είναι ο βιομηχανικός χαλκός, ονομαστικής καθαρότητας 99,9% και κατά κανόνα μονόκλωνος ή ολιγόκλωνος. Όπως είπα και πριν, στην εξ αρχής εγκατάσταση, είναι στο χέρι του ιδιοκτήτη να καθορίσει τόσο την διατομή όσο και το είδος του καλωδίου, όπου και σαφώς προτιμάται το πολύκλωνο των πολλών και λεπτών αγωγών και μάλιστα οπλισμένο. Το Olflex (Δημουλάς) είναι μια πολύ καλή επιλογή. Εναλλακτικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ναυτικό οπλισμένο καλώδιο (το έχω χρησιμοποιήσει στον κυρίως χώρο μου), το οποίο είναι πιο φτηνό αλλά πιο δύσκαμπτο.
Οι λύσεις με υλικά το ασήμι ή έστω τον επαργυρωμένο χαλκό ακούγονται εξωτικές και αμφιβάλλω αν προσφέρουν το κάτι παραπάνω σε σχέση με το κόστος τους.
Τέλος, κι εγώ πιστεύω πως 2 και 3 χιλιάδες ευρώ για ένα καλώδιο σύνδεσης συσκευής είναι απλά πεταμένα λεφτά. Όποιος τάχει όμως και δεν τον νοιάζει να τα ξοδέψει, ας το κάνει. Στη θέση του θα έβαζα ένα χοντρό Olflex, με τον οπλισμό γειωμένο από την μια άκρη μόνο και δυο καλά βύσματα, ένα τριπολικό IEC στην συσκευή και ένα καλό Σούκο για την πρίζα. Συνολικό κόστος για 2 μέτρα με βύσματα Furutech μόλις 50 με 70 ευρώ, άντε 100.
Ά, και για να μην ξεχνιόμαστε: Έναν ή περισσότερους επώνυμους σταθεροποιητές τάσης (όχι UPS), ανάλογης ισχύος με τις συσκευές σύνδεσης και φυσικά με κύκλωμα απόρριψης Η/Μ παρεμβολών.
