Δεν γίνεται να σχολιάσεις την κατάσταση στην Αμερική δίχως να κρίνεις την πραγματικά άνευ προηγουμένου στάση Trump. Όπως και επίσης το ότι ο τελευταίος δεν προέκυψε ξαφνικά. Κανονικά οι πολίτες έπρεπε να τα έβλεπαν ότι έρχονται. Τώρα το να κρίνεται το τελευταίο ως χαιρεκακία το θεωρώ μάλλον μικρόνοια.
Τάσο είναι πολύ δύσκολο για μας τους Έλληνες και γενικότερα τους Ευρωπαίους να καταλάβουμε τους Αμερικανούς. Υπάρχει μία τεράστια απόσταση νόοτροπίας ανάμεσα μας.
Ο Trump εξάλλου δε βγήκε μόνος του. Υπάρχει ένας τεράστιος μηχανισμός συμφερόντων, τάσεων και επιδιώξεων που έχουν συμμαχήσει για να τον αναδείξουν. Μία κυρίαρχη, εγκατεστημένη νοοτροπία. Το πρόβλημα πάντως είναι πως ο ίδιος είναι υπέρ το δέον ιδιοτελής. Θέτει τα προσωπικά του συμφέροντα πάνω από εκείνα που ανέλαβε να εκπροσωπήσει. (Δεν εννοώ το καλώς εννοούμενο γενικότερο καλό, αλλά τα συμφέροντα των ίδιων των συνδεμένων μαζί του συμμάχων). Στην προκειμένη περίπτωση στο θέμα του κορωνοϊού αυτό που μέτρησε και εξακολουθεί να μετράει είναι η επανεκλογή του. Την οποία στήριζε (ως πριν λίγες μέρες) στις καλές επιδόσεις της αμερικανικής οικονομίας.
Προκύπτει όμως -τραγική ειρωνεία της ιστορίας- πως ο κορωνοϊός δεν είναι μόνο φονικό, αλλά και ανατρεπτικό στοιχείο!
Για να καταλάβουμε όμως γιατί οι Αμερικανοί ψήφισαν και πιθανόν θα ξαναψηφίσουν τον Trump, αν δεν αλλαξει τα σχέδια ο κορωνοϊός, πρέπει να δούμε ποιό είναι το σώμα τον υποστηρικτών του. Πρόκειται κυρίως για επιχειρήσεις που βασιζουν τη δραστηριότητα τους εντός της ίδιας της Αμερικής, όπως αυτές του σχιστολιθικού πετρελαίου. Το αποκαλούμενο στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Στρώματα και κοινωνικές τάξεις που επλήγησαν από την παγκοσμιοποίηση και την επελθούσα αποβιομηχάνιση. Ορισμένες από τις εξαγγελίες του δεν είναι λάθος (από την σκοπιά των αμερικανικών συμφερόντων, εννοείται). Το America first, υπό την έννοια να επανέλθει η βιομηχανική και παραγωγική δραστηριότητα εντός αμερικανικού εδάφους δεν ειναι λάθος και οπωσδήπότε συγκινεί ένα μεγάλο εκλογικό ακροατήριο στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών, όχι όμως στις πολιτείες των Ακτών που εκεί στηρίζονται στην παγκοσμιοποιημένη οικονομική δραστηριότητα, γι' αυτό και δεν τον ψηφίζουν. Είναι ωστόσο η ιδιοτέλεια του και η έλλειψη καθορισμένης στρατηγικής και τακτικής που δεν έκανε κάτι ουσιαστικό ούτε σε αυτούς τους τομείς, αλλα λειτούργησε ως διαλυτικός παράγων στο διεθνές περιβάλλον.
Εν τω μεταξύ η Αμερική είναι μαζί με όλα τα άλλα και μία βαθειά διχασμένη χώρα. Και τούτο προκύπτει από τις συνεχόμενες και διαρκείς αμφιταλαντεύσεις στην εξωτερική της πολιτική. Ποιό είναι το πρόβλημα; Στις αρχές του 21ου αιώνα που ζούμε ο κόσμος είναι πολυπολικός (όχι διπολικός όπως ήταν στο μεταπολεμικό κόσμο). Η Αμερική εν τω μεταξύ έχει χασει μέρος της ισχύος της. Εξακολουθεί να είναι πρώτη, αλλά έχει μειωθεί η σχετική της θέση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ειδικά αν μετρήσουμε το ποσοστό της στο Παγκόσμιο ΑΕΠ σε σύγκριση με μερικές δεκαετίες πριν. Αποτέλεσμα: Δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να παίζει το ρόλο του Παγκόσμιου Αστυνόμου και να παρεμβαίνει παντού, σε κάθε σημείο του πλανήτη, άλλοτε για την επιδίωξη των συμφερόντων της κι άλλοτε ως Πυροσβέστης. Είναι υποχρεωμένη εκ των πραγμάτων να αναδιατάξει τις δυνάμεις της, να ορίσει εκ νέου τις προτεραιότητες της. Προς ποιά κατεύθυνση όμως; Επ' αυτού υπάρχει πολλαπλή διάσταση απόψεων στο εσωτερικό της. Διάσταση που διατρέχει στα διάφορα ζητήματα ολόκληρη την κοινωνία της. Που εμφανίζεται πότε ως εσωστρεφής, απομονωτική, βαθειά συντηρητική Αμερική και πότε ως εξωστρεφής, ανοιχτή στην αλληλεπίδραση με τον υπόλοιπο κόσμο. Ώσπου να καθοριστεί κατά τρόπο οριστικό, θα αμφιταλαντεύεται. Και στις σχέσεις της με τον υπόλοιπο κόσμο θα παρουσιάζει έντονη αστάθεια. Κι' αυτό δεν είναι καλό για τον υπόλοιπο κόσμο.
Υ.Γ. @Maestro
Ιάσων δεν ξέρω κατά πόσον εκ των ένδον συμφωνείς με την παραπάνω ανάλυση. Είναι ωστόσο αυτό που μπορεί να δει κάποιος τρίτος, αντικειμενικός κατά το δυνατόν παρατηρητής, που βλέπει τα πράγματα από μακριά.
