Peteris Vasks (1946 - )

nikfor

AVClub Addicted Member
7 August 2007
2,897
Γεια σας αγαπητοί φίλοι :)

Θέλω να γράψω για έναν συνθέτη που αγνοούσα εντελώς και χάρηκα που τον ανακάλυψα.
Ακούω κλασική μουσική για πάνω από 50 χρόνια, αλλά δεν είχε τύχει να ακούσω ποτέ έργα του Λεττονού Pēteris Vasks. Και από ό,τι είδα, το όνομά του αναφέρεται μόνο σε 3 μηνύματα στο φόρουμ μας, οπότε νομίζω πως του αξίζει μια μικρή παρουσίαση.


00.jpg

Δεν ξέρω που να τον κατατάξω. Μινιμαλιστής με την αυστηρή έννοια δεν είναι, αν και έχει κάποιες συγγένειες. Όσο περισσότερο τον ακούω, τόσο περισσότερο νιώθω ότι η μουσική του μοιάζει σαν μια υποθετική συνέχεια του Shostakovich των τελευταίων κουαρτέτων: βαθιά ανθρώπινη, εσωτερική, μελαγχολική αλλά και λυτρωτική.

Από το βιογραφικό που παρουσιάζεται στο Qobuz και αλλού, αυτή είναι μια σύνοψη.

Ο Vasks γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1946 στο Άιζπουτε της Λετονίας. Ο πατέρας του ήταν βαπτιστής πάστορας. Σπούδασε κοντραμπάσο στην Λετονική Ακαδημία Μουσικής και αργότερα σύνθεση στο Βίλνιους, ενώ εργάστηκε ως κοντραμπασίστας σε διάφορες ορχήστρες τη δεκαετία του ’70. Στη συνέχεια, αφιερώθηκε στη σύνθεση. Οι πρώιμες δημιουργίες του είχαν πολιτικό χαρακτήρα, ως αντίδραση στην καταπίεση της σοβιετικής εποχής, και αυτό τον έφερε συχνά σε σύγκρουση με τις αρχές. Μετά την ανεξαρτησία της Λετονίας, η διεθνής του αναγνώριση εκτοξεύτηκε και τα έργα του παίζονται συχνά.

Διάλεξα μερικά έργα που τα βρήκα συγκλονιστικά, και από τότε που τα ανακάλυψα τα ακούω συχνά.


01.jpg
Τα κουαρτέτα εγχόρδων 3 και 4 δύο έργα βαθιά εσωτερικά (και συγγενικά με τον Shostakovich)


02.jpg
Το κοντσέρτο Νο 2 για τσέλο και ορχήστρα. Ένα από τα πιο συγκινητικά έργα του. Έχει στιγμές όπου νιώθεις ότι ο Bach «χαμογελάει» διακριτικά από μακριά. Στο ίδιο πρόγραμμα περιλαμβάνονται και τα Musique du Soir για τσέλο και όργανο, καθώς και το πιο απαιτητικό Grāmata cellam, ένα έργο που αποκαλύπτεται σιγά-σιγά.


03.jpg
Το Concerto for Violin and String Orchestra γραμμένο για τον Gidon Kremer, έργο που μοιάζει με έναν διάλογο ανάμεσα στη θλίψη και την ελπίδα, εδώ με τον ίδιο τον Kremer


04.jpg
Flute Concerto και Symphony No.3
Δύο έργα αρκετά διαφορετικού χαρακτήρα: το πρώτο φωτεινό και το δεύτερο συμφωνικό δραματικό και πνευματικό.


05.jpg
Viola Concerto & Symphony No. 1 "Voices"
Η 1η Συμφωνία «Voices» είναι ίσως από τα πιο σημαντικά έργα του, ένα ταξίδι από το σκοτάδι προς το φως, γραμμένο την εποχή της σοβιετικής καταπίεσης. Το κοντσέρτο για βιόλα είναι πολύ λυρικό, με μια δραματική εσωτερικότητα.


06.jpg
Laudate Dominum - χορωδιακά έργα
Πολύ αξιόλογα και τα χορωδιακά του έργα. Εδώ μια συλλογή με κάποια αντιπροσωπευτικά από τα χορωδιακά του.
(με έναν υπέροχο διάλογο μεταξύ εκκλησιαστικού οργάνου και χορωδίας στο έργο που έδωσε τον τίτλο του δίσκου)



Αν δεν έτυχε να ακούσετε ακόμη έργα του, τον προτείνω χωρίς καμία επιφύλαξη. Ο Vasks eίναι από εκείνους τους συνθέτες που δεν φωνάζουν, αλλά αργά και σταθερά σε οδηγούν σε έναν κόσμο βαθύ, ειλικρινή και συγκινητικό.

Όλες, εξαιρετικές ηχογραφήσεις σε ποιότητα ήχου αλλά και σε εκτέλεση.

Παρακάτω και ένας πινάκας με τα link των δίσκων που πρότεινα και στο Qobuz
(που όμως δεν ανοίγουν αν δεν είστε πίσω από VPN χώρας που υποστηρίζει το Qobuz όπως η Γερμανία, για παράδειγμα)

String Quartets 1, 3 & 4https://tinyurl.com/24asccdk
Cello Concerto No 2https://tinyurl.com/2c6ts4d7
Concerto for Violin and String Orchestrahttps://tinyurl.com/28d2yz4l
Flute Concerto και Symphony No.3https://tinyurl.com/22d3zzgt
Viola Concerto & Symphony No. 1 "Voices"https://tinyurl.com/26495kh6
Laudate Dominum - χορωδιακά έργαhttps://tinyurl.com/2bngt3hx

Παρατηρήσεις διορθώσεις και προτάσεις, θα ήταν όλα πολύ ευπρόσδεκτα αγαπητοί συνάδελφοι της Κλασικής :)
 
Last edited:
Με τους συνθέτες των βαλτικών χωρών όπως ο Arvo Pärt, o Erkki Sven_Tuur και ο Peteris Vasks δεν έχω ασχοληθεί.
Το λίγο που μπορώ να συνεισφέρω στην spiritual music του Vansks είναι οι παρακάτω δύο ηχογραφήσεις.
Στο distant light δεν έχω ακούσει τον Kremer αλλά ο Gluzman είναι πολύ καλός.

Στα ορχηστικά για ορχήστρα εγχόρδων ενδιαφέρον έχει αυτή η ηχογράφηση με τον Ivan Repusic που περιλαμβάνει και την musica dolorosa για την πρόωρη απώλεια της αδελφής του. Το δεύτερο κονσέρτο για τσέλο που περιλαμβάνεται σε αυτή την ηχογράφηση είναι με τον πρώτο τσελίστα της ορχήστρας. Η πρώτη ηχογράφηση του έργου ήταν με την Sol Gabetta.

distant light.jpgVansk.jpg