Re: Που πάει η Ευρώπη?
Του Πετρου Παπακωνσταντινου
Με τις εστίες των λαϊκών εξεγέρσεων να απλώνονται πλέον από τις νότιες ακτές της Μεσογείου μέχρι τον Περσικό Κόλπο και το Αντεν, τίθεται το ερώτημα αν βρισκόμαστε στις απαρχές ενός αραβικού (ή και ιρανικού) «1989» – δηλαδή, ενός ντόμινο ανατροπών, που θα σαρώσει γρήγορα τα απολυταρχικά καθεστώτα της ευρύτερης περιοχής.
Ενα παρόμοιο συμπέρασμα θα ήταν παρακινδυνευμένο. Σε αντίθεση με τις πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που είχαν μπροστά τους τη χειροπιαστή προοπτική της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τα κράτη της περιοχής έχουν περιορισμένη αξία χρήσης για τη Δύση, ως απλοί ενεργειακοί τροφοδότες και χωροφύλακες για την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών. Από εδώ και η σχιζοειδής στάση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων έναντι των δημοκρατικών κινημάτων της Μέσης Ανατολής, σε αντίθεση με την απλόχερη υποστήριξη στους αντικαθεστωτικούς του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Αφού στήριξε ανοιχτά τον Μουμπάρακ τις πρώτες ημέρες της εξέγερσης, για να τον εγκαταλείψει όταν η λαϊκή παλίρροια έγινε ακατανίκητη, η Ουάσιγκτον ακολουθεί τώρα πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών έναντι των αντικαθεστωτικών στον Περσικό Κόλπο. Την Τρίτη, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα παρότρυνε προσωπικά τους Ιρανούς διαδηλωτές να βρουν «το θάρρος για να εκφράσουν τον πόθο τους για μεγαλύτερη ελευθερία και περισσότερο δημοκρατική διακυβέρνηση». Λίγες ώρες αργότερα, όμως, ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν κατά πολύ επιεικέστερος απέναντι στη διεφθαρμένη απολυταρχία του Μπαχρέιν: «Οι ΗΠΑ καλωσορίζουν τις δηλώσεις της κυβέρνησης του Μπαχρέιν ότι θα διερευνήσει τους θανάτους δύο διαδηλωτών», δήλωσε ο κ. Πάουελ και ζήτησε «αυτοσυγκράτηση και από τις δύο πλευρές». Ζυγιασμένα, υπεύθυνα πράγματα.
Η διγλωσσία της αμερικανικής κυβέρνησης εξηγείται αν σκεφτούμε ότι το Μπαχρέιν φιλοξενεί τον 5ο αμερικανικό στόλο, αποτελείται κατά 70% από σιίτες και κινδυνεύει να πέσει στη σφαίρα επιρροής του γειτονικού Ιράν – το οποίο ήδη επί εποχής σάχη διεκδικούσε την προσάρτησή του. Δεν παύει, όμως, να εκθέτει την Αμερική στα μάτια τόσο των εξεγερμένων μαζών της περιοχής, που απογοητεύονται από τον κυνισμό της διπλωματίας της, όσο και των απολυταρχικών συμμάχων της, που φοβούνται ότι ο Ομπάμα είναι ικανός να τους πετάξει σαν περιττά βάρη στην πρώτη ευκαιρία, όπως έκανε με τον Χόσνι Μουμπάρακ.
Ηδη στον αμερικανικό Τύπο συζητιέται το εκ πρώτης όψεως τραβηγμένο σενάριο μιας παρά φύσιν προσέγγισης των δύο παραδοσιακών εχθρών, της σουνιτικής Σαουδικής Αραβίας και του σιιτικού Ιράν, με στόχο την επιβίωση των δύο αυταρχικών καθεστώτων απέναντι στις στοιχειακές δυνάμεις που απελευθέρωσε η Ιστορία και τις οποίες μια απρόβλεπτη Αμερική, εν είδει μαθητευόμενου μάγου, αδυνατεί να χαλιναγωγήσει.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_17/02/2011_432914
Αποψη: Aπαρχές ενός αραβικού «1989»;
Του Πετρου Παπακωνσταντινου
Με τις εστίες των λαϊκών εξεγέρσεων να απλώνονται πλέον από τις νότιες ακτές της Μεσογείου μέχρι τον Περσικό Κόλπο και το Αντεν, τίθεται το ερώτημα αν βρισκόμαστε στις απαρχές ενός αραβικού (ή και ιρανικού) «1989» – δηλαδή, ενός ντόμινο ανατροπών, που θα σαρώσει γρήγορα τα απολυταρχικά καθεστώτα της ευρύτερης περιοχής.
Ενα παρόμοιο συμπέρασμα θα ήταν παρακινδυνευμένο. Σε αντίθεση με τις πρώην κομμουνιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, που είχαν μπροστά τους τη χειροπιαστή προοπτική της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τα κράτη της περιοχής έχουν περιορισμένη αξία χρήσης για τη Δύση, ως απλοί ενεργειακοί τροφοδότες και χωροφύλακες για την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών. Από εδώ και η σχιζοειδής στάση των μεγάλων δυτικών δυνάμεων έναντι των δημοκρατικών κινημάτων της Μέσης Ανατολής, σε αντίθεση με την απλόχερη υποστήριξη στους αντικαθεστωτικούς του «υπαρκτού σοσιαλισμού».
Αφού στήριξε ανοιχτά τον Μουμπάρακ τις πρώτες ημέρες της εξέγερσης, για να τον εγκαταλείψει όταν η λαϊκή παλίρροια έγινε ακατανίκητη, η Ουάσιγκτον ακολουθεί τώρα πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών έναντι των αντικαθεστωτικών στον Περσικό Κόλπο. Την Τρίτη, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα παρότρυνε προσωπικά τους Ιρανούς διαδηλωτές να βρουν «το θάρρος για να εκφράσουν τον πόθο τους για μεγαλύτερη ελευθερία και περισσότερο δημοκρατική διακυβέρνηση». Λίγες ώρες αργότερα, όμως, ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν κατά πολύ επιεικέστερος απέναντι στη διεφθαρμένη απολυταρχία του Μπαχρέιν: «Οι ΗΠΑ καλωσορίζουν τις δηλώσεις της κυβέρνησης του Μπαχρέιν ότι θα διερευνήσει τους θανάτους δύο διαδηλωτών», δήλωσε ο κ. Πάουελ και ζήτησε «αυτοσυγκράτηση και από τις δύο πλευρές». Ζυγιασμένα, υπεύθυνα πράγματα.
Η διγλωσσία της αμερικανικής κυβέρνησης εξηγείται αν σκεφτούμε ότι το Μπαχρέιν φιλοξενεί τον 5ο αμερικανικό στόλο, αποτελείται κατά 70% από σιίτες και κινδυνεύει να πέσει στη σφαίρα επιρροής του γειτονικού Ιράν – το οποίο ήδη επί εποχής σάχη διεκδικούσε την προσάρτησή του. Δεν παύει, όμως, να εκθέτει την Αμερική στα μάτια τόσο των εξεγερμένων μαζών της περιοχής, που απογοητεύονται από τον κυνισμό της διπλωματίας της, όσο και των απολυταρχικών συμμάχων της, που φοβούνται ότι ο Ομπάμα είναι ικανός να τους πετάξει σαν περιττά βάρη στην πρώτη ευκαιρία, όπως έκανε με τον Χόσνι Μουμπάρακ.
Ηδη στον αμερικανικό Τύπο συζητιέται το εκ πρώτης όψεως τραβηγμένο σενάριο μιας παρά φύσιν προσέγγισης των δύο παραδοσιακών εχθρών, της σουνιτικής Σαουδικής Αραβίας και του σιιτικού Ιράν, με στόχο την επιβίωση των δύο αυταρχικών καθεστώτων απέναντι στις στοιχειακές δυνάμεις που απελευθέρωσε η Ιστορία και τις οποίες μια απρόβλεπτη Αμερική, εν είδει μαθητευόμενου μάγου, αδυνατεί να χαλιναγωγήσει.
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_1_17/02/2011_432914