Κοιτώντας λίγο από εδώ και από εκεί στο internet, μάζεψα αυτά τα στοιχεία (τα οποία και βάζω στο κινητό μου να τα βλέπω πριν αγοράσω κάτι από το ράφι).
Τα πλαστικά που χρησιμοποιούνται σήμερα από τη βιομηχανία ανήκουν σε επτά κατηγορίες.
1. PETE ή PET (polyethylene terepththalate)
Διαφανές καθαρό υλικό. Χρησιμοποιούνται συνήθως για φιάλες μεταλλικού νερού, χυμού, και σχεδόν όλων των ποτών. Συνιστάται να χρησιμοποιούνται μόνο φορούν μια φορά. Εάν χρησιμοποιηθεί πάρα πολύ συχνά και ειδικά εαν αποθηκευτεί ζεστό υγρό, θα οδηγήσει σε λιώσιμο του πολυμερούς της φιάλης και θα απελευθερώσει καρκινογόνες ουσίες, οι οποίες μακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και καρκίνο.
2. HDPE (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας)
Χρησιμοποιείται συνήθως για φιάλες γάλακτος και πόσιμου νερού. Το HDPE έχει την φύση του υλικού που είναι ισχυρότερο, πιο σκληρό και αδιαφανές και πιο ανθεκτικό σε υψηλές θερμοκρασίες. Είναι ασφαλές για τρόφιμα, ωστόσο συνιστάται και αυτό για μία μόνο χρήση, διότι απελευθερώνει τριοξείδιο του αντιμονίου, το οποίο αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου.
3. V ή PVC (χλωριούχο πολυβινύλιο)
Αυτό το είδος του πλαστικού είναι δύσκολο να ανακυκλωθεί. Συναντάται στις πλαστικές μεμβράνες περιτυλίγματος κουζίνας και σε μπουκάλια. Η αντίδραση που λαμβάνει χώρα μεταξύ του PVC με τα τρόφιμα, δυνητικά μπορεί να καταστεί πολύ επικίνδυνη για τα νεφρά και το ήπαρ.
4. LDPE (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας)
Κατασκευασμένο από θερμοπλαστικό, χρησιμοποιήθηκε στο χώρο των τροφίμων, στη συσκευασία, και τα μαλακά μπουκάλια. Είδη κατασκευασμένα από LDPE είναι δύσκολο να καταστραφούν, αλλά είναι ακόμα ενδεδειγμένα για τρόφιμα, διότι είναι δύσκολη η χημική αντίδραση του υλικού με τα τρόφιμα.
5. PP (πολυπροπυλένιο)
Το πολυπροπυλένιο είναι ανθεκτικότερο και ελαφρύτερο, με χαμηλή διαπερατότητα του ατμού, καλή αντίσταση σε λίπη, σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες και αρκετά λαμπερό. Το ΡΡ (πολυπροπυλένιο) είναι η καλύτερη επιλογή υλικού για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, ειδικότερα για φιάλες μωρών.
6. PS (πολυστυρένιο)
PS (πολυστυρένιο) ανακαλύφθηκε τυχαία το 1839 από τον Eduard Simon, ένα φαρμακοποιό από τη Γερμανία. Είναι ένα αρωματικό πολυμερές υλικό που μπορεί να απελευθερώσει στυρόλιο στα τρόφιμα. Αυτό το υλικό πρέπει να αποφεύγεται, ως επικίνδυνο για την υγεία του εγκεφάλου, παρεμβαίνει στα οιστρογόνα των γυναικών, με αποτέλεσμα προβλήματα στην αναπαραγωγή και στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος.
7. Άλλο (συνήθως πολυκαρβονικά)
Χρησιμοποιείται για φιάλες πόσιμου νερού, εξαρτήματα αυτοκινήτων, οικιακές συσκευές, υπολογιστές, ηλεκτρικές συσκευές και πλαστικά υλικά συσκευασίας. Συναντώνται στους παρακάτω τέσσερις τύπους:
SAN-styrene acrylonitrile, ABS - acrylonitrile butadiene styrene, PC – polycarbonate, Νάιλον
Οι... μαγικοί αριθμοί
- • Οι κωδικοί 2, 4 και 5 θεωρούνται γενικά πιο ασφαλείς.
