Αμερικάνικη ομορφιά
Grateful Dead -
American Beauty (Νοέμβριος 1970, Warner Bros. Records)
: A1 Box Of Rain (Lesh, Hunter) - 5:16, A2 Friend Of The Devil (Garcia, Dawson, Hunter) - 3:20, A3 Sugar Magnolia (Weir, Hunter) - 3:15, A4 Operator (McKernan) - 2:21, A5 Candyman (Garcia, Hunter) - 6:12, B1 Ripple (Garcia, Hunter) - 4:10, B2 Brokedown Palace (Garcia, Hunter) - 4:18, B3 Till The Morning Comes (Garcia, Hunter) - 3:13, B4 Attics Of My Life (Garcia, Hunter) - 5:09, B5 Truckin (Weir, Garcia, Lesh, Hunter) - 5:09
Μουσικοί:
Jerry Garcia (κιθάρα, πένταλ-στιλ κιθάρα, πιάνο, φωνητικά), Bob Weir (κιθάρα, φωνητικά), Phil Lesh (μπάσο, κιθάρα, πιάνο, φωνητικά), Bill Kreutzmann (ντραμς), Mickey Hart (κρουστά), Ron "Pigpen" McKernan (φυσαρμόνικα, φωνητικά, στίχοι: A4)
--
Πρόσθετοι μουσικοί
Dave Torbert (μπάσο: A1), David Nelson (ηλεκτρική κιθάρα: A1), David Grisman (μαντολίνο: A2, B1), Ned Lagin (πιάνο: A5), Howard Wales (όργανο: A5, B5, πιάνο: B2)
Στίχοι: Robert Hunter
Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Kelly, Mouse Studios
Παραγωγή: The Grateful Dead, Steve Barncard
Ηχογραφήθηκε στα
Wally Heider Studios, Σαν Φρανσίσκο.
Διαφήμιση για το άλμπουμ
American Beauty της
Warner Bros. Records / Αφίσα για την παράσταση στο
Santa Rosa Fairgrounds
της Βόρειας Καλιφόρνιας με τα σκίτσα από τον
Stanley Mouse και τα υπόλοιπα από τον
Timothy Dixon
Έχοντας ανακαλύψει τη χαρά της τραγουδοποιίας και των φωνητικών αρμονιών με το
Workingman's Dead – και ερχόμενοι κοντά σε μεγάλο βαθμό για πρώτη φορά σε δίσκο – οι
Grateful Dead πείσμωσαν. «
Η αλλαγή ήταν αισθητή στο αγοραστικό κοινό», επεσήμανε ο
Bob Weir στις αρχές του 1971, με περισσότερο να ακούγεται σαν μάρκετινγκ στέλεχος δισκογραφικής εταιρείας παρά ως χίπης μουσικός. Αλλά στη συνέχεια κατέστησε σαφές ότι η μεταμόρφωση δεν είχε εμπορικά κίνητρα. «
Όλοι αποφασίσαμε ότι μας άρεσε να τραγουδάμε, γιατί το τραγούδι είναι πολύ διασκεδαστικό, και το ξεπετάγαμε για πολύ καιρό».
Έτσι, τον Αύγουστο του 1970, λιγότερο από τρεις μήνες μετά την κυκλοφορία του πρώτου τους επιτυχημένου
LP, η μπάντα κατευθύνθηκε με ανυπομονησία στο
Studio C των
Wally Heider Recorders στο Σαν Φρανσίσκο για να ηχογραφήσει τη συνέχεια. Παρά το συμπιεσμένο χρονικό πλαίσιο, ήταν οπλισμένοι με πλούσιο νέο υλικό. Ο Τζέρι Γκαρσία/
Jerry Garcia και ο Ρόμπερτ Χάντερ/
Robert Hunter είχαν ρέντα ξεπετάγοντας το ένα πετράδι μετά το άλλο στο ειδυλλιακό σπίτι που μοιράζονταν στο Λάρκσπερ/
Larkspur, αλλά ο Χάντερ είχε επίσης αρχίσει να γράφει παραγωγικά μαζί με τους
Weir και
Phil Lesh. Και τώρα που είχαν μάθει την αξία της λακωνικότητας, θα υπήρχε αρκετός χώρος στο
LP για υλικό από όλους τους συλλογικούς συνδυασμούς.
