Sonus Naturalis
Μέλος Σωματείου
Χρήστο είμαι βέβαιος ότι πολλοί από εμάς -πιστεύω οι περισσοτεροι- θα ήθελαν μία αληθινά ενιαία ομοσπονδοποιημένη ευρώπη με πραγματική αλληλεγγύη. Δε σου κρύβω ότι και εγώ φεντεραλιστής είμαι. Πλην όμως μετά από 10ετή εμπειρία έχω αρχίσει να αμφιβάλλω και να αναθεωρώ τις απόψεις μου.
Μην ξεχνάμε ότι η αμοιβαιοποίηση του χρέους είναι βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία ομοσπονδιακου κράτους. Στις Η.Π.Α. για για παράδειγμα που είναι αληθινά ομοσπονδιακό κράτος τα χρέη των πολιτειών είναι αμοιβαιοποιημένα και γι' αυτό το λόγο είναι αδύνατο να χωρίσουν.
Και δε νομίζω ότι τίθεται θέμα μίσους. Από εμένα τουλαχιστον σε καμμία περίπτωση. Υφίσταται ανάγκη όμως για σωστή ανάλυση και επεξεργασία των γεγονότων. Όπου πρέπει να μπορούμε να βλέπουμε ποιά είναι τα ανταγωνιστικά συμφέροντα και οι επιμέρους τάσεις που τα διαμορφώνουν.
Στη διεθνή σκηνή καλώς ή κακώς, -κακώς αν το προτιμάς- δεν υπάρχει ηθική. Υπάρχουν συμφέροντα. Συμπλέοντα ή αντιτιθέμενα. Επικαλούνται όμως την ηθική προκειμένου να προσελκύσουν την κοινή γνώμη. Που επηρρεάζει και κάποιες φορές καθορίζει τις εξελίξεις. Οπότε δε βλάπτει, νομίζω, να επικρίνουμε πρακτικές που εν μέσω μιάς γενικότερης παγκόσμιας τραγωδίας επιδεικνύουν ολότελα ιδιοτελή και κερδοσκοπική στάση. (Θα αναλύσω κάποια άλλη φορά το χαρακτηρισμό "κερδοσκοπική").
Πάντως όταν με το καλό λήξει η κρίση της πανδημίας -και εύχομαι όλοι να είμαστε γεροί και υγιείς για να το δούμε- ένα είναι βέβαιο:
-Ο κόσμος δεν θα είναι πια ο ίδιος, όπως τον ξέραμε.
Η "Ενωμένη" Ευρώπη περνάει τη μεγαλύτερη υπαρξιακή της κρίση και παίζεται κυριολεκτικά στα ζάρια, αν αυτό το υπερκρατικό σχήμα θα επιβιώσει.
Ο ενιαίος χώρος Σένγκεν ήδη έσπασε
Τυχαία ή όχι παράλληλα με την κρίση του κορονοϊού βρίσκεται σε εξέλιξη ο πόλεμος των υδρογονανθράκων με βασικούς παίκτες και ανταγωνιστές τη Σαουδική Αραβία και τον OPEC από τη μία, τη Ρωσσία από την άλλη και τις ΗΠΑ εκ τρίτου. Ο πόλεμος αυτός -που παρασύρει τις τιμές προς τα κάτω έχει ως χαμένους φαινομενικά όλους, αφού εξανεμίζονται τα κέρδη τους, γίνεται όμως διότι όποιος διαθέτει τη μεγαλύτερη αντοχή θα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση όταν λήξει η πανδημία. (Ο πόλεμος αυτός πιθανώτατα θα επηρεάσει δυσμενώς τις στρατηγικές επιδιώξεις της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά δεν είναι του παρόντος).
Επιπλέον διεξάγεται ήδη άλλοτε φανερά, άλλοτε καλυμένα ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ, Κίνας και Γερμανίας (μικρότερος παίκτης, αλλά χρησιμοποιεί την ηγεμονία της μέσα στη Ε.Ε.). Σκοπός: Να διατηρήσουν οι ΗΠΑ την πρωτοκαθεδρία τους, την ηγεμονική τους θέση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι και να επιβραδύνουν οι άλλοι την επέκταση τους.
Ενδέχεται ωστόσο αυτός ο κορωνοϊός να αποδειχτεί πολύ ύπουλος και να τα χαλάσει αυτά τα γαιοπολιτικά παιγνίδια. Δυστυχώς, εάν συμβεί αυτό, θα έχουν χαθεί και πάρα πολλές ανθρώπινες ζωές, άσχετες με όλα αυτά.
Η παγκοσμιοποίηση, ότι ορισμό και να της δώσουμε, ένα οικονομικό μοντέλο όπου η παραγωγή γινεται σε χώρες με μηδαμινό εργατικο κοστος, ενώ οι "προηγμενες" υποτίθεται ότι διατηρουν τον έλεγχο με τη σχεδίαση και την ανάπτυξη της τεχνολογίας και την έμφαση στις υπηρεσίες, τις μεταφορές και τις επικοινωνίες, όπου καταργούνται κάθε είδους δασμοί, εθνικοί κανονισμοί και εμπόδια δείχνει να καταρρέει. Μία παγκοσμιοποιημένη οικονομία όπου γιγάντιες εταιρίες διαθέτουν ισχύ μεγαλύτερη από το άθροισμα αρκετών μικρών και μικρομεσαίων χωρών.
