- 21 April 2008
- 901
Τι είναι το focus stacking.
Είναι η ψηφιακή διαδικασία κατά την όποια πολλές εικόνες με διαφορετική εστιακή απόσταση συνδυάζονται όλες μαζί για να δώσουν μεγαλύτερο βάθος πεδίου. Η διαδικασία είναι περίπου ιδία με ένα αξονικό τομογράφο που παίρνει πολλά καρέ και τα συνθέτει όλα μαζί δημιουργώντας μια εικόνα. Stacking μπορούμε να κάνουμε σε οποιοδήποτε αντικείμενο ή τοπίο πχ έντομα, λουλούδια, βράχους κλπ. Επίσης η τεχνική αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τοπία αν θέλουμε να έχουμε καθαρή εικόνα και κοντά και μακριά .Περισσότερο όμως το χρησιμοποιούμε σε μακροφωτογραφία και σε μικροφωτογραφία που έχουμε πολύ μικρό βάθος πεδίου και θέλουμε καθαρή εικόνα σε όλο το εύρος της φωτογραφίας. Εδώ θα αναφερθούμε περισσότερο σε μακρο-μικρο φωτογράφηση.
Τι χρειαζόμαστε για να κάνουμε focus stacking:
Πρώτο και κύριο μια φωτογραφική μηχανή .Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν Full frame cameras αλλά όλο και περισσότεροι στρέφονται στις mirrorless και σε κάμερες με APS-C αισθητήρες καθώς ανταποκρίνονται πολύ καλά με αντεστραμένους φακούς και objectives (με ελάχιστο CA και παραμόρφωση-ανάλογα πάντα με τον φακό).Επίσης οι ακάθρεπτες κάμερες έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν καταπονούνται τόσο λόγο των πολλών κλικ.
Δεύτερο και πολύ βασικό θα χρειαστούμε κάποιους φακούς. Εδω μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιονδήποτε φακό που θα μας δώσει την ικανοποιητική μεγέθυνση.Ειδικότερα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιον εξειδικευμένο φακό για macro (πχ Canon MP-E65) ή να χρησιμοποιήσουμε έναν απλό φακό αντεστραμμένο (reverse).Τώρα μπορούμε να πάμε και σε ποιο εξειδικευμένες λύσεις και να επιλέξουμε κάποιον Enlarging Lens για να επιτύχουμε καλύτερες και ποιοτικότερες μεγεθύνσεις. Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιονδήποτε φακό που μας επιτρέπει να πάρουμε την μεγέθυνση που επιθυμούμε. Μπορούμε έτσι να δουλέψουμε με φακούς από εκτυπωτικά μηχανήματα, από μηχανήματα που διαβάζουν μικροφίλμ κλπ. Αν θέλουμε να το πάμε και λίγο παρακάτω μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε eyepiece (προσοφθάλμιους) φακούς μικροσκοπίων ή objective μικροσκοπίων(ας μην επεκταθούμε παραπάνω για finite ή infinity objectives,Lens tubes κλπ) . Έτσι επιτυγχάνουμε μεγεθύνσεις πάνω από 5χ και μπορούμε να φτάσουμε μέχρι και 40χ-60χ ανάλογα με το αντικείμενο.
Μερικοί φακοί και objectives μικροσκοπίων κατάλληλοι για stacking:




Τρίτο σκέλος είναι τα διάφορα εξαρτήματα που χρειάζονται για να ενώσουμε την φωτογραφική μας μηχανή με τον φακό.,Περά από τους απλούς αντάπτορες είναι πολύ πιθανό να χρειαστούμε και κάποιους "σωλήνες" (Tubes) για να απομακρύνουμε τον φακό από τον αισθητήρα και έτσι να πετύχουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση. Αναφορικά μπορούμε να βάλουμε είτε κάποια extensions tubes ή κάποια Bellows.
Σημείωση: Πρέπει να ψάξουμε και να πειραματιστούμε με την μεγέθυνση. Να δούμε τις προδιαγραφές του κάθε φακού γιατί αν απομακρυνθούμε πολύ από τον αισθητήρα ναι μεν θα πάρουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση αλλά υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να χάσουμε πολύ από την ποιότητα και την ανάλυση κάτι που είναι πολύ σημαντικό στο τελικό αποτέλεσμα .Γι αυτό λοιπόν προσοχή και πάντα επιλέγουμε τον φακό που μας ταιριάζει καλύτερα. Να κάνω μια προσωπική διαπίστωση και να πω ότι για τα περισσότερα αντικείμενα η μεγέθυνση μέχρι 4χ είναι υπεραρκετή.Έτσι ένας 50mm ή 40mm enlarging lens μας καλύπτει άριστα.

