Οκτώ μίλια ψηλά...
Οκτώ μίλια ψηλά και όταν προσγειώνεσαι
Θα βρεις ότι είναι πιο παράξενα από ότι τα ήξερες
Σημάδια στο δρόμο που λένε πού να πας
Κάπου βρίσκονται εκεί μόνα τους
Πουθενά δεν βρίσκεται ζεστασιά
Μεταξύ εκείνων που φοβούνται τις απώλειες
Γκρίζα βροχή στην πόλη, γνωστή από τον ήχο της
Σε χώρους μικρά πρόσωπα αδέσμευτα
Γύρω από τις πλατείες, συγκεντρώνονται στις καταιγίδες
Μερικοί γελούν, κάποιοι είναι μόνο άμορφες φιγούρες
Σκηνές πεζοδρόμιου και μαύρες λιμουζίνες
Μερικοί ζουν, κάποιοι μένουν μόνοι - Eight Miles High (G. Clark, J. McGuinn, D. Crosby)
Θα βρεις ότι είναι πιο παράξενα από ότι τα ήξερες
Σημάδια στο δρόμο που λένε πού να πας
Κάπου βρίσκονται εκεί μόνα τους
Πουθενά δεν βρίσκεται ζεστασιά
Μεταξύ εκείνων που φοβούνται τις απώλειες
Γκρίζα βροχή στην πόλη, γνωστή από τον ήχο της
Σε χώρους μικρά πρόσωπα αδέσμευτα
Γύρω από τις πλατείες, συγκεντρώνονται στις καταιγίδες
Μερικοί γελούν, κάποιοι είναι μόνο άμορφες φιγούρες
Σκηνές πεζοδρόμιου και μαύρες λιμουζίνες
Μερικοί ζουν, κάποιοι μένουν μόνοι - Eight Miles High (G. Clark, J. McGuinn, D. Crosby)
Οι "πτήσεις", ψηλά στα 8 μίλια, έχουν παρέλθει και το πλήρωμα, "προσγειώνεται" για αναπλήρωση δυνάμεων και "ανεφοδιασμό" του σκάφους...
Το 1970, το ψυχεδελικό παραλήρημα είχε ολοκληρώσει τον πρώτο τουλάχιστον κύκλο του και οι μουσικοί κοιτούσαν πάλι προς τη μεριά της παράδοσης, της πάντα σταθερής αξίας, που μόνο αυτή μπορεί να ανατροφοδοτήσει τη δημιουργία με τα γενεσιουργά συστατικά της. Στη φολκ, στο μπλουζ και στην κάντρι, στράφηκαν πάλι, για αιμοδοσία των νέων μουσικών περιπλανήσεων και εξερευνήσεων. Οι δόσεις, βέβαια έχουν αλλάξει και η κάντρι φαίνεται να παίρνει προβάδισμα, όχι πάλι τυχαία, αφού η φολκ και το μπλουζ είχαν μπολιάσει τις προηγούμενες μετεξελίξεις...
Στα τέλη της δεκαετίας του '60 και στις αρχές του '70, άρχισε να υποβόσκει η παρακμή. Η αντικουλτούρα είχε ηττηθεί χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν άφησε την κληρονομιά της. Σίγουρα άλλαξε τον κόσμο, όχι στο βαθμό που θα ήθελε, αλλά τα πράγματα ποτέ δεν θα ήταν τα ίδια, μετά τη δεκαετία του '60. Η διεύρυνση της συνείδησης με τα ψυχεδελικά, για πολλούς και για μένα, είναι συζητήσιμο εάν πυροδότησε την έκρηξη της δημιουργικότητας, τουλάχιστον όμως δεν την εμπόδισε και έδινε μάλιστα την ψευδαίσθηση ( άλλωστε τι ψυχεδέλεια θα ήταν; ) ότι επενεργούσε θετικά.
Αντίθετα η διάδοχη κατάσταση με τα εξαρτησιογόνα, σκότωσε τη δημιουργία, περιορίζοντας τα αξιόλογα έργα, γιατί απλούστατα οι δημιουργοί τους, πλήρωναν βαρύ "φόρο" στο Μινώταυρο των ναρκωτικών. Αυτά σε συνδυασμό με τη μόδα και την εμπορευματοποίηση, με τις συνεπακόλουθες απαιτήσεις και επιπτώσεις τους (καπιταλισμό το λένε!) ερμηνεύει εύκολα την κατάσταση που διαμορφώθηκε.
Παρόλα αυτά οι Byrds του 1970, για τα δεδομένα της εποχής και όχι μόνο, δεν ήταν λιγότερο "Μπερντς" απ' αυτούς του 1965 με την πρώτη, αυθεντική σύνθεση των McGuinn, Clark, Crosby, Clarke και Hillman. Ο Roger McGuinn, βέβαια παραμένει σαν η πιο σταθερή αξία και τελικά, σημαντική προσωπικότητα που ενσαρκώνει και μεταλαμπαδεύει το πνεύμα του γκρουπ, σ' όλες τι εκάστοτε συνθέσεις του. Και είναι αξιοθαύμαστο, το πως η μπάντα καταφέρνει να έχει ήχο άμεσα αναγνωρίσιμο, ανεξάρτητα το ποιος μουσικός συμμετέχει. Αυτό, σίγουρα, είναι προσωπικό επίτευγμα του Roger McGuinn που άλλοτε σαν πρωταγωνιστής και άλλοτε σαν καταλύτης, συμβάλλει στη διαμόρφωση του ηχητικού τους στίγματος.
Η μπάντα υπέστη πολλές αλλαγές στη σύνθεσή της σ' όλη την ύπαρξή της, με τον επικεφαλής Roger McGuinn (1942, γνωστό ως Jim McGuinn μέχρι τα μέσα του 1967) να παραμένει το μόνο συνεπές μέλος, μέχρι τη διάλυση του γκρουπ το 1973. Ο McGuinn ανέπτυξε δύο καινοτόμα και πολύ επιδραστικά στυλ στο παίξιμο της ηλεκτρικής κιθάρας. Το πρώτο ήταν ένα ιδιότυπο "κουδούνισμα" - δημιουργώντας ήχους αρπέτζιο βασισμένους στο τσίμπημα των χορδών του μπάντζο, που είχε μάθει όταν ήταν στο Old Town School of Folk - με μεγάλη επιρροή στο φολκ ροκ. Το δεύτερο στυλ ήταν μια συγχώνευση της φρι-τζαζ ατονικότητας του σαξοφωνίστα John Coltrane, που υπαινισσόταν το βούισμα του σιτάρ - ένα στυλ παιξίματος, που πρωτακούστηκε στο σινγκλ του 1966, "Eight Miles High", ορόσημο του ψυχεδελικού ροκ.
Καθώς η δεκαετία του '60 ήταν σ' εξέλιξη, η μπάντα υπήρξε επιδραστική στην γέννηση του ψυχεδελικού, του ράγκα και του κάντρι ροκ. Η υπογραφή της μπάντας, αυτό το μείγμα των φωνητικών αρμονιών και της κουδουνιστής δωδεκάχορδης κιθάρας Rickenbacker του McGuinn, συνεχίζει να επηρεάζει την (ψαγμένη!) ποπ μουσική μέχρι σήμερα.
Το ποτάμι ρέει, ρέει προς τη θάλασσα
Όπου πηγαίνει το ποτάμι, εκεί είναι που θέλω να είμαι
Κύλησε ποτάμι κύλησε, άφησε τα νερά σου να καθαρίσουν
Πάρε με απ' αυτό το δρόμο σε κάποια άλλη πόλη
Το μόνο που ήθελε, ήταν να είναι ελεύθερος
Και αυτός είναι ο τρόπος που κατέληξε να είναι
...
Κύλησε ποτάμι κύλησε, πέρα από το σκιερό δέντρο
Πήγαινε ποτάμι, πήγαινε, πήγαινε στη θάλασσα, κύλησε στη θάλασσα
... - Ballad of Easy Rider (Roger McGuinn, Bob Dylan)
Όπου πηγαίνει το ποτάμι, εκεί είναι που θέλω να είμαι
Κύλησε ποτάμι κύλησε, άφησε τα νερά σου να καθαρίσουν
Πάρε με απ' αυτό το δρόμο σε κάποια άλλη πόλη
Το μόνο που ήθελε, ήταν να είναι ελεύθερος
Και αυτός είναι ο τρόπος που κατέληξε να είναι
...
Κύλησε ποτάμι κύλησε, πέρα από το σκιερό δέντρο
Πήγαινε ποτάμι, πήγαινε, πήγαινε στη θάλασσα, κύλησε στη θάλασσα
... - Ballad of Easy Rider (Roger McGuinn, Bob Dylan)
Και για να μην ξεχνάμε:
Κωστας Λυμπεροπουλος said:Όταν το «Eight Miles High» βγήκε στον αέρα στα 1966, κανείς δεν αμφέβαλε ότι επρόκειτο για τον ύμνο τής μαριχουάνας, κι έβρισκες παντού afficionados των Byrds έτοιμους να κόψουν το δεξί τους χέρι στην προσπάθεια να σε πείσουν ότι ο Κρόσμπι κι ο ΜακΓκουίν προσπαθούσαν, μέσα απ' τους φαινομενικά αθώους στίχους τους, να σου διηγηθούν τις mind expanding εμπειρίες τους. Η αλήθεια ωστόσο είναι πολύ διαφορετική, καθόλου ιπτάμενη και αφόρητα πεζή -για μερικούς. Γιατί ο Κρόσμπι έσπευσε λίγο αργότερα να καταρρίψει τον μύθο, δηλώνοντας σε μια συνέντευξη ότι οι Byrds έγραψαν το κομμάτι εντυπωσιασμένοι απ' τα αεριωθούμενα τής ακροβατικής ομάδας της Αμερικάνικης Αεροπορίας που συνήθιζαν να παρακολουθούν απ' τους πύργους ελέγχου των τοπικών αεροδρομίων. Αλλά το κακό είχε γίνει. Χώρια που το raga rock, που πρώτοι έπαιξαν οι Byrds, ξεκίνησε μιαν άνευ προηγουμένου μανία ενασχόλησης με το σιτάρ. (Κι η τραγική ειρωνεία είναι πως οι ίδιοι οι Byrds ποτέ δεν άγγιξαν το σιτάρ. Φωτογραφήθηκαν μόνο μαζί του στο οπισθόφυλλο τού «5D»).
Οι Byrds ήταν οι πρώτοι που σκέφτηκαν να διευρύνουν τον φολκ ήχο τους ανοίγοντας την πόρτα στις αναζωογονητικές ροκ προσμίξεις. Το πέτυχαν αν κι έστρεψαν εναντίον τους μερικούς πιουρίστες. Αυτό το τελευταίο όμως δεν φαινόταν να μετράει ιδιαίτερα καθώς καταποντιζόταν μπροστά στη μεγάλη ιδιοφυή τους ανακάλυψη ότι το ροκ εν ρολ μπορούσε να αναγεννήσει τις αυστηρές και συντηρητικές φολκ φόρμες, μεταγγίζοντας νέο παθιασμένο αίμα στις φλέβες τους, σ' ένα αποτέλεσμα με πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις απ' τις δύο που το αποτελούσαν και κυρίως, με μια καινούρια συναρπαστική γλώσσα. Ήταν οι πρώτοι «αστρικοί» ρόκερς («Mr. Spaceman»), οι πρώτοι head ρόκερς, οι πρώτοι που είχαν κάτι να πουν. Κι όλα αυτά να παρελαύνουν κάτω απ' τα έκθαμβα μάτια σου, τρυπώντας τα αυτιά και κυριεύοντας τον εγκέφαλο με τις μοναδικές κάντρι αρμονίες, το μόνιμο ένρινο τιτίβισμα τής ηλεκτρικής δωδεκάχορδης Rickenbacker τού ΜακΓκουίν και τα αέρινα εξώκοσμα φωνητικά.
Μετά απ' αυτούς δεν ήταν πια παράξενο να δεις δίπλα σου σ' ένα ροκ κοντσέρτο, τον Νόρμαν Μέιλερ, τον Άλεν Γκίνσμπεργκ ή τον Τίμοθι Λίρι. Ο Γκραμ Πάρσονς ήρθε να ενωθεί μαζί τους φέρνοντας τη φλόγα, το καθαρτήριο κι έξω-από-κάθε-όριο πάθος και τη δαιμονισμένη φλέβα του κάντρι ρόκερ. Και τότε οι Byrds τσάκιζαν κόκκαλα. Κι όταν όλοι αυτοί έφυγαν (ο Χίλμαν κι ο Πάρσονς στους Burritos, κι ο Κρόσμπι στους CSN) ο ΜακΓκουίν ξανάστησε στα πόδια του το θρύλο βομβαρδίζοντας τους πάντες με το «DR. BYRDS AND MR. HYDE». Και το παθιασμένο σμίξιμο της μανιακής κάντρι με τους εξωδιαστημικούς χώρους ήταν πάντα εκεί...