Περί espresso... (μηχανές, μύλοι, εκχύλιση και άλλα όμορφα)

17 June 2006
9,805
Θα μας κάνει να βάζουμε φίλτρο στον εσπρέσσο!
Ευτυχώς δεν υπάρχει κάτι που να κόβει στρογγυλά στα 57.5mm οπότε δεν μπορούν να μου μπουν ιδέες.
Το δεύτερο λίγο περίεργο είναι αυτό που κάνει για το στατικό ηλεκτρισμό. Αν έχω καταλάβει καλά αυτό μειώνει τον καφέ που μένει μέσα στον μύλο και φυσικά έχει νόημα μόνο αν κόβεις ακριβώς τον καφέ που θέλεις κάθε φορά και δεν αποθηκεύεις καφέ μέσα στο μύλο.
Προσωπικά είδα (μπορεί να έιναι και Placebo) λίγο πιο ομοιόμορφο κόψιμο όταν έχει παραπάνω καφέ ο μύλος σε σχέση με το να βάζω μόνο αυτό που θέλω να κόψω. Από την άλλη άντε να έχει μισό με ένα καφέ ακόμη σε κόκκους ο μύλος όταν τελειώνω το κόψιμο που θα μείνει εκεί για μέγιστο 9-14 ώρες.

ΥΓ. Μου έκανε εντύπωση πως μόνο λίγο πριν το τέλος της εκχείλισης έγινε μόνο 1 η ροή προς τα κάτω από το κομμένο Portafilter. Πιο πριν είχε 3-4...αυτό δεν είναι δείγμα channeling;;;
 

pankostas

AVClub Enthusiast
16 January 2014
1,051
Να γράψω και τη δική μου άποψη και να καταθέσω και τις δικές μου ρυθμίσεις, μια και η δική μου μηχανή είναι ίδια με την δική σου (Lelit pl41 tem pid). Την δουελύω περίπου 1,5 χρόνο και μπορώ να πω οτι πίνω αρκετά καλούς καφέδες, χωρίς να επιλέγω περίεργες ποικιλίες με δύσκολες εκχυλίσεις. Έχω λοιπόν καταλήξει στις παρακάτω παράμετρους:

  1. offset : 0
  2. temp : 102-103 (αυτό σημαίνει στο group γύρω στους 94-95 βαθμούς, εφόσον πάρουμε ως δεδομένο οτι η διαφορά είναι 8 βαθμοί)
  3. η ποσότητα του καφέ που βάζω (για διπλό εσπρέσσο) παίζει από 16,5 - 18 γρ, ανάλογα τον καφέ και το πόσο δυνατό τον θέλω)
  4. η ποσότητα που παίρνω στο ποτηράκι μου είναι γύρω στα 40-42 γραμάρια
  5. ο χρόνος που διαρκεί η εκχύλιση είναι 25-30 sec , μετρώντας από τη στιγμή που πατάω τον διακόπτη
  6. η πρώτες σταγόνες καφέ πέφτουν περίπου στα 4 sec
  7. ζεσταίνω την καφετιέρα με το πορταφίλτερ κουμπωμένο πάνω τουλάχιστον μισή ώρα
  8. πριν ξεκινήσω την εκχύλιση, αφήνω να τρέξει λίγο νερό από την ντουσιέρα
  9. όσον αφορά στη ρύθμιση του PID, εκτός από τη θερμοκρασία που παίζει βασικότατο ρόλο στον καφέ που θα πιείς, οι υπόλοιπες ρυθμίσεις είναι πιο πολύ για την επαναφορά της μηχανής μετά τις εκχυλίσεις. Οπότε, θεωρώ πως δεν παίζουν και τόσο μεγάλο ρόλο. Παρόλα αυτά, κι εγώ έχω ακολουθήσει τις γνωστές ρυθμίσεις...

Ξέχασα να αναφέρω πως χρησιμοποιώ τον Baratza sette 270wi
Πάντως σύμφωνα με αυτό το βίντεο και αλλού που έχω δει, η διαφορά θερμοκρασίας boiler και έξοδο νερού είναι γύρω στους 5° μπορεί και 1 βαθμό λιγότερο στην Lelit Anna.

 

Simos.I

Moderator
Staff member
17 June 2006
25,525
Land of Dystopia
μια διαφορετική προσέγγιση στο θέμα
λίγες πληροφορίες ακόμα
Το μπρίκι για εσπρέσο Moka Induction, μπορεί να φτιάξει έως και 6 φλιτζάνια καφέ. Αποτελεί μία αρκετά πιο οικονομική λύση παρασκευής καφέ σε σχέση με μία μηχανή εσπρέσο, και για να λειτουργήσει χρειάζεται απλά να το τοποθετήσετε πάνω σε μάτι εστίας. Ο τρόπος παρασκευής του καφέ είναι πολύ απλός: Γεμίστε το κάτω τμήμα (δοχείο νερού) με νερό, χωρίς να υπερβαίνει το ύψος της βαλβίδας ασφαλείας. Στη συνέχεια συμπληρώστε αλεσμένο καφέ στο κωνικό φίλτρο, χωρίς να τον πιέσετε, αφαιρέστε τα υπολείμματα από το χείλος και τοποθετήστε το πάνω από το δοχείο νερού. Τέλος, βιδώστε το επάνω τμήμα της καφετιέρας στο δοχείο νερού και τοποθετήστε το στο μάτι της εστίας. Μόλις το νερό βράσει θα ξεκινήσει η εκχύλιση, προσφέροντας σας ζεστό και φρέσκο καφέ.

Η λειτουργία του βασίζεται στην πίεση του ατμού, όπως μίας μηχανής εσπρέσο, αν και το μπρίκι βγάζει πολύ λιγότερη πίεση (συνήθως 2 έως 3 bar). Ο καφές που θα χρησιμοποιήσετε θα πρέπει να είναι λίγο πιο χοντρά αλεσμένος από την αντίστοιχη άλεση για μηχανές εσπρέσο, προκειμένου να εκχυλιστεί σωστά. Διαθέτει αντιθερμική λαβή, ώστε να μπορείτε να σερβίρετε τον καφέ στο φλιτζάνι σας εύκολα και με ασφάλεια.
Σημαντικό του πλεονέκτημα είναι ότι καταλαμβάνει ελάχιστο χώρο στην κουζίνα σας, καθώς επίσης και το ότι μεταφέρεται παντού εύκολα χάρη στο μικρό του μέγεθος.
Σίγουρα δεν κάνει ίδιο καφέ με μια μηχανή, την δουλειά σου πάντως και εκτός σπιτιού θα κάνει ειδικά εάν θέλεις να πας για παράδειγμα διακοπές.
 
17 June 2006
9,805
Πάντως σύμφωνα με αυτό το βίντεο και αλλού που έχω δει, η διαφορά θερμοκρασίας boiler και έξοδο νερού είναι γύρω στους 5° μπορεί και 1 βαθμό λιγότερο στην Lelit Anna.

Αν δεν μετρήσεις στη μηχανή σου ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν είναι 4 ή 5 ή 6 ή 8 οι βαθμοί της διαφοράς. Το μόνο πολύ θετικό του βίντεο είναι ότι η θερμοκρασία στο γκρουπ δεν πέφτει τόσο γρήγορα όσο η θερμοκρασία που βλέπουμε στην οθόνη του PID.