Τέταρτο σκέλος είναι το Software που θα χρειαστούμε. Έχουμε αρκετές επιλογές και αναφορικά να πούμε 1-2.Ειναι το Zerene Stacker (για μένα το καλύτερο αλλά και αυτό που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι κορυφαίοι Stackers) ,ένα άλλο επίσης καλό πρόγραμμα είναι το helicon focus.Υπάρχουν και άλλες υλοποιήσεις αλλά δυστυχώς δεν μπορώ να εκφέρω άποψη. Τέλος μπορούμε να κάνουμε stacking και μέσα από το Photoshop αλλά εδω υπάρχει ενα μεγάλο μειονέκτημα το όποιο δεν είναι άλλο από το ρετουσάρισμα της φωτογραφίας ανά καρέ.
Πέμπτο σκέλος είναι η βάση που θα κρατήσουμετην μηχανή μαζί με τα extensions tubes ή τα Bellows.Εδω οποιο απλός τρόπος είναι το γνωστό τρίποδο. Θέλουμε απόλυτη σταθερότητα γιατί σε μεγάλες μεγεθύνσεις από 2χ και πάνω έστω και το κούνημα μισού χιλιοστού μπορεί να αποβεί καταστροφικό στο τελικό αποτέλεσμα. Βέβαια τα προγράμματα είναι πια αρκετά "έξυπνα" και μπορούν να φέρουν την εικόνα στη θέση της αλλά αυτό δεν γίνεται πάντα με επιτυχία. Επίσης μπορούμε να ενσωματώσουμε πάνω στη βάση στήριξης κάποιο macro rail για να μπορούμε να μετακινούμε την πλατφόρμα (x,y) που έχουμε πάνω την μηχανή μας και να περνούμε πολλά καρέ χωρίς να φοβόμαστε μην κουνήσουμε κατά λάθος την μηχανή γυρνώντας το δακτυλίδι εστίασης του φακού.



Έκτο σκέλος είναι ο φωτισμός. Για φως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε από φλας μέχρι Led lamps ,μικρούς προβολείς, φακούς κλπ. Γενικά χρειαζόμαστε αρκετά δυνατό φως λόγο του bellow effect.Επίσης επειδή το φως είναι ισχυρό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάποιον diffuser (διαχυτή) ώστε να διαχέει το φως και να μην πέφτει κατευθείαν στο αντικείμενο που φωτογραφίζουμε.
Δυο λόγια και για το Stack Studio.
Stack Studio είναι ο διαμορφωμένος χώρος που μπορούμε να κάνουμε stacking κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες.
Εδω το κομμάτι αυτό είναι αρκετά περίπλοκο και δεν θα επεκταθώ πολύ, θα πω μόνο ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εξειδικευμένα rail, από βάσεις μικροσκοπίου, μέχρι ηλεκτρικά τηλεχειριζόμενα rail που είναι για αυτό τον σκοπό και βεβαία μπορούμε να επιτύχουμε μεγεθύνσεις μέχρι 40χ καθώς έχουμε τη δυνατότητα να μην έχουμε καθόλου κραδασμούς. Υπάρχουν οριζόντια και κάθετα setup, το καθένα έχει τα θετικά και τα αρνητικά του. Μπορούμε να επιλέξουμε αυτό που μας ταιριάζει καλύτερα. Οι περισσότεροι όταν ξεκινούν με το stacking σε στούντιο επιλέγουν τα οριζόντια setup καθώς είναι ποιο εύκολο να δουν και να τοποθετήσουν το αντικείμενο. Να ξέρουν δηλαδή από πριν τι θα δουν μέσα έπο την κάμερα ενώ στο κάθετο αυτό θέλει περισσότερη εξοικείωση.
Εδω βλέπουμε δυο διαφορετικά setup ένα οριζόντιο και ένα κάθετο.


Τέλος να πω ότι το Stacking είναι σαν τα ναρκωτικά όταν ξεκινήσεις δεν μπορείς εύκολα να σταματήσεις και θες όλο και περισσότερο.
Last edited by a moderator: