Δεν είμαι ειδικός, ούτε θα παραστήσω τον ειδικό. Μετά από 20 χρόνια ενασχόλησης με τους υπολογιστές και συναρμολόγησης μερικών (για προσωπική χρήση) δικαιούμαι να έχω άποψη και αυτή θα γράψω.
Οι υπολογιστές χειρίζονται data – δεδομένα-πληροφορίες. Χειρίζονται εκατομμύρια on-off ή 0-1 που μας κάνουν την πληροφορία. Επειδή μιλάμε για ήχο, οι υπολογιστές δεν φτιάχτηκαν για ήχο, όπως δεν φτιάχτηκαν για τόσα άλλα πράγματα. Είναι υπολογιστές και έγκειται στους προγραμματιστές και στους χρήστες, το πώς θα αξιοποιηθούν.
Θα γίνουν γραφομηχανές; Video studio? Ελεγκτές μιας κλωστοϋφαντουργικής μηχανής; Μηχανήματα επικοινωνίας; κλπ, κλπ.
To usb επίσης δεν φτιάχτηκε για audio. Φτιάχτηκε για να δώσει μια ευέλικτη λύση σε σχέση με τις σειριακές και παράλληλες θύρες, που είχαν επικρατήσει. Μεταφέρει data, για να μην ξεχνιόμαστε. Προφανώς τα καταφέρνει μια χαρά, όπως ο καθένας έχει διαπιστώσει, τυπώνοντας μια φωτογραφία, ή απλά αντιγράφοντας ένα αρχείο από/σε ένα σκληρό δίσκο συνδεδεμένο μέσω usb.
To να ισχυριστούμε ότι ένα καλώδιο usb μεταφέρει μουσική είναι αφελές ή και ανόητο. Το καλώδιο μεταφέρει data. Τα Data είναι data. Είναι 0-1, είτε είναι μουσική, είτε κείμενο, φωτογραφία, ή οτιδήποτε άλλο. Μαντζούνια, γητειές , μαγείες, κόλπα, φαντασιοπληξίες, ελιτισμοί, υστερίες, γεροντοκορισμοί εδώ δεν χωράνε.
Ή μεταφέρονται οι πληροφορίες-data, ή καταρρέει το σύμπαν και προφανώς κολλάει ο υπολογιστής.
Άλλο πράγμα τα cd player, που λόγω κατασκευής των δίσκων τους (εκτεθιμένοι στο περιβάλλον, στη σκόνη), αλλά και για λόγους περιορισμού του κόστους, αναγκάζονται να χρησιμοποιούν αλγόριθμους διόρθωσης (συμπλήρωσης) κάποιων χαμένων ψηφίων…
Επειδή όμως για να επικοινωνήσουμε με έναν υπολογιστή και να τον χειριστούμε χρειάζεται μια γλώσσα επικοινωνίας δικής μας με τον υπολογιστή, χρειάζεται ένα πρόγραμμα, που είναι το λειτουργικό σύστημα. Ο υπολογιστής συγκροτείται με το υπόλοιπο hardware μέσω ενός πιο βασικού «λειτουργικού» του bios, (ή efi…) που για τον μέσο χρήστη περνά απαρατήρητο. Το λειτουργικό σύστημα αναλαμβάνει γενικότερα τη δική μας επικοινωνία με το μηχάνημα, αλλά και την ειδικότερη επικοινωνία του hardware που θα προσθέσουμε.
Το bios φροντίζει π.χ να λειτουργούν οι θύρες usb, αλλά το λειτουργικό θα δεχθεί τον κατάλληλο driver , ώστε να αναγνωρισθεί από τον κεντρικό επεξεργαστή η συσκευή που προσθέσαμε.
Κάθε συσκευή που προσθέτουμε μπορεί έτσι να αναγνωρίζεται, αλλά το πώς θα αξιοποιηθεί εξαρτάται από το αν θα εγκαταστήσουμε και το κατάλληλο πρόγραμμα.
(Ξέρω ότι αυτά είναι κοινοτυπίες για τους περισσότοερους ίσως, αλλά δεν είναι δεδομένη γνώση για κάποιον που πήρε τον πρώτο του υπολογιστή.)
Τα 10 κατά Dalanik ερωτήματα.
1) ποιότητα-ικανότητα-συμβατότητα hardware (mobo-cpu-ram-spu),
2) αποθήκευση σε hdd/ssd,
3) διαμεταγωγή από δίσκο εντός/εκτός απευθείας/εκτός μέσω δικτύου,
4) διαμεταγωγή usb2/usb3/f.w,
5) διαμεταγωγή καλώδια usb/δικτύου,
6) λειτουργικό adroid/linux/os/win και έκδοση,
7) software player,
8) ρυθμίσεις player,
9) drivers dac,
10) buffer σε ram/δίσκο,
1. Η συμβατότητα του hardware είναι απαραίτητη προϋπόθεση , για να δουλεύει ένας υπολογιστής και να το κάνει χωρίς κολλήματα, μπλε οθόνες, ανοιγοκλεισίματα. Επειδή μιλάμε για ήχο και ντακίδια. (Ασυμβατότητες με usb dac λογικά δεν υπάρχουν, εκτός αν είναι μια τόσο πολύ κακή υλοποίηση που δεν τηρεί τις προδιαγραφές usb). Έλλειψη οδηγών-drivers ή κακογραμμένους οδηγούς μπορεί να έχουμε. Σε αυτήν την περίπτωση θα έχουμε δυσλειτουργίες, όπως σταματήματα του ήχου, ή κολλήματα του foobar και άλλα συναφή.
Η ποιότητα του hardware έχει να κάνει με το πόσο αξιόπιστος είναι ο υπολογιστής μας. Δεν πρέπει δηλαδή να μπερδευόμαστε με audio καταστάσεις, όπου μιλάμε για audio πυκνωτές, αντιστάσεις ακριβείας και τέτοια.
Η ικανότητα του υπολογιστή: Στις μέρες μας κάθε υπολογιστής μπορεί άνετα να διαχειριστεί και να αποκωδικοποιήσει αρχεία flac. Δεν είναι μεγάλες οι απαιτήσεις σε επεξεργαστική ισχύ, αρκεί να σκεφτούμε ότι και φορητές συσκευούλες ή και κινητά τηλέφωνα αναπαράγουν flac.
(Ένας intel dual core στο htpc στο καθιστικό μου αναπαράγει ματρόσκες με full hd video-αρχεία μέχρι 15 γκίγκα. Δηλαδή ένας παλαιότερος υπολογιστής κάνει δουλειά πολυυυυυύ πιο δύσκολη από την αναπαραγωγή ενός φλακ).
2. Οι κλασικοί σκληροί δίσκοι είναι μηχανικοί. Ένας κινούμενος βραχίονας γράφει και διαβάζει από/σε ένα μεταλλικό δισκάκι συνεχώς. Γράφει όπου βρει κενό χώρο και όχι γραμμικά. Αναγκαστικά υπάρχουν στιγμές, που πρέπει να γράψει και να διαβάσει ταυτόχρονα. Κάτι από τα 2, ή και τα 2 θα καθυστερήσουν. Η σωτηρία μας είναι τόσο το ενσωματωμένο buffer, όσο και το buffer του προγράμματος αναπαραγωγής, αφού μιλάμε για ήχο.
Ωστόσο ανεπαρκείς δεν είναι, αφού καταφέρνουν να μεταφέρουν δεδομένα με μεγάλες ταχύτητες. Συνεπώς, αν κάποιος χρειάζεται μεγάλες χωρητικότητες, δεν χρειάζεται να χώσει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη και να πάει σε ssd.
Η όποια ακτινοβολία, (που υπάρχει σε κάθε ηλεκτρονική συσκευή) δεν επηρεάζει τα data. Η σειρά π.χ 0-1-1-1-0-1-0-0-1 είναι αυτή που είναι και αυτή θα μείνει. Αν η μαγνητική ακτινοβολία είχε τη δύναμη να μας «χαλάσει» τα data, θα μας χάλαγε πρωτίστως τον σκληρό δίσκο, αφού η εγγραφή σε αυτόν γίνεται μαγνητικά. Επίσης θα κατέστρεφε και τα άλλα δεδομένα. Ας θυμόμαστε πάντα ότι μιλάμε για data και όχι για μουσική. Το γεγονός ότι τα data προέρχονται από μουσική που κωδικοποιήθηκε και θα ανακτηθεί αν αποκωδικοποιηθεί δεν μας ενδιαφέρει, γιατί στο μεταξύ έχουμε μόνο ψηφία! Τα ψηφία δεν χρωματίζονται, δεν αλλάζουν.
3. Η διαμεταγωγή πλέον είναι πολύ μεγάλη για να ασχοληθούμε μαζί της, ως προς το κομμάτι της μουσικής. Επαρκεί και για τα πιο μεγάλα αρχεία ήχου. Μόνο με κάποια πολύ αργή ασύρματη σύνδεση μπορεί να έχουμε πρόβλημα.
Το δίκτυο είναι άλλη ιστορία. Είναι μια εξυπηρέτηση, είτε για να διαμοιράζεις τα αρχεία σου μέσω δικτύου σε όλους τους υπολογιστές σου, είτε να τα αποθηκεύεις σε ένα σέρβερ και πολλούς σκληρούς δίσκους.
Μεσολαβούν βέβαια κάρτες δικτύου και καλώδια δικτύου. Αλλά είπαμε. Ψηφία μεταφέρονται, όχι ήχοι.
Για να μην μακρυγορώ, μιλάμε πάντα για ψηφία. Αν τα ψηφία μεταφέρονται αρκετά γρήγορα είμαστε ΟΚ. Και είμαστε ΟΚ ακόμα και με υπολογιστή δεκαετίας.