Ο Μπόμπ Μάθιους/
Bob Matthews και η Μπέτι Κάντορ/
Betty Cantor δεν ήταν διαθέσιμοι για παραγωγή, έτσι η μπάντα έριξε τα ζάρια με τον μηχανικό προσωπικού Στίβεν Μπάρνκαρντ/
Stephen Barncard, έναν σχετικά νεοφερμένο. Αλλά υπήρχε μικρό ρίσκο: ο
Barncard είχε εισβάλει στο
Heider ως βοηθός στα σέσιον του
Crosby, Stills & Nash πριν αποφοιτήσει ως πρώτος μηχανικός στο
Déjà Vu των
CSNY, κομμένο κυρίως εκεί στο
Studio C, όπου ο
Garcia είχε προμηθεύσει το χαρούμενο πένταλ-στιλ κομμάτι για το "
Teach Your Children". Ο Μπάρνκαρντ ήταν κάθε άλλο παρά Ντέντχεντ/
Deadhead και δεν είχε ακούσει το
Workingman's Dead, αλλά είχε ακούσει ιστορίες από συναδέλφους του μηχανικούς για τις δυσκολίες της συνεργασίας με την μπάντα, οπότε ανακουφίστηκε όταν διαπίστωσε ότι είχαν αφιερώσει χρόνο για να φτιάξουν τα νέα τραγούδια, εστιάζοντας κυρίως στις τριμερείς αρμονίες τους. Οι
Garcia,
Weir και
Lesh δεν θα συγκρίνονταν ποτέ με τους
CSN, οι οποίοι τους ενέπνευσαν και ενθάρρυναν, αλλά είχαν σφίξει αρκετά το μείγμα τους από το
Workingman's Dead.
Ενώ το
Workingman's Dead αντλήθηκε από την καλιφορνέζικη κάντρι του Μπέικερσφιλντ/
Bakersfield, το
American Beauty επηρεάστηκε από τη μετεγκατάσταση των μελών της μπάντας από το Χέιτ-Ασμπέρυ/
Haight-Ashbury σε διάφορα γραφικά σημεία της κομητείας Μαρίν/
Marin, στην περιοχή του Κόλπου/
Bay Area αντίστοιχης του
Laurel Canyon. Οι στίχοι του
Hunter, που επιβεβαίωσαν την αναγνωρισμένη εμμονή του με τα δύο πρώτα άλμπουμ των
Band, ήταν βουτηγμένοι στην καθομιλουμένη γλώσσα της Αμερικάνικης φολκ και κάντρι μουσικής, εμβαθύνοντας τον εναγκαλισμό των
Dead με την παράδοση, καθώς αντάλλαξαν τις ηλεκτρικές κιθάρες τους με ξύλινα όργανα. Ήταν μια στροφή προς την αντίθετη κατεύθυνση από τον βουτηγμένο σε οξύ αυτοσχεδιασμό που τους είχε ξεχωρίσει από τους συγχρόνους τους, και έφερε τον
Captain Trips-Garcia, να κάνει τον κύκλο του στις ακουστικές του μέρες στους προδρόμους των
Dead, όπως των
Mother McCree's Uptown Jug Champions.
διαφημιστική φωτογραφία για το
American Beauty τραβηγμένη μπροστά από το
The Barn, το ράντσο του
Mickey, στο Νοβάτο, Καλιφόρνια,
στις 24 Νοεμβρίου 1970:
Bill Kreutzmann, Ron "Pigpen" McKernan, Jerry Garcia, Bob Weir, Mickey Hart και
Phil Lesh
Οι συντροφικές μπαλάντες "
Box Of Rain", με τον συν-συνθέτη
Lesh να κάνει κύρια φωνητικά και τον Ντέιβιντ Νέλσον/
David Nelson των
New Riders Of The Purple Sage να προμηθεύει την
B-bender κιθάρα σε στυλ
Clarence White, και το "
Ripple", ένα από τα δύο κομμάτια που λουστραρίστηκαν από το μαντολίνο του Ντέιβιντ Γκρίσμαν/
David Grisman, οδηγώντας την πρώτη και τη δεύτερη πλευρά, με το πρώτο να δίνει τον τόνο του άλμπουμ, και το δεύτερο να τον διατηρεί.
Ο Χάντερ και ο Γκαρσία είχαν γράψει το στοιχειωμένο αλλά και ζωηρό "
Friend Of The Devil" για τους
New Riders Of the Purple Sage, αλλά ταίριαζε τόσο καλά με το κλίμα του
American Beauty που τοποθέτησαν το κομμάτι, με το αφοπλιστικά χαοτικό κύριο φωνητικό του
Garcia, δεύτερο στη σειρά του άλμπουμ. Ο
Weir κάνει το ντεμπούτο του ως βασικός τραγουδιστής στο άψογο ρόκερ του "
Sugar Magnolia" και είναι τόσο φυσικός που αναρωτιέται κανείς γιατί τους πήρε τόσο πολύ για να τον παρουσιάσουν. Έχει ειπωθεί ότι το τραγούδι γράφτηκε για τη φίλη του
Bob Weir, Frankie Azzara, η οποία ζούσε μαζί του για πολλά χρόνια.
Πράγματι, το
American Beauty στέκεται ως το πιο πλουραλιστικό από τα άλμπουμ των
Grateful Dead, τόσο πολύ που η μπάντα άφησε χώρο για μια συνεισφορά από τον 'παρακμάζοντα' Ρον "Πίγκπεν" Μακκέρναν/
Ron "Pigpen" McKernan, που είναι ελάχιστα παρών κατά τα άλλα – το "
Operator" του, που εμένα μου γουστάρει ενώ για τους κριτικούς, είναι ο μόνος αδύναμος κρίκος ανάμεσα σε μια σειρά από κομμάτια με απήχηση που άντεξαν στον χρόνο. Το "
Candyman", το μεγαλύτερο χρονικά κομμάτι στο
LP των έξι και δεκατεσσάρων ληθαργικών λεπτών, και το "
Brokedown Palace" που μοιάζει με
Band – και τα δύο με τις πινελιές από την πένταλ-στιλ του Γκαρσία – πλαισιώνουν το κρυστάλλινο "
Ripple", σχηματίζοντας το νοσταλγικά μελωδικό κέντρο του άλμπουμ. Το ξεσηκωτικό, γεμάτο αρμονίες κάντρι ρόκερ "
Till The Morning Comes", που προϊδεάζει για το "
Take It Easy" των
Eagles, εισάγει κάποιο δυναμισμό στο άλμπουμ, ενώ η μπαρόκ μπαλάντα "
Attics Of My Life", που διαθέτει τις πιο παρθένες αρμονίες που θα συγκέντρωναν ποτέ οι
Garcia, Weir και
Lesh, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το προσχέδιο για την αμερικάνικη ίντι φολκ σκηνή τέσσερις δεκαετίες αργότερα.
Ίσως είναι μια ένδειξη της αμφιθυμίας της μπάντας σχετικά με το να παίξει το παιχνίδι της μεγάλης δισκογραφικής, ότι έθαψαν το προφανές σινγκλ "
Truckin'" στο τέλος του δίσκου, ένα φιλάρεσκο συγγενικό κομμάτι του "
Uncle John's Band" που ξεχώρισε στο
Workingman's Dead. Από την άλλη, αυτό το πιασάρικο κομμάτι, μια τετραμελής συνεργασία με τον
Weir που αναλαμβάνει τα βασικά φωνητικά και οδηγεί τις τριμερείς αρμονίες στα ρεφρέν, αποτελεί μια κολασμένη ανταμοιβή, με τον αντίκτυπό του να υπερφορτίζεται από τις πιο ανεξίτηλες στιχουργικές γραμμές στον απέραντο κανόνα των Dead: «
Μερικές φορές το φως λάμπει όλο πάνω μου/Άλλες φορές μετά βίας μπορώ να δω/Τελευταία μου έρχεται στο μυαλό/Τι μακρύ, παράξενο ταξίδι ήταν αυτό».
Η εκστατική ανάταση του "
Truckin'" ελαφρύνει το υπόγειο ρεύμα της μελαγχολίας που διαπερνά το άλμπουμ, το αποτέλεσμα αυτού που ο Γκαρσία περιέγραψε ως «
η μια διαβολική αναποδιά μετά την άλλη». Ο
Lesh συνέγραψε το "
Βox Of Rain" ενώ ο πατέρας του πέθαινε από καρκίνο. Η μητέρα του Γκαρσία πέθανε τον Σεπτέμβριο μετά από αυτοκινητιστικό ατύχημα. Το επιδεινούμενο πρόβλημα αλκοολισμού του
McKernan θα τερμάτιζε τη θητεία του στην μπάντα και θα οδηγούσε στον θάνατό του το 1973, ενώ ο μάνατζερ Λένι Χαρτ/
Lenny Hart, ο πατέρας του Μίκυ, το έσκασε με ένα σημαντικό μέρος του νεοαποκτηθέντος πλούτου των
Dead, βάζοντας τον γιο του στο περιθώριο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Η μουσική που έφτιαχναν τους βοήθησε να ξεπεράσουν αυτή τη σειρά από καταιγίδες και οι αρμονίες που είχαν δουλέψει τόσο σκληρά για να δέσουν, ενσάρκωσε την αποφασιστικότητα των μελών της μπάντας να κρατηθούν ενωμένοι στις δύσκολες στιγμές. Οι
Grateful Dead βγήκαν από αυτή τη σειρά τραυμάτων με το πιο αγαπημένο τους στούντιο άλμπουμ, γεμάτο με τραγούδια που θα γίνονταν μόνιμα βασικά κομμάτια του ζωντανού ρεπερτορίου τους. Ο Γκαρσία γνώριζε ότι το
American Beauty ήταν ξεχωριστό ακόμη και πριν από την κυκλοφορία του άλμπουμ. «
Έχει μερικά από τα πρώτα πράγματα που έχω γράψει και έχουμε παίξει ως μπάντα», είπε με ένα μείγμα περηφάνιας και απορίας, «
που κατά τη γνώμη μου είναι πραγματικά όμορφα».
(*****, πηγές: εξώφυλλο, wikipedia.org, discogs.com, dead.net, σημειώσεις επανέκδοσης του 2003, Bud Scoppa, The Ultimate Music Guide Grateful Dead, A Long Strange Trip: The Inside History of the Grateful Dead, Dennis McNally, Broadway Books, 2002)
Grateful Dead &
New Riders of the Purple Sage στο ράντσο του
Mickey, στο Νοβάτο, Καλιφόρνια, την 1η Νοεμβρίου 1970