Όσο περνάω πάντως καιρό και μαθαίνοντας βλέπω ότι μικρά πράγματα είναι πιο σημαντικά. Ο +/- 1,2 βαθμοί θα έρθει η ώρα που θα παίξεις με κάθε καφέ και θα ρυθμίσεις εκεί που σου αρέσει γευστικά. Όμως τελικά η προετοιμασία είναι το βασικότερο. Πχ ο μύλος μου βγάζει μικρά συσσωματώματα που δεν τα βλέπεις εύκολα με το μάτι. Ακόμη και με μια οδοντογλυφίδα να περάσω λίγο τον καφέ στο καλαθάκι έχω σημαντική βελτίωση (ακόμη πιο εύκολο με το κατάλληλο εργαλείο). Επίσης θέμα εμπειρίας το πως να αλλάζεις τη ρύθμιση του μύλου όσο περνάνε οι ημέρες. Όπως επίσης το πόσο αξίζουν τα αεροστεγή δοχεία αν θες να αγοράζεις συσκευασίες του κιλού και δεν πίνεις πάνω από 2-3 καφεδάκια τη μέρα. Επίσης πόσο αλλάζουν με το καιρό οι γευστικές συνήθειες. Είναι φάσεις που θέλω πιο κλασσικό ιταλικό εσπρέσσο και παίρνω Hausbrant Nonneti (μου αρέσει η γεύση/άρωμα του φρυγανισμένου ψωμιού) ή άλλες φορές που θέλω πιο μοντέρνες γεύσεις (πχ Taf Pianneta Blue) ή άλλες φορές που θέλω να παίξω με μονοποικιλιακούς. Επίσης παγώνοντας τον καφέ για φρέντο το καλοκαίρι, βλέπω ότι χάνω πολλά από τα ιδιαίτερα αρώματα/γεύσεις - λίγο πολύ αναμενόμενο. Σε κρύο πίνεις και χειρότερους καφέδες χωρίς να σε χαλάσουν ιδιαίτερα.

Πάντως αρκετές φορές έχω πάρει μονοποικιλιακούς που μου βγαίνουν πολύ όξινοι για τα γούστα μου. Τελικά τους πίνω στη brikka που αφήνει αρκετά από τα ιδιαίτερα αρώματα κάνοντάς τους απολαυστικούς ενώ κόβει τα όξινα (που όμως στην πράξη έπρεπε να είναι εκεί).

Καταλήγοντας όλη μου η προσπάθεια αυτή την εποχή είναι να βελτιώσω την επαναληψημότητά μου. Να μπορώ ακόμη και αν δεν είναι ο σούπερ καφές να μπορώ να φτιάχνω τον ίδιο καφέ για πχ 15 καφεδάκια. Γιατί αλλιώς και να πετύχεις τον τέλειο καφέ μπορείς το ίδιο εύκολα να τον χάσεις και να μην μπορείς με τίποτα να τον ξαναπετύχεις γιατί ήταν θέμα τύχης.
 

pankostas

AVClub Enthusiast
16 January 2014
1,051
Αν δεν μετρήσεις στη μηχανή σου ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν είναι 4 ή 5 ή 6 ή 8 οι βαθμοί της διαφοράς. Το μόνο πολύ θετικό του βίντεο είναι ότι η θερμοκρασία στο γκρουπ δεν πέφτει τόσο γρήγορα όσο η θερμοκρασία που βλέπουμε στην οθόνη του PID.

Όσο περνάω πάντως καιρό και μαθαίνοντας βλέπω ότι μικρά πράγματα είναι πιο σημαντικά. Ο +/- 1,2 βαθμοί θα έρθει η ώρα που θα παίξεις με κάθε καφέ και θα ρυθμίσεις εκεί που σου αρέσει γευστικά. Όμως τελικά η προετοιμασία είναι το βασικότερο. Πχ ο μύλος μου βγάζει μικρά συσσωματώματα που δεν τα βλέπεις εύκολα με το μάτι. Ακόμη και με μια οδοντογλυφίδα να περάσω λίγο τον καφέ στο καλαθάκι έχω σημαντική βελτίωση (ακόμη πιο εύκολο με το κατάλληλο εργαλείο). Επίσης θέμα εμπειρίας το πως να αλλάζεις τη ρύθμιση του μύλου όσο περνάνε οι ημέρες. Όπως επίσης το πόσο αξίζουν τα αεροστεγή δοχεία αν θες να αγοράζεις συσκευασίες του κιλού και δεν πίνεις πάνω από 2-3 καφεδάκια τη μέρα. Επίσης πόσο αλλάζουν με το καιρό οι γευστικές συνήθειες. Είναι φάσεις που θέλω πιο κλασσικό ιταλικό εσπρέσσο και παίρνω Hausbrant Nonneti (μου αρέσει η γεύση/άρωμα του φρυγανισμένου ψωμιού) ή άλλες φορές που θέλω πιο μοντέρνες γεύσεις (πχ Taf Pianneta Blue) ή άλλες φορές που θέλω να παίξω με μονοποικιλιακούς. Επίσης παγώνοντας τον καφέ για φρέντο το καλοκαίρι, βλέπω ότι χάνω πολλά από τα ιδιαίτερα αρώματα/γεύσεις - λίγο πολύ αναμενόμενο. Σε κρύο πίνεις και χειρότερους καφέδες χωρίς να σε χαλάσουν ιδιαίτερα.

Πάντως αρκετές φορές έχω πάρει μονοποικιλιακούς που μου βγαίνουν πολύ όξινοι για τα γούστα μου. Τελικά τους πίνω στη brikka που αφήνει αρκετά από τα ιδιαίτερα αρώματα κάνοντάς τους απολαυστικούς ενώ κόβει τα όξινα (που όμως στην πράξη έπρεπε να είναι εκεί).

Καταλήγοντας όλη μου η προσπάθεια αυτή την εποχή είναι να βελτιώσω την επαναληψημότητά μου. Να μπορώ ακόμη και αν δεν είναι ο σούπερ καφές να μπορώ να φτιάχνω τον ίδιο καφέ για πχ 15 καφεδάκια. Γιατί αλλιώς και να πετύχεις τον τέλειο καφέ μπορείς το ίδιο εύκολα να τον χάσεις και να μην μπορείς με τίποτα να τον ξαναπετύχεις γιατί ήταν θέμα τύχης.
Πολύ σωστά όλα αυτά! Έχεις δίκιο.
 

mdvq

Μέλος Σωματείου
20 June 2006
9,438
Πειραιας
Επίσης παγώνοντας τον καφέ για φρέντο το καλοκαίρι, βλέπω ότι χάνω πολλά από τα ιδιαίτερα αρώματα/γεύσεις - λίγο πολύ αναμενόμενο. Σε κρύο πίνεις και χειρότερους καφέδες χωρίς να σε χαλάσουν ιδιαίτερα.
Μακραν ο καλυτερος κρυος καφες που εχω πιει...
 
17 June 2006
9,805
Νομίζω πως τα διάφορα cold brews (σαν και αυτό που το λέει ice brew το Las Ramblas) όντως έχουν πιο έντονη και χαρακτηριστική γεύση σε σχέση με το φρέντο εσπρέσσο. Το σχόλιο ήταν αποκλειστικά για τον freddo espresso.
Και για να μου την πέσουν οι παλαιότεροι, κάπου κάπου το καλοκαίρι απολαμβάνω παγωμένο φραπέ (οκ με nescafe gold) πάντα με ζάχαρη αρκετή (από μέτριο και πάνω) και γάλα. Φέρνει πίσω αναμνήσεις :p
 

kostas1982

Senior Member
21 May 2011
641
Καλησπερα. Θα ηθελα μια βοηθεια σχετικα με μια μηχανη Francis x7.1 . Tην εκαναν δωρο στη μητερα μου , αλλα λειπει ενα εξαρτημα. Δεν υπαρχει η λαβη με το φιλτρο. (ελπιζω να το λεω σωστα...)
Υπαρχει πιθανοτητα να βρεθει ανταλλακτικο ή παει για πεταμα;
Ευχαριστω πολυ!
 
17 June 2006
9,805
Καλησπερα. Θα ηθελα μια βοηθεια σχετικα με μια μηχανη Francis x7.1 . Tην εκαναν δωρο στη μητερα μου , αλλα λειπει ενα εξαρτημα. Δεν υπαρχει η λαβη με το φιλτρο. (ελπιζω να το λεω σωστα...)
Υπαρχει πιθανοτητα να βρεθει ανταλλακτικο ή παει για πεταμα;
Ευχαριστω πολυ!
Φαντάζομαι θα υπάρχει σαν ανταλλακτικό. Ένα τηλέφωνο στην αντιπροσωπία θα βοηθήσει.
 
  • Like
Reactions: kostas1982

takisot

Μέλος Δ.Σ.
Staff member
17 June 2006
27,851
Παλλήνη
Σίγουρα υπάρχει. Τις φέρνει η illy.
Πάντως και καινούργια την πουλάνε κανένα 100ρικο μαζί με καφέδες.
Η καλύτερη λύση σε pods.
 
  • Like
Reactions: kostas1982

kostas1982

Senior Member
21 May 2011
641
Ok. Ευχαριστώ για την ενημέρωση. Αφού αξίζει (σχετικά) ως καφετιέρα, θα πάρω ένα τηλέφωνο και αν είναι νορμάλ η τιμή θα το παραγγείλω.
 
17 June 2006
9,805
Τώρα που καλοκαίριασε για τα καλά, σίγουρα οι κρύοι καφέδες γίνονται πιο ελκυστικοί. Να πω την αλήθεια, freddo espresso συνήθως παίρνω μόνο απέξω, γιατί το πάγωμα κόβει μεγάλο μέρος των αρωμάτων και της γεύσης κάνοντας χάλια ζεστούς καφέδες να γίνονται μέτριοι και να είναι ευκολότερη η κατανάλωσή τους.
Μετά από μερικά πειράματα στο σπίτι βρήκα ότι ισχύει το ίδιο. Μικρές διαφορές στην προετοιμασία που σε κανονικό εσπρέσο αλλάζει τη γεύση/άρωμα στον κρύο απλά δεν υπάρχουν ή δεν μπορώ να τις καταλάβω. Επίσης η μετατόπιση προς Lungo ή ακόμη και ο freddo...αμερικάνο δεν είναι καθόλου άσχημος.
Τείνω να καταλήξω σε ελαφρύ lungo (38g από 16 g), χτύπημα με 1 παγάγακι και αραίωμα με λίγο παγωμένο νερό περίπου διπλασιάζοντας αρχικό όγκο και προσθέτοντας και 4-5 παγάκια στο τέλος. Σίγουρα δεν φτάνει το χρόνο κατανάλωσης ενός φραπέ αλλά σίγουρα μου κρατά περισσότερο από τον φρέντο εσπρέσο που τον πίνω σαν...εσπρέσο σχεδόν. Επίσης δεν χρειάζεται να μπει καθόλου ζάχαρη.

Όπως και να το κάνω, κάπου κάπου θέλω έναν φραπέ, πια μόνο με nescafe gold για να θυμηθώ τα παλαιότερα χρόνια. Όμως φραπέ χωρίς ζάχαρη απλά δεν πίνεται με τίποτα. Αλήθεια έχετε βρει κανέναν πιο ποιοτικό στιγμιαίο καφέ; Είχε κάνει ο τρελός ένα βίντεο, αλλά δεν νομίζω ότι μπορείς να βρεις στην Ελλάδα τους καφέδες που έβγαλε ως καλύτερους. Και τον gold τον θάβει αλύπητα...που να έπινε αυτό που χρησιμοποιούσαν τα περισσότερα καφέ δεκαετίες 80 και 90 :) .

 
7 July 2006
453
Η καλύτερη επιλογή για καλοκαίρι είναι τα μπλεντάκια από διάφορους rosters.

Συνταγή για Pianeta από Taf:
Για espresso, 17in 38out σε 28sec +10gr παγωμένο νερό ή χτυπημένο γάλα +μεγάλα παγάκια.

Ή σε pour over, κανονικό κόψιμο, με αρκετά συμπυκνωμένη αναλογία 1/14 σε 2,5min. Τον ετοιμάζεις αποβραδίς και τον αφήνεις στο ψυγείο. Την επομένη μετάγγιση σε θερμός και τον παίρνεις μαζί σου στη δουλειά. Βάζεις αρκετά παγάκια σε ποτήρι και είσαι έτοιμος.




Sent from my Mi 9T using Tapatalk
 

Kosh

Μέλος Σωματείου
7 September 2006
91,153
Εκεί ψηλά.....
Εγω χτες φτιαχνοντας τιραμισου (χωρις αυγα) εφτιαξα στην μπρικα μου ισα με 16 εσπρεσσακια για να μουλιασω μεσα τα σαβαγιαρ.

Με βλεπει φιλη που σκαμπαζει γενικως και μου λεει τι ασχολεισαι φτιαξε ενα καφε στιγμης......


Οχι κυρια μου.....και στην τιρμαισου εσπρεσσο....
 

pankostas

AVClub Enthusiast
16 January 2014
1,051
Τώρα που καλοκαίριασε για τα καλά, σίγουρα οι κρύοι καφέδες γίνονται πιο ελκυστικοί. Να πω την αλήθεια, freddo espresso συνήθως παίρνω μόνο απέξω, γιατί το πάγωμα κόβει μεγάλο μέρος των αρωμάτων και της γεύσης κάνοντας χάλια ζεστούς καφέδες να γίνονται μέτριοι και να είναι ευκολότερη η κατανάλωσή τους.
Μετά από μερικά πειράματα στο σπίτι βρήκα ότι ισχύει το ίδιο. Μικρές διαφορές στην προετοιμασία που σε κανονικό εσπρέσο αλλάζει τη γεύση/άρωμα στον κρύο απλά δεν υπάρχουν ή δεν μπορώ να τις καταλάβω. Επίσης η μετατόπιση προς Lungo ή ακόμη και ο freddo...αμερικάνο δεν είναι καθόλου άσχημος.
Τείνω να καταλήξω σε ελαφρύ lungo (38g από 16 g), χτύπημα με 1 παγάγακι και αραίωμα με λίγο παγωμένο νερό περίπου διπλασιάζοντας αρχικό όγκο και προσθέτοντας και 4-5 παγάκια στο τέλος. Σίγουρα δεν φτάνει το χρόνο κατανάλωσης ενός φραπέ αλλά σίγουρα μου κρατά περισσότερο από τον φρέντο εσπρέσο που τον πίνω σαν...εσπρέσο σχεδόν. Επίσης δεν χρειάζεται να μπει καθόλου ζάχαρη.

Όπως και να το κάνω, κάπου κάπου θέλω έναν φραπέ, πια μόνο με nescafe gold για να θυμηθώ τα παλαιότερα χρόνια. Όμως φραπέ χωρίς ζάχαρη απλά δεν πίνεται με τίποτα. Αλήθεια έχετε βρει κανέναν πιο ποιοτικό στιγμιαίο καφέ; Είχε κάνει ο τρελός ένα βίντεο, αλλά δεν νομίζω ότι μπορείς να βρεις στην Ελλάδα τους καφέδες που έβγαλε ως καλύτερους. Και τον gold τον θάβει αλύπητα...που να έπινε αυτό που χρησιμοποιούσαν τα περισσότερα καφέ δεκαετίες 80 και 90 :) .

Η αναλογία 1:2.5, 16in 38out, δεν τον πικριζει λίγο τον καφέ? Δεν είναι καλύτερα 1:2?
 

FSword

AVClub Enthusiast
19 June 2006
1,240
Εγω χτες φτιαχνοντας τιραμισου (χωρις αυγα) εφτιαξα στην μπρικα μου ισα με 16 εσπρεσσακια για να μουλιασω μεσα τα σαβαγιαρ.

Με βλεπει φιλη που σκαμπαζει γενικως και μου λεει τι ασχολεισαι φτιαξε ενα καφε στιγμης......


Οχι κυρια μου.....και στην τιρμαισου εσπρεσσο....

Μα το τιραμισού με εσπρέσσο γίνεται κατεξοχήν. Βέβαια εμένα με καφέ στιγμής μια χαρά γεύση έχει. Χωρίς αυγά όμως δεν...
 
17 June 2006
9,805
Η αναλογία 1:2.5, 16in 38out, δεν τον πικριζει λίγο τον καφέ? Δεν είναι καλύτερα 1:2?
Αν μιλάγαμε για εσπρέσσο ζεστό ναι και για αυτό μένω αυστηρά σε 1:2. Σε κρύο και με την αραίωση δεν την καταλαβαίνω την παραπάνω πικραδα με τόσα λίγα gr παραπάνω. Το κάνω να πάρει λίγο περισσότερη καφείνη. Αυτό με τον hausbrandt nonneti. Τελείωσε και από αύριο δοκιμές με Mrs Rose.

Στάλθηκε από το Pixel 4a μου χρησιμοποιώντας Tapatalk