4. Από usb2 και πάνω κανένα πρόβλημα (ακόμα και για το αδηφάγο βίντεο, πόσω μάλλον για το ταπεινό φλακ)
5. Αχ αυτά τα καλώδια! Πρέπει να είναι αρκετά καλής ποιότητας ώστε να μεταφέρουν απρόσκοπτα την πληροφορία. Επειδή όμως έχουμε να κάνουμε με ψηφία, δεν μπορούν ούτε τις χροιές να επηρεάσουν, ούτε να χρωματίσουν…
6. Το λειτουργικό μας ενδιαφέρει να μην επηρεάζει τα ηχο-δεδομένα μας. Από τη στιγμή που λύθηκε το πρόβλημα του kernel των windows, τόσο τα windows , όσο και το mac os είναι 2 λειτουργικά με τα οποία πρακτικά κάνουμε τα πάντα. Το να «ταΐσουν» με σωστά δεδομένα ένα dac είναι θέμα προγράμματος αναπαραγωγής. Και ας μην ξεχνάμε ότι πλέον βασίζονται στην ίδια πλατφόρμα. Χ86.
Το linux το θεωρώ μια χαρά για λινουξάδες. Δεν το συμπάθησα ποτέ. Το καλό είναι ότι κυκλοφορούν δωρεάν εξειδικευμένες διανομές. Π.χ διανομή για personal music editing studio. Για το μέσο χρήστη δεν πιστεύω ότι είναι το καλύτερο λειτουργικό. Χρειάζεται Dac συμβατό και αν δεν είναι και υπάρχει driver, πρέπει να ταιριάζει με τη διανομή σου και η εγκατάσταση δεν είναι τόσο εύκολη. Να πως ότι είναι αδύνατη για τον αρχάριο; Είναι. (π.χ θέλει compile.)
Στο Android δεν θα αναφερθώ γιατί δεν ασχολούμαι και πολύ μαζί του πια. Αν κυκλοφορούν tablets με 2 θύρες usb κάτι γίνεται, αν έχουμε συμβατό ντακίδιο.
7. Software player. Με άλλα λόγια το βασικό εργαλείο. Εδώ παίζονται σχεδόν όλα. Πόσο καλά μεταχειρίζεται τα «αγαπημένα» μας ψηφία; Τα σέβεται; Τα αποκωδικοποιεί σωστά και με ποιον codec;
Μήπως τα αρχεία 192/24 τα μετατρέπει σε 48/16; Είναι bit perfect;Τι παραπάνω μπορούμε να κάνουμε από το να ελέγξουμε με το αυτί τους γνωστούς και παραδεδεγμένους players; IMIO τίποτα.
8. Επιγραμματικά. Ψάχνουμε στο διαδίκτυο το manual και ρυθμίζουμε ανάλυση, μπάφερ, οδηγούς. (Είναι θέμα που θέλει πολλές σελίδες ανά player). Δεν χρησιμοποιούμε dsp, εφέ και διάφορα καλούδια. Το ζητούμενο είναι να αναπαράγει ακριβώς αυτό που του δίνουμε.
9. Drivers. Η επικοινωνία του dac μας με τον υπολογιστή μας επαφίεται στους οδηγούς. Συχνά οι drivers είναι ένα αμαρτωλό κομμάτι των υπολογιστών. Κακογραμμένοι ή ελλιπείς οδηγοί μας έχουν ταλαιπωρήσει όλους λίγο πολύ. Φροντίζουμε να έχουμε τους πιο πρόσφατους οδηγούς, αφού υποτίθεται ότι έχουν διορθώσει κάποια bugs. Τώρα αν έχουμε π.χ ένα dac, που παίζει αρχεία 192/24, ή dsd και δεν υπάρχει ο κατάλληλος driver δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά. Ευτυχώς που τα chip που χρησιμοποιούν τα dac δεν είναι τόσα πολλά. Και ευτυχώς το μόνο που χρειάζεται είναι να μπορεί να στείλει ο υπολογιστής μας τα δεδομένα στο τσιπάκι δέκτη usb dac. Τα υπόλοιπα, δηλαδή την ψηφιοαναλογική μετατροπή τα κάνει μόνο του.
10. Buffer. Με τις μνήμες ram να έχουν φτάσει σε μέγεθος πολλά giga και να είναι ταχύτητες, δεν αξίζει να μιλάμε για άλλου είδους buffer. Η χρησιμότητα βέβαια του buffer είναι προφανής. Γεμίζει η μνήμη δεδομένα και είναι έτοιμα να σερβιριστούν ανά πάσα στιγμή, ό,τι και αν συμβεί, ακόμα και αν ο υπολογιστής κάνει συγχρόνως κάτι άλλο.
Σαν επίλογος.
Και ο πιο ισχυρός επεξεργαστής μπορεί να εμφανίσει κολλήματα αν δέχεται συνεχώς κλήσεις από προγράμματα ή hardware.
Το να χρησιμοποιούμε έναν υπολογιστή, που δεν είναι φορτωμένος με προγράμματα και περιττά περιφερειακά είναι μάλλον σοφό. Το να έχουμε και ένα σχετικά καθαρό λειτουργικό είναι επίσης ένα πρέπει. Ειδικά στα windows, όπου η κατάρα της registry είναι η σαβούρα που μαζεύει, μια καθαρή εγκατάσταση που και που μπορεί να μας απαλλάξει από πολλά προβλήματα.
Super υπολογιστή audio ευλογημένο ή μαγεμένο δεν χρειαζόμαστε!
