Stravinsky:Concerto for piano and wind instr.

17 June 2006
62,715
Χολαργός
Η μουσική ιδιοφυϊα τού Igor Stravinsky πού ´τάραξε´τά νερά τών αρχών τού 20ού αιώνα (καί όχι μόνο)έχει σχολιασθεί ξανά στην Μουσική Κατηγορία.
Η ποικιλία τής μουσικής του,αλλά και οι διάφορες συνθετικές περίοδοι πού τήν χαρακτηρίζουν,κάνουν τήν προσωπικότητα τού Stravinsky ακόμα πιό ενδιαφέρουσα καί ως εκ τούτου ο φιλόμουσος ακροατής μπορεί νά τήν ανακαλύπτει ξανά και ξανά μέ αμείωτη διάθεση.
Το 1924 ο Stravinsky συνθέτει τό Κοντσέρτο γιά πιάνο και πνευστά ,στό οποίο δίνει τήν τελική μορφή του 26 χρόνια αργότερα.
Εργο τής Νεοκλασσικής περιόδου τού συνθέτη,πού σέ κάποιες σημειώσεις του ανέφερε ότι ενδιαφερόταν ιδιαίτερα στό νά συνθέσει ένα κοντσέρτο απο τό οποίο νά απουσίαζαν τά έγχορδα,θεωρώντας ότι τά πνευστά μπορούσαν νά τά υποκαταστήσουν επαρκώς καθώς και ότι ο ήχος τους μπορούσε νά παρατείνει τόν ´δίκην κρουστών´ήχο τού πιάνου.
Η ορχήστρα απαρτίζεται από 2φλάουτα ,ένα piccolo,2οboe,ένα αγγλικό κόρνο,2φαγκότα,4 κόρνα,4 τρομπέτες,3 τρομπόνια ,1τούμπα,τύμπανα,κύμβαλα και τρία κοντραμπάσσα(τά μοναδικά έγχορδα πού υπάρχουν).
Τό 1920 είχε συνθέσει τήν Συμφωνία γιά πνευστά πού τήν είχε αφιερώσει στήν μνήμη τού Debussy και οι επιδράσεις αυτού τού έργου παραμένουν στήν νέα (4χρόνια μετά)σύνθεση.

To πρώτο μέρος(Largo - Allegro - Più mosso - Maestoso) ξεκινά μέ την πλήρη απουσία τού πιάνου και θυμίζει σχεδόν πένθιμο εμβατήριο πού η δομή του παραπέμπει στόν Bach μέ τά 4 κόρνα πού δίνουν έναν σχεδόν μεγαλόπρεπο τόνο και τά oboe πού δρούν σχεδόν παρηγορητικά στήν ´βαρύτητα´τής εισαγωγής.
H εκρηκτική είσοδος τού πιάνου αλλάζει εντελώς το μουσικό τοπίο και εξελίσσεται μιά tocatta πλούσια σέ χρωματισμούς,παιχνιδίσματα και θέματα.
Τά πλήκτρα φλέγονται ,το ragtime δίνει τό παρόν ώσπου νά επανέλθει η μουσική στό πρωταρχικό θέμα ,όπου τά χάλκινα συνοδεύουν τό πιάνο κλείνοντας μεγαλοπρεπώς το μέρος σέ ´κλασσικό στύλ´..

Το δεύτερο μέρος (Largo - Più mosso - Tempo Primo) αρχίζει μέ μιά σχεδόν ρομαντική,γιά Stravinsky,πιανιστική γραμμή ,ενώ η τρομπέτα λειτουργεί συνοδευτικά.
Μιά προσευχή τού 20ού αιώνα αλλά και μιά αναφορά στούς μεγάλους συνθέτες πού προηγήθηκαν ,τήν παράδοση τών οποίων αξιοποίησε ο Stravinsky μέ τον δικό του ευφυή και πρωτότυπο τρόπο..
Η μελωδία κάποιες στιγμές διακόπτεται απο ´σκληρά´πιανιστικά περάσματα,αλλά και τότε τά φλάουτα καί τά κόρνα τήν επαναφέρουν αναλαμβάνοντας τόν πρώτο ρόλο..
Μιά επτάλεπτη μινιατούρα γεμάτη γλυκύτητα καί πρωτοτυπία πάνω στην απλότητα τού θέματος,όπου το ανθρώπινο κυριαρχεί.

