Ο Νότιος Σταυρός , ή Σταυρός του Νότου, είναι αστερισμός που σημειώθηκε πρώτη φορά το 1605 στην Ουρανομετρία και διαχωρίστηκε έτσι από τον Κένταυρο.
Ο Σταυρός του Νότου ήταν για τους αρχαίους Έλληνες τμήμα του Κενταύρου, αλλά ορίστηκε ως ξεχωριστή ομάδα αστέρων τον 16ο αιώνα μετά την εξερευνητική αποστολή του Americo Bespousci, στη Νότια Αμερική.
Αποτελεί τον μικρότερο αστερισμό αλλά έναν από τους πιο ευδιάκριτους. Τρεις πλευρές του περιτριγυρίζονται από τον αστερισμό Κενταύρου , ενώ προς τα νότια βρίσκεται ο αστερισμός Μυία. ( πηγή wikepedia ).
Aυτόν τον χαρακτηριστικό τίτλο έδωσε ο Θάνος Μικρούτσικος για να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό, τον ποιητή της θάλασσας Νίκο Καββαδία.
Ο δίσκος δίκαια έχει χαρακτηριστεί, ως ο πλέον κλασσικός αλλά και εμπορικός ( εδώ χωρά πολύ κουβέντα ),στην ιστορία της σύγχρονης δισκογραφίας.
Κυκλοφόρησε από την Lyra, του Αλέκου Πατσιφά, του 1979, ξεπερνώντας τις προσδοκίες όλων μιας και μέχρι σήμερα έχει πουλήσει περισσότερα από ένα εκατομμύριο κομμάτια.
Πρόκειται για ένα προσωπικό στοίχημα του Θ. Μικρούστικου, μιας και ο Πατσιφάς όταν τον είχε ακούσει, δεν ήθελε με τίποτε να προχωρήσει στην έκδοση της παραγωγής.
Δίσκος ορόσημο που εκτόξευσε την πορεία του συνθέτη σε άλλα μήκη και πλάτη.
Ο Μικρούτσικος είχε παρουσιαστεί στο Ελληνικό κοινό, με δουλειές οι οποίες είχαν ξεκινήσει λίγο μετά την μεταπολίτευση, κάνοντας κυρίως στρατευμένη μουσική.
1975. LYRA -ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ: Σε ποίηση Βολφ Μπίρμαν (μετάφραση Δημοσθένη Κούρτοβικ) και Ναζίμ Χικμέτ (μετάφραση Γιάννη Ρίτσου και Γιώργου Παπαλεονάρδου .Τραγουδά η Μαρία Δημητριάδη. Σ' ένα τραγούδι ο συνθέτης.
1976. LYRA -ΚΑΝΤΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΚΡΟΝΗΣΟ: Βασισμένη στον Πέτρινο Χρόνο του Γιάννη Ρίτσου.Στον ίδιο δίσκο: ΣΠΟΥΔΗ ΣΕ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΛΑΔΙΜΗΡΟΥ ΜΑΓΙΑΚΟΒΣΚΗ Σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου.Τραγουδά η Μαρία Δημητριάδη Συμμετέχει ομάδα δέκα ηθοποιών και τραγουδιστών στα χορικά και ο Γιώργος ΜιχαηλίδηςΤραγουδούν, επίσης, οι Σάκης Μπουλάς, Αφροδίτη Μάνου, Γιάννης Ζουγανέλης Απαγγελία: Γιώργος Κιμούλης Διδασκαλία χορικών: Σοφία Σπυράτου
1977. LYRA -ΦΟΥΕΝΤΕ ΟΒΕΧΟΥΝΑ Μουσική και τραγούδια για το ομώνυμο θεατρικό έργο του Λόπε ντε Βέγκα όπως ανέβηκε από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη, την περίοδο 1976-77 Στίχοι: Γιώργος Μιχαηλίδης Τραγουδούν: Μαρία Δημητριάδη, Γιώργος Μεράντζας Συμμετέχουν: Θάνος Μικρούτσικος, Γιώργος Μιχαηλίδης, Σοφία Σπυράτου και χορωδία
1977. LYRA -ΤΡΟΠΑΡΙΑ ΓΙΑ ΦΟΝΙΑΔΕΣ - Σε ποίηση Μάνου Ελευθερίου Τραγουδούν: Μαρία Δημητριάδη, Γιώργος Μεράντζας
1978. LYRA-ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΣΤΟΝ ΜΠΡΕΧΤ: Σε ποίηση Μπέρτολτ Μπρεχτ(μετάφραση Μάριου Πλωρίτη, Πέτρου Μάρκαρη και Αγγέλας Βερυκοκάκη)Τραγουδούν: Γιάννης Κούτρας και ο συνθέτης Αφήγηση: Γιάννης Μαργαρίτης
1978. LYRA-ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΛΕΥΤΕΡΙΑΣ: Σε ποίηση Αλκη Αλκαίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Μανόλη Αναγνωστάκη και Γιάννη Ρίτσου και στίχους Φώντα Λάδη Τραγουδά η Μαρία Δημητριάδη
Την εποχή εκείνη ο Τάσος Ψαρράς, σκηνοθέτης και φίλος του Μικρούστικου, , γύριζε για λογαριασμό της κρατικής ΥΕΝΕΔ, μια τηλεοπτική σειρά με τίτλο «Πορεία 0-90», που αφορούσε την ζωή των ναυτικών.
Ο Μικρούτσικος, άρχισε λοιπόν να δουλεύει πάνω στην ποίηση του Νίκου Καββαδία, με βασικό ερμηνευτή, τον Γιάννη Κούτρα.
Ο Πατσιφάς στην Lyra, όταν άκουσε την δουλειά, δεν πίστεψε ποτέ στην δυναμική του δίσκου, πέραν αυτό ο δίσκος θάφτηκε και από τα μέσα προώθησης της εποχής, ραδιόφωνα εφημερίδες, άλλωστε ο Καββαδίας στους περισσότερους ήταν άγνωστος.
Ωστόσο η συνέχεια, ήταν κάτι το εντελώς αναπάντεχο, ο δίσκος απέσπασε σιγά-σιγά την αποδοχή που άξιζε και έμεινε ακόμη και σήμερα να θεωρείται διαχρονικός και κλασσικός.
Οι ρυθμοί έξοχοι, «μεταφέρουν την αρμύρα της θάλασσας, χαϊδεύουν απαλά και μελωδικά τα αυτιά του ακροατή.
Το δυσκολότερο ίσως στοίχημα του Μικρούστικου, ήταν να καταφέρει να ξεπεράσει το εμπόδιο της ομοιοκαταληξίας που θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο να δημιουργήσει μονότονες μελωδίες.
Η ενορχήστρωση είναι απλή σε γενικές γραμμές, ξεχωρίζω την μουσική στο «Ενας Νέγρος Θερμαστής από το Τζιμπουτί», το οποίο εκτιμώ ότι ξεφεύγει αρκετά από το συγκεκριμένο ρυθμό του όλου έργου, χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να το κάνει «παράταιρο».
Ο δίσκος συνέδεσε μια για πάντα συνθέτη και ποιητή και δεν είναι τυχαίο ότι έκτοτε κυκλοφόρησαν άλλες δύο αντίστοιχες δισκογραφικές δουλειές γνωρίζοντας μεγάλη εμπορική επιτυχία («Γραμμές των οριζόντων» 1991 και η ζωντανή ηχογράφηση των δύο έργων στο Μέγαρο Μουσικής το 2005).
Ακόμη και η επιλογή των ερμηνευτών ήταν καταπληκτική, με τον πρωτοεμφανιζόμενο στον ευρύ κοινό Γιάννη Κούτρα, ο οποίος καθιερώθηκε με αυτό τον δίσκο, αλλά και για τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ήταν ένα μεγάλο σύν στην καλλιτεχνική του πορεία, ενώ η γυναικεία «πινελιά» ανήκει στην Αιμιλία Σαρρή που ερμηνεύει τον «Σταυρό του Νότου».
Η παραγωγή ανήκει στον Γιώργο Μακράκη και στην Κατερίνα Γεωργή, η ηχογράφηση έγινε στο στούντιο "Action" με ηχολήπτες τον Γιάννη Τριφύλλη (πρώην σύζυγο της γνωστής ηθοποιού Βάσιας Τριφύλλη) και τον Γιάννη Σκιαδά, ενώ το εξαιρετικό θέμα του εξωφύλλου φιλοτέχνησε ο σπουδαίος Αλέκος Φασιανός.
Στο εσώφυλλο του δίσκου υπάρχουν φωτογραφίες όλων των συντελεστών κι από την τηλεοπτική σειρά «Πορεία 090» και οι στίχοι τριών τραγουδιών, ενώ οι υπόλοιποι περιλαμβάνονται στο οπισθόφυλλο. Αυτοί ανήκουν στις ποιητικές συλλογές «Πούσι», «Μαραμπού» και «Τραβέρσο»
Προσωπικά τον θεωρώ μια από τις καλύτερες ελληνικές δουλειές που έχω. Μπορώ να τον ακούω ώρες και καταφέρνει πάντα να ταξιδεύει στα μέρη που περιγράφει, με τον ίδιο μαγικό τρόπο που το έκανε από την πρώτη φορά που τον άκουσα.
Τα τραγούδια που εμπεριέχονται στο δίσκο είναι τα ακόλουθα και με αυτή την σειρά:
Kuro Siwo – Γιάννης Κούτρας
Θεσσαλονίκη - Γιάννης Κούτρας
Σταυρός του Νότου – Αιμιλία Σαρρή
Ένα Μαχαίρι – Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Γυναίκα – Γιάννης Κούτρας
Ένας Νέγρος Θερμαστής από το Τζιμπουτί - Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Αρμίδα - Γιάννης Κούτρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου
Cambay's Water - Γιάννης Κούτρας
Εσμεράλδα - Γιάννης Κούτρας
Πικρία - Γιάννης Κούτρας
Last edited: