Μια και ξεκινήσαμε να μιλάμε γι'αυτό στο θέμα του... Σύριζα, και επειδή για αρκετά το'χουμε κατηγορήσει αυτό το ρημαδοκόμμα που δεν κυβέρνησε ποτέ, αφού το θέμα είναι ενδιαφέρον, είπα να το ξεκινήσω εδώ πιο καθαρά. Έχω και αϋπνίες, οπότε προσφέρεται η ώρα.
Τι κάνουμε με τα πανεπιστήμια ρε μάγκες..;!
Μια και όπου να'ναι συμπληρώνω ένα χρόνο ερευνητικής δουλειάς (και φοίτησης ως διδακτορικός φοιτητής) σε ένα από τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια, και έχοντας φοιτήσει και σε ένα από τα μεγάλα ελληνικά ιδρύματα (το τιμημένο ΕΜΠ) τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, θα επιχειρήσω να κάνω μια παράθεση των εντυπώσεών μου από αμφότερα, με στόχο να δούμε τι κρατάμε και τι πετάμε απ'το καθένα, μπας και βγάλουμε μια καλή λύση.
Δυστυχώς, η εμπειρία μου στο ΕΜΠ δε μπορεί να'ναι αντιπροσωπευτική του μέσου όρους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας, όπως αντίστοιχα και η παρουσία μου στο Purdue δε μπορεί να μου δείξει τι συμβαινει στα χιλιάδες συνοικιακά κολλέγια της Αμερικής. Η σύγκριση που θα κάνω λοιπόν θα αφορά τις "αφρόκρεμες" και μόνο.
Ελλάδα (ΕΜΠ)
Θετικά:
Αρνητικά:
Και ερχόμαστε στις ΗΠΑ.
Θετικά:
Αρνητικά:
Τελικά λοιπόν τι προτιμάμε απ'τα δύο; Απάντηση: ΚΑΝΕΝΑ. Μπορούμε να διδαχτούμε απ'αυτά τα δύο τελείως διαφορετικά μεταξύ τους συστήματα, για να καταλήξουμε σε κάτι πραγματικά βιώσιμο.
Οι προτάσεις μου λοιπόν για το Ελληνικό πανεπιστήμιο: Οι ακόλουθες μικρές αλλαγές:
Αυτές είναι κάποιες αρχικές σκέψεις που τριγύριζαν στο μυαλό μου χτες που έγραφα τα σχετικά στο διπλανό thread. Επειδή είναι ένα θέμα που (θα έπρεπε να) μας καίει πολύ, περιμένω αντιδράσεις και δικές σας ιδέες...Ό,τι τρελό και απίθανο έχετε, έτσι κι αλλιώς, δε νομοθετούμε, συζητάμε. :ernaehrung004:
Τι κάνουμε με τα πανεπιστήμια ρε μάγκες..;!
Μια και όπου να'ναι συμπληρώνω ένα χρόνο ερευνητικής δουλειάς (και φοίτησης ως διδακτορικός φοιτητής) σε ένα από τα μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια, και έχοντας φοιτήσει και σε ένα από τα μεγάλα ελληνικά ιδρύματα (το τιμημένο ΕΜΠ) τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, θα επιχειρήσω να κάνω μια παράθεση των εντυπώσεών μου από αμφότερα, με στόχο να δούμε τι κρατάμε και τι πετάμε απ'το καθένα, μπας και βγάλουμε μια καλή λύση.
Δυστυχώς, η εμπειρία μου στο ΕΜΠ δε μπορεί να'ναι αντιπροσωπευτική του μέσου όρους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας, όπως αντίστοιχα και η παρουσία μου στο Purdue δε μπορεί να μου δείξει τι συμβαινει στα χιλιάδες συνοικιακά κολλέγια της Αμερικής. Η σύγκριση που θα κάνω λοιπόν θα αφορά τις "αφρόκρεμες" και μόνο.
Ελλάδα (ΕΜΠ)
Θετικά:
- Πενταετής φοίτηση - 65-70 μαθήματα για πτυχίο εξασφαλίζουν μια ιδέα από τα πάντα
- Προσαρμογή του ατόμου στο "χάος": Ο φοιτητής μαθαίνει να πρέπει να λειτουργεί ολομόναχος, κανείς δεν θα τον πιάσει απ'το χεράκι (Το πόσο θετικό είναι αυτό εξαρτάται βέβαια και από τη φύση του φοιτητή).