Το τρίτο μέρος(Allegro - Agitato - Lento - Stringendo)ξεκινά υπό μορφήν Toccata ξανά μέ τό πιάνο νά λειτουργεί συχνά ως κρουστό όργανο,ώσπου επανεμφανίζεται τό ´κλασσικό ´πρώτο μέρος υπό την μορφή τού Lento,γιά νά κλείσει μέ λίγα μέτρα σύγχρονου agitato υπενθυμίζοντάς μας,πώς μπορεί η παράδοση νάναι ´εκεί´,αλλά μόνον άν καλλιεργηθεί δεόντως εμπλουτίζεται καί θάλλει..

Mιά πολύ καλή εκτέλεση τού έργου βρίσκεται στόν δίσκο τής Chandos μαζί μέ την Συμφωνία τών Ψαλμών και τήν εξαίσια Συμφωνία σέ Nτό,μέ την Orchestre de la Suisse Romande υπό τήν ακριβέστατη διεύθυνση τού Neeme Jarvi...
H πιανιστική ερμηνεία τού Boris Berman(πού έχει παρουσιάσει καί μιά αξιοθαύμαστη ερμηνεία στίς σονάτες τού Scriabin)άψογη.

Τό έργο βρίσκεται και στό πενταπλό αφιέρωμα τής Chandos στον Stravinsky..

51WF5X3QYWL._SL500_AA300_.jpg



210QY7V7T8L._SL160_AA115_.jpg
 
Εξαιρετικά εύστοχη παρουσίαση και ανάλυση που με βοήθησε στην κατανόηση του έργου. Το έχω σε Rhilips με τον Stephen Bishop στο πιάνο και διευθυντή τον Colin Davis. H δεύτερη πλευρά του δίσκου έχει το 2ο κονσέρτο για πιάνο του Bartok που ανήκει και αυτό στην αρχή του αιώνα. Ακούγοντας το ενα έργο μετά το άλλο παρατηρείς κάποιες ομοιότητες. Η πρώτη είναι η χρήση των πνευστών που συνοδεύουν το πιάνο. Η δεύτερη είναι η υπόμνηση του Bach.
Μπορεί κάποιος να με πληροφορήσει που οφείλεται αυτή η επιστροφή? Είναι άρνηση του ρομαντισμού, αντίδραση στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο?
 
Φίλε ortho είσαι όντως εξαιρετικός ακροατής.:grinning-smiley-043
Ο Bartok κάνει ιδιαίτερη αναφορά στό έργο τού Stravinsky από τόν οποίο είχε επηρεαστεί .
Υπάρχουν αναφορές καί στό ´Πουλί τής Φωτιάς´,αλλά επίσης καί στό κοντσέρτο πού παρουσιάστηκε.
Το πρώτο μέρος τού 2ου Κοντσέρτου δέν έχει έγχορδα γεγονός τό οποίο είχε μάλλον νά κάνει μέ τό ότι στήν πρώτη τριακονταετία τού 20ού αιώνα επικρατούσε η τάση νά δίνεται μεγάλη έμφαση στά πνευστά καί στά κρουστά στίς ορχήστρες.
Η ´επιστροφή´ή καί η ´επαν-ανάγνωση´τού Bach είχε πιό πολύ νά κάνει μέ τό γεγονός ότι και ο Starvinsky αλλά και ο Bartok ένοιωθαν ιδιαίτερο σεβασμό στήν μεγάλη παράδοση τού Κάντορα και πίστευαν πώς η Τέχνη δέν προκαλείται από Παρθενογέννεση..
Ειδικά στο 2ο o Bartok χρησιμοποιεί μιά καθαρά αντιστικτική μουσική γραφή..
Στόν 2ο τόμο τών ´Δοκιμών´τού Σεφέρη υπάρχει ένα κείμενο τού ποιητή αφιερωμένο στόν Stravinsky καί στά βιβλία πού εκδόθηκαν στά αγγλικά:
a)Stravinsky in conversation with Robert Craft,Penguin books 1962
b)I.Stravinsky,Poetics of Music in the form of six lessons,Harvard University Press,1970.