Ήταν όμως αρκέτή η κρίση του κορωνοϊού, ενός εξωτερικού παραγοντα για να διακηρυχτεί η επιστροφή στο Εθνικό Κράτος. Κανένας διεθνής οργανισμός, καμμία διεθνής συνεργασία δε λειτούργησε αποτελεσματικά. Πουθενά δε λήφθηκαν ενιαία μέτρα προστασίας με διεθνή συντονισμό. Κάθε χώρα προχώρησε μόνη της με μόνες τις δυνάμεις που διαθέτει. Τι κάνει, ή τι μπορεί να κάνει πρακτικά ο ΟΗΕ; Ή ο ΠΟΥ; Που είναι ο συντονισμός των χωρών που είναι και αρμοδιότητα του; Ποιά διεθνής, υπερεθνική δομή προσφέρει κάτι πιο απτό, συγκεκριμένο; Δε λέω βέβαια ότι οι οργανισμοί αυτοί είναι άχρηστοι, μακριά από μένα κάτι τέτοιο. Αλλά στο επίπεδο της καθημερινής αντιμετώπισης στις επιμέρους κοινωνίες δεν προσφέρουν ή μάλλον δεν μπορούν να προσφέρουν κάτι. Ειδικά ο ΠΟΥ οφείλουμε να πούμε ότι άργησε. Άργησε να προβεί στην ανακήρυξη της πανδημίας. Ενώ ήξεραν. Είχαν όλα τα δεδομένα μπροστά τους. Φέρει μεγάλη ευθύνη, διότι οι μικρότερες χώρες με λιγότερη πληροφόρηση και επιρροή στις διεθνείς εξελίξεις αναμενουν τον ΠΟΥ ως κατ' εξοχήν αρμόδιο προκειμένου να αρχίσουν να λαμβάνουν μέτρα και να καθορίσουν την πολιτική τους. Γιατί άργησε λοιπόν ο ΠΟΥ; Μα τι άλλο; Διότι αναλογίζονταν τις οικονομικές επιπτώσεις της ανακήρυξης. Που τελικά κάνει τα πράγματα χειρότερα, διότι η καθυστέρηση επιβάρυνε την κατάσταση.
Και στο τέλος οι πολίτες, οι άνθρωποι προστρέχουν στο κράτος τους για προστασία. Ότι και να'ναι το κράτος, καλό, κακό, σύγχρονο ή απαρχαιωμένο, φιλελεύθερο, αυταρχικό ή δημοκρατικό σ' αυτό καταφεύγουμε, όταν χρειαζόμαστε προστασία.
Η πανδημία αυτή τη στιγμή δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει. Αν όμως κρατήσει πολύ και μαζί και τα περιοριστικά μέτρα, η παγκόσμια οικονομία θα υποστεί άνευ προηγουμένου καθίζηση. Θα εισέλθουμε σε ύφεση. Πόση; Άγνωστο. Και τι θα γίνει με τις επιχειρήσεις; Τι θα γίνει με τις θέσεις εργασίας;
Αν κρατήσει αρκετά πολύ πιθανόν να προχωρήσουμε σε αυτό που λέγεται "Πολεμική Οικονομία", το είδος της Οικονομίας που διαμορφώνεται και αναπτύσσεται σε καιρό πολέμου. Σε αυτή την περίπτωση θα αναπτυχθεί κάποιος τύπος οικονομίας με χρήση της τεχνολογίας στο έπακρο και και με κοινωνικές σχέσεις σε σε συνθήκες περιορισμού. Ήδη δεύτερη βδομάδα έγκλειστοι βιώνουμε κάποια δείγματα.
Όλα τα παραπάνω άρχισαν ήδη να συζητιούνται.
Καί έχω την υποψία ότι είμαστε ακόμα εντελώς στην αρχή. Στη διαδρομή της κρίσης του κορωνοϊού θα δούμε ακόμα πολλά.
Εν τω μεταξύ στα δικά μας μαζί με την πανδημία του κορωνοϊού, συντρέχουν ο ακήρυχτος "πόλεμος" με την Τουρκία και μία μακρόχρονη οικονομική κρίση, από την οποία μόλις ξεκινούσαμε να συνέλθουμε. Τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα. Ατυχώς.
Υ.Γ. 1. Δεν ξέρω αν ο Τσώρτσιλ είπε: Are we beasts? Are we taking this too far?. Το σίγουρο είναι ότι τη Δρέσδη μιά χαρά τη βομβαρδίσανε και την ισοπέδωσαν χωρίς να υπάρχει λόγος. Αλλά αυτό είναι ένα έγκλημα που διέπραξαν οι σύμμαχοι, οι δικοί μας και γι' αυτό είναι καλύτερα να μην το θυμόμαστε, ας το αφήσουμε εκεί στα αζήτητα της ιστορίας. (Κατά τη γνώμη μου τα εγκλήματα δεν πρέπει να μπαίνουν σε κανενός είδους ζυγαριά, για να αντιπαραβάλλονται με τα εγκλήματα του εχθρού, του αντιπάλου, ποιός έκανε περισσότερα, μεγαλύτερα. Πρέπει να καταγράφονται, να παραμένουν εκεί και να στιγματίζουν τους εκάστοτε υπαιτίους, όποιοι και αν είναι.
Υ.Γ.2 Είναι γεγονός πως νοιώθω έντονη φόρτιση, έχω πολλές ανησυχίες και προσπαθώ να τις εκφράσω.
Υ.Γ.3. Για να διασκεδάσουμε λίγο θα υπενθυμίσω το γνωστό απόφθεγμα: Το ΝΑΤΟ φτιάχτηκε για να κρατήσει τη Ρωσία έξω, τις ΗΠΑ μέσα και τη Γερμανία κάτω.