- • Ο κωδικός 1 κατηγορείται για ενδεχόμενες ορμονικές διαταραχές.
- • Ο κωδικός 3, του οποίου η χρήση έχει περιοριστεί σημαντικά, ενοχοποιείται για καρκινογενέσεις και καρδιαγγειακά.
- • Ο κωδικός 6 είναι ύποπτος για καρκινογενέσεις.
- • Η κατηγορία με τον κωδικό 7 θεωρείται η πλέον αμφιλεγόμενη και επικίνδυνη. Περιλαμβάνει πλήθος τοξικών ουσιών, οι οποίες δεν αναφέρονται στη συσκευασία, ανάμεσά τους και η δισφαινόλη-Α (BPA).
Tι να προσέχουμε
- • Ποτέ να μην αποθηκεύουμε σε πλαστικά τάπερ τρόφιμα που είναι ζεστά, αλλά μόνο όταν αυτά βρίσκονται σε θερμοκρασία δωματίου, διότι η υψηλή θερμοκρασία ευνοεί τη μετανάστευση χημικών ουσιών στο φαγητό. Tο ίδιο ισχύει για τα πλαστικά ποτήρια -μίας χρήσης ή όχι- αλλά και για όλα τα πλαστικά σκεύη.
- • Tα πλαστικά που αγοράζουμε θα πρέπει απαραιτήτως να φέρουν την ένδειξη «CE», να είναι δηλαδή εγκεκριμένα από την E.E. και να μην εμπιστευόμαστε τα κινέζικα ή αυτά των πλανόδιων πωλητών, διότι τις περισσότερες φορές δεν τηρούν τις κατάλληλες προδιαγραφές.
- • Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε φιάλες, που έχουν σχεδιαστεί να δέχονται κάποιας συγκεκριμένης χημικής σύστασης τρόφιμα, για κάποια άλλα, μη συμβατά μεταξύ τους. Για παράδειγμα, αν σε ένα μπουκάλι για λάδι βάλουμε κάτι όξινο, τότε διαταράσσουμε την «ισορροπία» της φιάλης και το φαινόμενο της μετανάστευσης ουσιών θα είναι ακόμη πιο έντονο. Επίσης, δεν θα πρέπει να αποθηκεύουμε σε πλαστικά μπουκάλια οινοπνευματώδη με περιεκτικότητα σε αλκοόλ πάνω από 10-12%, όπως λόγου χάρη το τσίπουρο. Όμως, και στις φιάλες των χυμών δεν θα πρέπει να βάζουμε κανένα άλλο υγρό, διότι οι χυμοί ανήκουν στην κατηγορία των όξινων τροφών.
- • Tο φαινόμενο της μετανάστευσης ουσιών είναι πιο έντονο στα υγρά, που πρέπει να αποθηκεύονται σε γυάλινες φιάλες.
- • Nα αποφεύγουμε τη χρήση αντικολλητικών σκευών, καθώς και μεμβρανών που καλύπτουν όλη την επιφάνεια των τροφίμων.
- • Nα επιλέγουμε γάλα και χυμούς σε χάρτινες συσκευασίες και όχι σε πλαστικά μπουκάλια και λάδι αποθηκευμένο σε σκουρόχρωμες γυάλινες φιάλες και όχι σε μεταλλικές.
- • Nα μη ζεσταίνουμε στο φούρνο μικροκυμάτων τρόφιμα σε πλαστικά σκεύη - ούτε καν σε αυτά που χαρακτηρίζονται ως ειδικά για τη συγκεκριμένη χρήση.
- • Μην πλένεις ποτέ πλαστικά σκεύη στο πλυντήριο πιάτων. Πλύνε τα μόνο στο χέρι, μην τα τρίβεις δυνατά και μην χρησιμοποιείς «σκληρά» καθαριστικά.
- • Φρόντισε να πετάξεις άμεσα οποιοδήποτε φθαρμένο πλαστικό σκεύος πολλαπλών χρήσεων έχει γδαρσίματα, έχει θαμπώσει ή είναι αισθητά πιο μαλακό.
- • Μην αφήνεις τα μικρά παιδιά να μασουλάνε πλαστικές συσκευασίες τροφίμων ή άλλου είδους πλαστικά (π.χ. μικροαντικείμενα).
- • Πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει ουσία που να μη διαρρέει από το υλικό συσκευασίας στο περιεχόμενο. Ωστόσο, το γυαλί θεωρείται το πιο ασφαλές. Συνεπώς, συνιστάται η αποφυγή πλαστικών ποτηριών, φιαλών και δοχείων και η χρήση γυάλινων - καλύτερα δίχως χρωματικές επιγραφές, αφού είναι πιθανόν να διαρρεύσουν διαλύτες χρωστικών.
ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Χρωστικές ουσίες: 100-199
Πρόκειται για «μπογιές τροφίμων» που χρησιμοποιούνται για αισθητικούς λόγους, επειδή δίνουν χρώμα στο τρόφιμο. Η προσθήκη χρωστικών, σε τροφές, για βρέφη και νήπια, ΔΕΝ επιτρέπεται. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: παγωτά, γαριδάκια-πατατάκια, αναψυκτικά, μαρμελάδες, σοκολάτες, τυποποιημένα γλυκά, γρανίτες, ζαχαρωτά, ζελέδες, καραμέλες, έτοιμες τούρτες και κέικ, γλειφιτζούρια, τσίκλες, μαργαρίνες, ταραμά, μουστάρδα, διάφορα ποτά (αποστάγματα, λικέρ, κόκα-κόλα), κοκτέιλ φρούτων, λουκάνικα και ψημένα προϊόντα.
Οι πιο επικίνδυνες χρωστικές:
- • Ε102 (ταρτραζίνη),
- • Ε104 (κίτρινο κινολίνης),
- • Ε110 (κίτρινο sunset FCF, κιτρινοπορτοκαλί S),
- • Ε120 (κοχελίνη, καρμινικό οξύ, καρμίνες),
- • Ε122 (αζωρουμπίνη, καρμοϊσίνη),
- • Ε123 (αμαράνθη),
- • Ε124 (ερυθρό κοχελίνης Α),
- • Ε127 (ερυθροσίνη),
- • Ε131 (μπλε πατεντέ V),
- • Ε132 (ινδικοτίνη ή ινδικοκαρμίνη),
- • Ε133 (λαμπρό κυανό FCF),
- • Ε150, Ε150Α, Ε150C (καραμελόχρωμα),
- • Ε154 (καστανό FK),
- • Ε155 (καστανό ΗΤ),
- • Ε160 (ανάτο ή μπιξίνη/νορμπιξίνη),
- • Ε160Α, Ε160Β, E160C (εκχύλισμα πάπρικας)
Ενδεχόμενες παρενέργειες: καρκινογένεση, αλλεργίες, ερύθημα, υπερκινητικότητα, αϋπνία, άσθμα, γαστρεντερικά προβλήματα, μείωση λευκών αιμοσφαιρίων, προβλήματα θυρεοειδή.
Συντηρητικές ουσίες: 200-299
Χρησιμοποιούνται προκειμένου να αποφευχθεί η αλλοίωση των τροφίμων από μικροοργανισμούς και να αυξηθεί ο χρόνος διατήρησης τους. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: μαρμελάδες, κονσέρβες, αναψυκτικά, κρασιά, μπύρες, ζαμπόν, λουκάνικα, κονσερβοποιημένα κρέατα και ψάρια, είδη ζαχαροπλαστικής, κρουασάν, έτοιμα κέικ, μπισκότα, μαργαρίνες, ψωμί για τοστ, σνακς, σαλάτες, ζελέδες, σάλτσες κ.α.
Οι πιο επικίνδυνες:
- • Ε202 σορβικό κάλιο,
- • Ε210 (βενζοϊκό οξύ),
- • Ε211 (βενζοϊκό νάτριο),
- • Ε212 (βενζοϊκό κάλιο), Ε214 (Ρ-υδροξυβενζοϊκό αιθύλιο),
- • Ε215 (άλας Ρ-υδροξυβενζοϊκού αιθυλίου με νάτριο),
- • Ε218 (Ρ-υδροξυβενζοϊκό μεθύλιο),
- • Ε219 (άλας Ρ-υδροξυβενζοϊκού μεθυλίου με νάτριο),
- • Ε220 (διοξείδιο του θείου),
- • Ε249 (νιτρώδες κάλιο),
- • Ε250 (νιτρώδες νάτριο),
- • Ε251 (νιτρικό νάτριο),
- • Ε252 (νιτρικό κάλιο),
- • Ε262 (οξικό νάτριο),
- • Ε270 γαλακτικό οξύ,
- • Ε282 προπιονικό ασβέστιο,
- • Ε296 (μηλικό οξύ).
Ενδεχόμενες παρενέργειες: Τοξικολογική επικινδυνότητα, καρκινογένεση, αλλεργίες, υπερκινητικότητα, νευρικές διαταραχές, προβλήματα συμπεριφοράς, μαθησιακές δυσκολίες, κρίσεις άσθματος, εντερικές διαταραχές, αναιμία.
Αντιοξειδωτικές ουσίες: 300-399
Αποτρέπουν ή επιβραδύνουν τις αλλοιώσεις στην οσμή και τη γεύση που προκαλούνται από την οξείδωση των τροφίμων και επιμηκύνουν το χρόνο διατήρησής τους. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: μπισκότα, καραμέλες, τσίχλες, πατατάκια, ζελεδάκια, αφυδατωμένα προϊόντα (πατάτες, σκόνη για πουρέ κ.ά.), έτοιμα μίγματα για παρασκευή γλυκισμάτων, φυτικά λίπη και έλαια τηγανίσματος.
Τα πιο επικίνδυνα:
- • Ε300 (ασκορβικό οξύ),
- • Ε310 (γαλλικός προπυλεστέρας),
- • Ε311 (γαλλικός οκτυλεστέρας),
- • Ε312 (γαλλικός δωδεκυλεστέρας),
- • Ε316 (ερυθορβικό νάτριο ή ισοσκορβικό νάτριο),
- • Ε320 (βουτυλική υδροξυανισόλη ή ΒΗΑ),
- • Ε321 (βουτυλική υδροξυτολουόλη ή ΒΗΤ),
- • Ε330 (κιτρικό οξύ),
- • Ε375 (νιασίνη VitB3)
Ενδεχόμενες παρενέργειες: καρκινογένεση, ηπατική βλάβη, διαβήτη, αλλεργίες, ναυτία, πέτρες στα νεφρά, γαστρικές ενοχλήσεις, άσθμα, αρνητικές επιδράσεις στα οιστρογόνα των κοριτσιών.
Γαλακτωματοποιητές, πηκτικά μέσα και σταθεροποιητές: 400-499
Συντελούν στη δημιουργία ενός ομοιογενούς μίγματος σε ένα τρόφιμο στο οποίο υπάρχουν δύο ή περισσότερα υλικά. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: παγωτά, σοκολάτες, αναψυκτικά, κρουασάν, έτοιμες τούρτες και κέικ
Τα πιο επικίνδυνα:
- • Ε407 (καραγενάνη),
- • Ε414 (αραβικό κόμμι),
- • Ε420 (σορβιτόλη και σιρόπι σορβιτόλης)
- • Ε422 (γλυκερόλη),
- • Ε430 (στεατικό πολυοξυαιθυλένιο),
- • Ε440 (πηκτίνη),
- • Ε466 (καρβοξυμεθυλικό κυτταρινικό νάτριο)
- • Ε471 μονο- και διγλυκερίδια λιπαρών οξέων,
- • Ε472Β γαλακτικοί εστέρες.
Ενδεχόμενες παρενέργειες: Έλκη, βλάβες εμβρύου, καρκινογένεση, αλλεργίες, άσθμα, κεφαλαλγία, διαβήτη.
Ρυθμιστές οξύτητας: 501-540
Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: αναψυκτικά, σοκολάτες, ζαχαρωμένα φρούτα και σε κατεψυγμένα και αφυδατωμένα προϊόντα αυγών.
Τα πιο επικίνδυνα:
- • Ε503 (όξινο ανθρακικό αμμώνιο)
- • Ε541 (όξινο φωσφορικό νάτριο)
Ενδεχόμενες παρενέργειες:. Επικίνδυνα για βρέφη, ηλικιωμένους και ανθρώπους με προβλήματα στους νεφρούς ή στην καρδιά. Οστεοπόρωση, Αλτσχάιμερ. Ερεθιστικό για τους βλεννογόνους, πιθανή απώλεια ασβεστίου και μαγνησίου
Ενισχυτικά και βελτιωτικά της γεύσης: 620-640
Είναι από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα πρόσθετα σε τρόφιμα που προσφέρονται σε καταστήματα γρήγορου φαγητού. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: γαριδάκια-πατατάκια, αλλαντικά, αρτύματα, κονσέρβες, κύβους γεύσης, σακχαρώδη προϊόντα, σάλτσες και σούπες στιγμιαίας παρασκευής, κατεψυγμένα γεύματα με κρέας, φαγητά εστιατορίων κ.α.
Τα πιο επικίνδυνα:
- • Ε612 (γλουταμινικό μονονάτριο ή MSG),
- • Ε620 (γλουταμινικό οξύ),
- • Ε621 (γλουταμινικό νάτριο),
- • Ε622 (όξινο γλουταμινικό κάλιο),
- • Ε623 (όξινο γλουταμινικό ασβέστιο),
- • Ε627 (γουανιλικό νάτριο),
- • Ε631 (ινοσινικό δινάτριο),
- • Ε632 (ινοσινικό νάτριο),
- • Ε635 (ινοσινικό κάλιο),
- • Ε635 (άλατα με νάτριο των 5-ριβοζονουκλεοτιδίων).
Ενδεχόμενες παρενέργειες: Βλάβες στο νευρικό σύστημα και τον εγκέφαλο, μείωση πνευματικής απόδοσης, υπερκινητικότητα, αλλεργίες, ναυτίες, πονοκέφαλοι, υπογλυκαιμίες, παχυσαρκία. Υψηλός κίνδυνος για εγκύους, παιδιά, ηλικιωμένους, ασθματικούς, υπογλυκαιμικούς και καρδιοπαθείς.
Γλυκαντικές ουσίες: 950-970
Χρησιμοποιούνται, αντί της ζάχαρης ή της γλυκόζης. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε: σε διαιτητικά τρόφιμα, αναψυκτικά-γλυκά- μαρμελάδες-καραμέλες-τσίκλες τύπου Light, σε τρόφιμα για διαβητικούς και τρόφιμα με λίγες θερμίδες, ψημένα προϊόντα, τσίχλες και επιδόρπια ζελατίνης κ.ά.
Οι πιο επικίνδυνες:
- • Ε950 (ακετοσουλφαμικό κάλιο),
- • Ε951 (ασπαρτάμη),
- • Ε952 (κυκλαμικό οξύ),
- • Ε962 (άλας ασπαρτάμης-ακετοσουλφάμης),
- • Ε966 (λακτιτόλη).
Ενδεχόμενες παρενέργειες: ημικρανίες, αλλαγές στη διάθεση, ναυτία, διάρροιες, γαστρεντερικές διαταραχές. Η ασπαρτάμη έχει συσχετιστεί με καρκινογένεση σε ανθρώπους και πειραματόζωα και με βλάβες του νευρικού συστήματος.
Πρόσφατα δόθηκε από ερευνητικά νοσοκομειακά κέντρα της Γαλλίας μία λίστα από τους κωδικούς Ε που αναγράφονται στα τρόφιμα (Πρόσθετα Τροφίμων), στους οποίους οι καταναλωτές οφείλουν να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή. Η λίστα με τους κωδικούς αυτούς είναι η εξής:
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ Β12 Ε220
ΕΝΤΕΡΙΚΕΣ ΕΝΟΧΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ε221-Ε222-Ε223-Ε224-Ε226
ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ε230-Ε232-Ε233
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΠΙΕΣΗΣ Ε250-Ε251-Ε252
ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΕΚΖΕΜΑΤΑ Ε311-Ε312
ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ Ε320-Ε321
ΠΕΠΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ε338-Ε339-Ε340-Ε341-Ε407-Ε450-Ε461-Ε462-Ε463-Ε465-Ε466
ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΟ ΠΡΟΪΟΝ Ε131-Ε142-Ε210-Ε211-Ε212-Ε213-Ε214-Ε215-Ε217-Ε239-Ε330
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ Ε102-Ε110-Ε120-Ε124-Ε127
ΠΟΛΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ Ε123
ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΑ!!! Ε103-Ε105-Ε111-Ε121-Ε125-Ε126-Ε130-Ε152-Ε181