Γράφει ο Σεφέρης ,κάπου στό μικρό του δοκίμιο :'Προλόγισμα στη Μουσική Ποιητική τού Στραβίνσκι´:''Aν είχα τήν μεγάλη τύχη νά μπορώ νά διαθέσω ελεύθερα τόν εαυτό μου τό σχολικό έτος 39-40,θά είχα επιζητήσει μία θέση ανάμεσα στούς νέους ακροατές τού Ιγκόρ Στραβίνσκι στό Harvard College.
Δέν ξέρω πώς,πρέπει νά μού έχει κάτι κληροδοτηθεί από τίς παλιές συντεχνιακές συνήθειες τού μεσαίωνα.
Μ´αυτό τό πνεύμα,ενός χειροτέχνη,έξω από τήν εποχή μας,θά έλεγα,νιώθω τόν Στραβίνσκι,όταν,επαινώντας τήν απαράμιλλη γραφή τών συνθέσεων τού Μπάχ,λέει πώς μπορεί κανείς νά νιώσει τήν οσμή τού ρετσινιού στά βιολιά του ή τήν γέψη τών καλαμιών τών οξυαύλων του.Καί μ´αυτό τό πνεύμα ,έχω τήν ιδιοτροπία νά πιστεύω πώς η διδασκαλία τών επιφανών μαστόρων μπορεί νά έχει τήν ίδια βαρύτητα μέ τήν δημιουργία τους.''
..................................................................................................................................................................................
Οι μεγάλοι συνθέτες τού 20ού αιώνα αυτοί οι όντως νεωτεριστές ,δέν ξέχασαν τίς ρίζες απόπου προήλθε η μουσική τους.Αντιθέτως ξανάσκυψαν στήν δρύ(όπως ονόμαζε και ο Furtwangler τόν Bach).

Αλλο άν η ´αφασία´τής δικής μας εποχής δίνει τήν δυνατότητα σέ κάθε χάσκακα νά απαξιώνει οιαδήποτε δημιουργική καί γόνιμη συσχέτιση μέ τό παρελθόν (πού παράγει τό καινούριο),ταυτίζοντας τήν ιστορία και τον χρόνο μέ τό δικό του σαρκίο.
 
Last edited:
Re: Απάντηση: Stravinsky:Concerto for piano and wind instr.

Οι μεγάλοι συνθέτες τού 20ού αιώνα αυτοί οι όντως νεωτεριστές ,δέν ξέχασαν τίς ρίζες απόπου προήλθε η μουσική τους.Αντιθέτως ξανάσκυψαν στήν δρύ(όπως ονόμαζε και ο Furtwangler τόν Bach).

Συμφωνώ και επαυξάνω.
Ο Schoenberg και ο Bartok, συνέχισαν τις πολυφωνικές εξερευνήσεις του Beethoven 100 χρόνια μετά. Η δωδεκατονική σειρά του πρώτου μπορεί στο απαίδευτο αυτί να δείχνει φίρδην-μίγδην αλλά στην ουσία είναι μιά εναλλακτική μορφή Τάξης το ίδιο αυστηρή. 'Ενας γενετικός κώδικας στην ουσία - από τον οποίο ξεπηδά, ξετυλίγεται και αναπτύσσεται ένα ολόκληρο μουσικό κομμάτι' είπαν οι μουσικολόγοι και ανίχνευσαν τις ρίζες του στις 'κυκλικές' συνθέσεις του Beethoven όπου κάποια μοτίβα δρούν σαν οδηγοί και καταλύτες, 'φάροι' που σε βοηθούν να βρίσκεις το δρόμο σου καθώς επανέρχονται συνέχεια, συνδέουν όλα τα θέματα και τα μέρη μεταξύ τους.
Αυτό που έκανε ο Schoenberg, είναι ότι δεν περιορίσθηκε στα μοτίβα. Εχει γράψει ο ίδιος για τη θεωρία του: 'μελωδίες, θέματα, αποσπασματικές φράσεις, μοτίβα, συγχορδίες...όλα αναπτύσσονται, εξελίσσονται, αλλάζουν'.
 
Περριτεύει βέβαια να τονίσω εδώ πως οι συγκρίσεις ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο είναι, για μένα, τελείως άτοπες.
Είναι σαν να συγκρίνεις δύο ποιήματα διαφορετικών ποιητών γραμμένα σε διαφορετικές γλώσσες.
Η συνολική εποπτεία της Μουσικής και η εξέλιξη της γλώσσας της με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο.