sokmav
AVClub Fanatic
- 5 February 2012
- 14,227
Το - σ - προφέρεται κανονικά συριστικά όταν ακολουθούν τα φωνήεντα α, ε, ο, ω, ου ή άλλα σύμφωνα πλην μ, ν π.χ. σαμάρ', σελ'νου < σέλινο, σπω, σταφίδα, σχήμα. Όταν όμως ακολουθεί φθόγγος -1 - (ι, η, ει, οι, υ) το - σ - προφέρεται παχιά όπως στην Αγγλική λέξη she ακόμα και όταν ο φθόγγος -1 - έχει αποκοπεί ως άτονος. Π.χ. σήμιρα, σύκου, σίδηρου, βασ'λές < βασιλεύς, σ'τάρ < σιτάρι κλπ. Αντιθέτως όταν το -1 - προέρχεται από τροπή ενός άτονου - ε - σε -1 - τότε το - σ - προφέρεται κανονικά συριστικά, π.χ. σιντούτσ' < σεντούκι, σιβντάς < σεβντάς. Προφέρεται επίσης παχιά όταν ακολουθούν τα έρρινα μ, ν. π.χ. σμαρίζου < σημαδεύω, σνεικάζου = χορταίνω, σμαζώνου = συμμαζεύω κλπ. Το -σ- της πρόθεσης συν στα σύνθετα, μετά την αποκοπή του άτονου -υ- και όταν ακολουθούν τα ψιλά σύμφωνα κ, π, τ ή τα β και γ προφέρεται σαν ζ π.χ. ζμπέθιρους < συν + πεθερός, ζ'γκάφτου < συν + καίγομαι, ζ'βάζου < συν + Βάζω, αζβέστ'ς < ασβέστης. Στο σύμπλεγμα - τσ - έχουμε παχιά προφορά του - σ - όταν ακολουθεί -1 -π.χ. στσιάχτρου < σκιάχτρο, αστσίστ'ς = (είδος θάμνου). Επίσης υπάρχει παχιά προφορά όταν οι λέξεις με το σύμπλεγμα - στ - προέρχονται από την τουρκική γλώσσα, όπου σ' αυτήν χρησιμοποιείται το γράμμα c = τσ π.χ. τσατάλ' < τουρκ. catal = διχάλα, τσαπ < τουρκ. cap = απάτη, τσακμάκ < τουρκ. camak = αναπτήρας. > Στις άλλες περιπτώσεις το - τσ - προφέρεται κανονικά συριστικά π.χ. τσάπα, τσατίζου. Τέλος παχιά προφέρεται το - το - σε όλες τις περιπτώσεις "τσιτακισμού" όταν δηλαδή προέρχεται από τροπή του-κ-σε-τσ-.Π.χ. σουκάτς' < σοκάκι, λου-λάτς' < λουλάκι. Το τελικό όμως - ς - στις άλλες περιπτώσεις προφέρεται πάντα συριστικά π.χ. πατέρας, σακάτ'ς (ανάπηρος). στ) Στο διπλό γράμμα - ξ - (κσ) το - σ - προφέρεται παχύ όταν ακολουθεί το γράμμα - υ - π.χ. ξύλου, ξύνου κλπ. ακόμα και όταν το - υ - έχει αποκοπεί π.χ. ξ'λάγγουρου (= είδος αγγουριού), ξ'ώ = ξύνω. Επίσης το - ξ - έχει παχιά προφορά και όταν ακολουθεί οποιοδήποτε άλλο φωνήεν που έχει όμως αποκοπεί ως άτονο π.χ. ξ'νός < ξινός, ξ'μφών' < ξημερώνει. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις το - ξ - προφέρεται κανονικά συριστικά π.χ. ξηρός, ξκρεύγου, ξιπιτώ κλπ. (εξαιρείται μόνο η λέξη ξκρτέρ (= είδος γερακι-ού).
:SFGSFGSF::SFGSFGSF:
(Θεέ μου έχω μπλέξει σε αίρεση.)
Θα βάλω άσμα που ξορκίζει δαιμόνια (σε ρεαλιστικές εντάσεις λέει το ξόρκι αλλιώς δεν πιάνει.)