- Ομοιογενές υπόβαθρο φοιτητών, αφού προέρχονται όλοι από μια ενιαία δεξαμενή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- Δωρεάν φοίτηση (στο προπτυχιακό και σε κάποια μεταπτυχιακά)
- Μεράκι καθηγητών (πολλοί απ'τους οποίους παράτησαν θέσεις με 1 μηδενικό παραπάνω σε ξένα πανεπιστήμια απλά γιατί ήθελαν να προσφέρουν στον τόπο τους)
- Θεωρητικά δωρεάν παροχή συγγραμάτων (πονεμένη ιστορία φυσικά)
- Ευκαιρία για περαιτέρω διαμόρφωση του ατόμου μέσω συμμετοχής στην πολιτική, ζυμώσεων κλπ. (το οποίο αποδεικνύεται βέβαια ευλογία και κατάρα μαζί).
Αρνητικά:
- Μικρή έως και ανύπαρκτη σχέση με την αγορά: Οι απόφοιτοι βγαίνουν στον πραγματικό κόσμο τελείως απροετοίμαστοι, και διάφοροι επιτήδειοι εργοδότες το εκμεταλλεύονται θεσπίζοντας άμισθες "πρακτικές".
- Κομματοκρατία που συχνά φτάνει ακόμα και στις κρίσεις των καθηγητών
- Πενιχρή χρηματοδότηση που αποκλείει μεγάλες επενδύσεις στην έρευνα
- "Αλλεργία" σε συμμετοχή εταιριών στην έρευνα, με αποτέλεσμα χαμένους πόρους για το πανεπιστήμιο και ευκαιρίες για τους φοιτητές.
- Εσωστρέφεια: Το σύστημα εισαγωγής και η αποκλειστική χρήση της ελληνικής καθιστούν πρακτικώς αδύνατον σε αλλοδαπούς φοιτητές να επιλέξουν την Ελλάδα για σπουδές.
- Παρατάξεις (κυβερνητικές και μη, κάθε κατηγορία είναι μια διαφορετικού είδους πληγή)
- Εγκαταστάσεις οριακές τόσο σε πλήθος όσο και σε ποίοτητα.
- Χαλαρότητα χωρίς όρια στο θέμα της φοίτησης, που καλλιεργεί μια νοοτροπία "αιώνιας" φοίτησης (που μπορεί να μην είναι αιώνια αλλά κατά μέσο όρο είναι 30-50% αυξημένη, με αντίστοιχες συνέπειες στο επίπεδο της διαμόρφωσης γνώσεων, και συχνά χωρίς κανέναν αντικειμενικό λόγο γι'αυτό (πχ δουλειά, οικογενειακό πρόβλημα ή οτιδήποτε άλλο).
Και ερχόμαστε στις ΗΠΑ.
Θετικά:
- Κλίμα εντατικοποίησης: Απίστευτο διάβασμα, εργασίες εβδομαδιαίες, το οποίο όμως σε κάνει να κατέχεις πραγματικά το μάθημα, και όχι απλά να μπορείς να γράψεις συμπαθητικά σε μια εξέταση. Ομαδικές εργασίες εκτός των ατομικών σε όλα τα μαθήματα, σε που δεν επιλέγεις εσυ, σε βοηθούν να δουλεύεις διαρκώς με διαφορετικούς αγνωστους συνεργάτες, να οργανώνεσαι, να κοινωνικοποιείσαι, να περνάς ωραίες φάσεις ή να γίνεσαι "κακός" όταν χρειάζεται. Σημαντικό μάθημα επί της ουσίας για το μέλλον σου.
- Συχνά καθηγητές "superstars" στον τομέα τους (το να σου κάνει πχ Χημεία ο περσινός κάτοχος Νόμπελ, ή βραχομηχανική ο τύπος που θεμελίωσε τις πιο τελευταίες εξελίξεις στον τομέα έχει το χάζι του:worshippy
- Πολυπολιτισμικό κλίμα: Σε πανεπιστήμιο που έχει φοιτητές από 81 χώρες (δεν ήξερα καν ότι υπάρχουν τόσες), οι εμπειρίες ζωής που αποκομίζει ένας 20άρης είναι ανεκτίμητες.
- Συμμετοχή εταιριών στη χρηματοδότηση της έρευνας: Δεν υπάρχουν όρια. Η πιο τρελή ιδέα που σου έρθει στο μυαλό, μπορεί να γίνει πραγματικότητα, ακόμη κι αν κοστίζει όσο 3 φορές ο συνολικός προϋπολογισμός της Παιδείας της Ελλάδας. Οι εταιρίες ξέρουν πως αυτό που θα πληρώσουν 5 εκατομμύρια σήμερα, θα τους αποφέρει 500 σε 3 χρόνια. Οπότε δεν τσιγκουνεύονται. Κι έτσι, προχωράει και η επιστήμη καλπάζοντας.
- Δυνατότητα στον τελευταίο πάμπτωχο νέο στην άλλη άκρη του κόσμου να τα απολαύσει όλα αυτά με χιλιάδες διαφορετικών τύπων υποτροφίες ή αμοιβόμενες θέσεις εργασίας παράλληλα με τη φοίτηση.
- Ασφάλεια εγκαταστάσεων, μπορείς να έχεις εξοπλισμό εκατομμυρίων χωρίς να κινδυνεύει από οτιδήποτε.
Αρνητικά:
- Για τον πολύ κόσμο, οι σπουδές είναι πανάκριβες. Ένας χρόνος μπορεί να κοστίζει από 40-100 χιλιάδες δολλάρια. Τα λεφτά αυτά δεν είναι απίθανα για τον μέσο Αμερικανό, είναι όμως ένα τεράστιο βάρος για μια οικογένεια, και συχνά το βάρος αυτό κουβαλάνε οι φοιτητές πολλά χρόνια μετά, ειδικά όταν υπάρχει περίοδος ύφεσης όπως πρόσφατα, και ως άνεργοι αναγκάζονται ακόμα και να πολεμήσουν στο Αφγανιστάν για να πληρώνουν τα δάνειά τους. Οι υποτροφίες δε φτάνουν για όλους.
- Συχνά η χρηματοδότηση της έρευνας από εξωτερικές εταιρίες οδηγεί σε μια τάση να κυνηγάμε τη "χρησιμότητα" ορισμένων πεδίων επιστημών. Έτσι, ενώ ένας computer scientist δε θα έχει πρόβλημα να ζητήσει ακόμα και 10 εκατομμύρια για την έρευνά του (που θα πλακωθούν μεταξύ τους η Microsoft, η Apple, η Google κλπ για το ποιός θα του τα πρωτοδώσει για να τον καπαρώσει), ένας γλωσσολόγος μπορεί να μείνει με ελάχιστο funding για την έρευνά του, καθώς γι'αυτή θα ενδιαφερθουν μόνο κάποιοι κρατικοί οργανισμοί.
- Η εντατικοποίηση μπορέι να σε κάνει καλό επιστήμονα, ατροφεί όμως άλλες πλευρές του εαυτού σου που θα μπορούσες να αναπτύξεις στα φοιτητικά σου χρόνια. Φοιτητική ζωή υπάρχει, αλλά παράλληλα υπάρχει ένας υπερφίαλος ανταγωνισμός, όλοι νιώθουν ότι πρέπει να γίνουν οι καλύτεροι, και αυτό φαίνεται.
- Διαμορφώνεται μια κουλτούρα λατρείας προς το χρήμα. Everything's about money. Πας στο fancy πανεπιστήμιο όχι επειδή γούσταρες να γίνεις μηχανικός, αλλά επειδή σα μηχανικός από κει θα παίρνεις 2 χιλιάρικα παραπάνω το μήνα από ότι από το άλλο κολλέγιο. Και επειδή από μικρός αντιλαμβάνεσαι ότι είσαι σε ένα χώρο που η ανάσα σου κοστίζει, το πως θα βγάλεις λεφτά για να υποστηρίξεις την ανάσα σου γίνεται ο θεμελιώδης στόχος της ζωής σου.
Τελικά λοιπόν τι προτιμάμε απ'τα δύο; Απάντηση: ΚΑΝΕΝΑ. Μπορούμε να διδαχτούμε απ'αυτά τα δύο τελείως διαφορετικά μεταξύ τους συστήματα, για να καταλήξουμε σε κάτι πραγματικά βιώσιμο.
Οι προτάσεις μου λοιπόν για το Ελληνικό πανεπιστήμιο: Οι ακόλουθες μικρές αλλαγές:
- Αλλαγή τρόπου διδασκαλίας με επιμερισμού του βαθμού σε εξετάσεις (όχι μόνο μία), εργασίες, ομαδικές και ατομικές, και bonus παρουσίας στο αμφιθέατρο (εκτός επαγγελματικών υποχρεώσεων ή ανωτέρας βίας)
- Καθιέρωση μέγιστου χρόνου φοίτησης (ν+2) με ανοχή σε ανθρώπους που εργάζονται, είναι οικογενειάρχες, είναι ασθενείς, και λοιπές ειδικές κατηγορίες. Το να τελειώσεις το πανεπιστήμιο στην ώρα του είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το επίπεδο της γνώσης που παίρνεις, και τελικά και για το όνομα του πανεπιστημίου.
- Εντονώτερη ανάμιξη ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην έρευνα. Ας χρηματοδοτούν φοιτητές και ερευνητικές ομάδες, με την προϋπόθεση φυσικά η έρευνα να έχει να κάνει με το αντικείμενο της επιστήμης και να συνεισφέρει στη γνώση, όπως γίνεται και στις ΗΠΑ. Οι ερευνητικές ομάδες θα αποκτήσουν state of the art εξοπλισμό, το πανεπιστήμιο θα παίρνει κι αυτό ένα μεγάλο ποσό με το οποίο θα μπορεί να έλκει καλύτερους καθηγητές από τον διεθνή χώρο κλπ.
- Υποστήριξη για αλλοδαπούς φοιτητές (με λιγότερη γραφειοκρατία στην εισαγωγή και με πιθανή προσθήκη αγγλόφωνων τμημάτων, έστω και λιγότερες ώρες τη βδομάδα, και διδάκτρων γι'αυτούς. (Όταν μιλάω για αλλοδαπούς δε μιλάω για αλλοδαπούς κατοίκους της χώρας που θεωρώ αυτονόητο ότι απολαμβάνουν κάθε δικαίωμα των υπόλοιπων πολιτών, μιλάω για κάποιον που θα έρθει στην Ελλάδα μόνο για να σπουδάσει).
- Κατάργηση κάθε παράταξης που αποτελεί κομματικό φερέφωνο (δεξιάς και αριστεράς), και νομιμοποίηση μόνο ανεξάρτητων φοιτητικών συλλόγων, είτε σχετικών με το πανεπιστήμιο είτε και για γενικότερο προβληματισμό και δράση.
... και αφήνω για το τέλος το καλύτερο, που θα με δείρετε:
- Προσθήκη στην ήδη υπάρχουσα κρατική χρηματοδότηση, συμβολικών διδάκτρων με εισοδηματικά κριτήρια. Το να πληρώνεις 500-1000 ευρώ το χρόνο για τις σπουδές σου ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ (και όχι σε κάποια μαύρη τρύπα), και όταν τα έχεις (αλλιώς τίποτα), βοηθάει στη συγκέντρωση ενός σεβαστού ποσού για τα λειτουργικά έξοδα, που σε συνδυασμό με την κρατική χρηματοδότηση θα μπορεί αφενός να αμβλύνει τις διαφορές σε εξοπλισμό και εγκαταστάσεις, αφετέρου να βοηθήσει το κομμάτι αυτό των φοιτητών που δε θα διαθέτουν τα 500-1000 το χρόνο να μη χρειαστεί να τα δίνουν και να απολαμβάνουν τις ίδιες παροχές.
Αυτές είναι κάποιες αρχικές σκέψεις που τριγύριζαν στο μυαλό μου χτες που έγραφα τα σχετικά στο διπλανό thread. Επειδή είναι ένα θέμα που (θα έπρεπε να) μας καίει πολύ, περιμένω αντιδράσεις και δικές σας ιδέες...Ό,τι τρελό και απίθανο έχετε, έτσι κι αλλιώς, δε νομοθετούμε, συζητάμε. :ernaehrung004:
Last edited: