Μαύρα Διαμάντια: Καλές ηχογραφήσεις κλασσικής μουσικής σε βινύλιο.

[AUDIOINSPECTOR]

Καταπληκτικό. Στο εξώφυλλο του Blu Ray διάβασα ότι η αυθεντική ηχογράφηση ήταν τετρακάναλη για την κυκλοφορία Quadraphonic LP της εποχής. Από αυτήν την άποψη αξίζει να έχει κάποιος και τη πολυκάναλη έκδοση σε Blu Ray.

 

[ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ]

Καταπληκτικό. Στο εξώφυλλο του Blu Ray διάβασα ότι η αυθεντική ηχογράφηση ήταν τετρακάναλη για την κυκλοφορία Quadraphonic LP της εποχής. Από αυτήν την άποψη αξίζει να έχει κάποιος και τη πολυκάναλη έκδοση σε Blu Ray.

Η όλη λογική των Original Source είναι να κάνουν μάστερινγ και με τα 4 κανάλια, με μίξη και των 4 σε ένα δικάναλο μάστερ απο το οποίο χαράζεται η μήτρα για το βινύλιο. Στις πρωτότυπες εκδόσεις είχαν χρησιμοποιηθεί μόνο τα δύο κύρια κανάλια, ηλιθιωδώς. Λέω ηλιθιωδώς γιατί δεν ήταν τίποτα το δύσκολο ή εξωτικό για την εποχή. Έχω δίσκους της μικρής εταιρείας Valois, που την ίδια εποχή, αρχές του '70, έκανε ακριβώς αυτό, ηχογράφηση σε 4κάναλο μάστερ και down mix σε δικάναλο για την χάραξη σε βινύλιο, με εξαιρετικά αποτελέσματα.

 

[AUDIOINSPECTOR]

Σωστά. Ενας επαγγελματίας μηχανικός ήχου μπορεί να δημιουργήσει ένα δικάναλο downmix από οποιδήποτε τετρακάναλο master της εποχής. Η καλύτερη εκδοχή των quadraphonic εκδόσεων της δεκαετίας του 70 ήταν οι εκδόσεις 4 track discrete σε μαγνητοταινίες 1/4" open reel. Κυκλοφόρησαν σε περιορισμένα αντίτυπα και όσες διασώζονται σήμερα πωλούνται σε υψηλές τιμές. Ισως μπω στο πειρασμό να αγοράσω κάποιες αν βρω ένα τετρακάναλο μαγνητόφωνο σε λογική τιμή

 

[Κώστας Γκαβάκος]

H ίδια ηχογράφηση σε δεύτερες εκδόσεις. Η πρώτη london σε επανέκδοση και η δεύτερη ace of dimonds. Δεν παρατήρησα διαφορές στην ποιότητα ήχου. Υπόψιν έχω σε μεγάλη εκτίμηση την ace of dimonds σαν ότι ποιο κοντά στην πρώτη έκδοση της decca.

 

[Κώστας Γκαβάκος]

Η περίφημη ηχογράφηση του Αμερικάνικου κουαρτέτου του Dvorak με το σπουδαίο Janacek Quartet στην οποία έχω αναφερθεί σε κάποια προηγούμενη ανάρτηση.
Σε σπίτι φίλου άκουσα την original decca σε αντιπαράθεση με την επανέκδοση ace of dimonds. Στο σπίτι του η επανέκδοση μου είχε αφήσει άριστες εντυπώσεις με καλό σύστημα κεφαλή lyra, ηχεία Avalon ενισχυτικά Conrad Jonson. Πάντα όταν η πρώτη έκδοση είναι καλή τότε και οι επανεκδόσεις παίζουν καλά.
Πρόσφατα άκουσα την original έκδοση με μια δανεική επανέκδοση της analogphonic στο σύστημα μου. Το πρόβλημα με τις audiophile επανεκδόσεις είναι ότι για να εντυπωσιάσουν φουσκώνουν - παχαίνουν τον ήχο.
Κρίμα που δεν έχουμε περισσότερες ποιοτικές ηχογραφήσεις με το Janacek.

Στην φωτογραφία το original και η επανέκδοση της analogphonic

 

[AUDIOINSPECTOR]

Δυστυχώς κάποιες σύγχρονες επανεκδόσεις βινυλίου είναι προϊόν ψηφιακής επεξεργασίας χωρίς αυτό να αποκαλύπτεται στο τελικό καταναλώτή. Βέβαια η επεξεργασία αυτή γίνεται σε πολύ σύγχρονα workstation με υψηλή ανάλυση 32bit/192kHZ ή DSD αλλά πλέον μεσολαβούν ένα στάδιο μεταροπής A/D και ένα δεύτερο D/A. Σας θυμίζω το κράξιμο με τις επανεκδόσεις σε βινύλιο της Mobile Fidelity.

Mobile Fidelity Controversy

 

[ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ]

Πολλές ναι, για παράδειγμα όλες οι επανεκδόσεις της Warner σε βινύλιο απο το 2015 και μετά είναι απο ψηφιακά μάστερ. Αλλά η Analogphonic αναθέτει το μάστερινγκ στα Emil Berliner Studios και εκεί γίνεται πλήρως αναλογική επεξεργασία.

 

[AUDIOINSPECTOR]

Δεν είχα ποτέ τη πολυτέλεια χρόνου να κάνω κάποια συγκριτικά τεστ από ψηφιακά επεξεργασμένες επανεκδόσεις βινυλίου σε σχέση με αντίστοιχες pure analog εκδόσεις. Ομως πιστεύω ότι δεν θα έβγαινε κάποιο σταθερό αποτέλεσμα υπέρ της μίας ή της άλλης τεχνικής διότι μέχρι να καταλήξει μια έκδοση βινυλίου στο πανάκριβο πλατώ ενός "audiophile" ακροατή μεσολαβούν πολλοί ενδιάμεσοι παράγοντες όπως το αυτί και οι ικανότητες του εκάστοτε μηχανικού mastering, η ποιότητα του τόρνου χάραξης, η ακρίβεια στην επιμετάλλωση του lacquer, η ποιότητα του παρθένου βινυλίου και τέλος η συνολική τεχνική επίβλεψη κατά τη διαδικασία εκτύπωσης των αντιτύπων.

Το δικο μου συμπέρασμα είναι ότι για όσα χρόνια ακόμα θα υπάρχει το βινύλιο ως μέσο ακρόασης οι καθαρά αναλογικές εκδόσεις θα συνυπάρχουν με τις ψηφιακά επεξεργασμένες και νομίζω ότι σε κάθε επανέκδοση θα ήταν χρήσιμο να υπάρχει μια σύντομη περιγραφή της διαδικασίας mastering που ακολουθήθηκε ώστε ο υποψήφιος αγοραστής να έχει μια πληρέστερη εικόνα για τη συγκεκριμένη επανέκδοση.

 

[Κώστας Γκαβάκος]

Η γενική αρχή είναι ότι το original δεν το φθάνει καμία επανέκδοση audiophile ή μη.
Επίσης καλό είναι μια ηχογράφηση να κρίνεται μεμονωμένα σε σύγκριση με τις διάφορες επανεκδόσεις της. Για να προχωρήσω διαφορές υπάρχουν ανάμεσα στις επανεκδόσεις ακόμη και σε sacd τις ίδιας ηχογράφησης δηλ. χάος.
Όποιος λ.χ. έχει ακούσει το περίφημο διπλό audiophile βινύλιο Ansermet - Royal Ballet gala performances της analogue production σε σύγκριση με το sacd της ίδιας εταιρίας δεν βλέπω τον λόγο να αγοράσει το βινύλιο. Τώρα αν ακούσει το ίδιο πρόγραμμα στο sacd της εταιρίας stereo sound μάλλον θα το προτιμήσει σε σχέση με τα προγούμενα. Σε σχέση με το original βινύλιο δεν ξέρω νομίζω δεν αγοράζεται.
Για τα original source τουλάχιστον αυτά που είχαν τετρακάναλη εγγραφή (δεν είχαν όλα) έχω θετική άποψη αλλά πάλι κατά περίπτωση. Από την σειρά δεν θα αγόραζα π.χ. τον Barenboim-Brucknner - Σικάγο αλλά θα αγόραζα Abbado- Stravinsky,Ιεροτελεστία. Τα sacd που έχει κάνει για λογαριασμό της Ιαπωνικής Universal το ίδιο Γερμανικό στούντιο που παράγει τα βινύλια δεν έχουν καμία διαφορά ηχητικής ποιότητας με τα αντίστοιχα βινύλια. Αυτά χωρίς να έχω χρυσά ούτε καν επίχρυσα αυτιά.

Από τα γενικά στο ειδικό. Έχω την παρακάτω εκτέλεση του Karajan σε original. Είναι μια εξαίρετη ηχογράφηση που την συνέκρινα με μια επανέκδοση βινυλίου της esoteric. Είναι από τις ελάχιστες φορές που δεν παρατήρησα διαφορά στον ήχο. Μπράβο στην esoteric που για την συγκεκριμένη απανέκδοση καταρίπτει τα πιστεύω μου.

 

[ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ]

Δεν είχα ποτέ τη πολυτέλεια χρόνου να κάνω κάποια συγκριτικά τεστ από ψηφιακά επεξεργασμένες επανεκδόσεις βινυλίου σε σχέση με αντίστοιχες pure analog εκδόσεις. Ομως πιστεύω ότι δεν θα έβγαινε κάποιο σταθερό αποτέλεσμα υπέρ της μίας ή της άλλης τεχνικής διότι μέχρι να καταλήξει μια έκδοση βινυλίου στο πανάκριβο πλατώ ενός "audiophile" ακροατή μεσολαβούν πολλοί ενδιάμεσοι παράγοντες όπως το αυτί και οι ικανότητες του εκάστοτε μηχανικού mastering, η ποιότητα του τόρνου χάραξης, η ακρίβεια στην επιμετάλλωση του lacquer, η ποιότητα του παρθένου βινυλίου και τέλος η συνολική τεχνική επίβλεψη κατά τη διαδικασία εκτύπωσης των αντιτύπων.

Δε διαφωνώ. Κάποιες παλιές επανεκδόσεις με ψηφιακό ρημάστερ ήταν πολύ καλές.Πρόσφατα βρήκα σε κάποιο πανέρι αυτόν τον δίσκο
Ο οποίος είναι πολύ καλός, δε μπόρεσα να εντοπίσω "ψηφιακίλα". Σε κάποιους άλλους δίσκους της εποχής ακούγεται όμως και με το παραπάνω.

 

[ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΓΓΟΓΙΑΝΝΗΣ]

Άλλη μια Ισπανίδα κούκλα. Το αγγλικό πρωτότυπο πωλείται αυτή τη στιγμή στο discogs σε παρόμοια ΝΜ- κατάσταση για 1200 ευρώ. Ο συγκεκριμένος δίσκος κόστισε 14, μαζί με τα ταχυδρομικά και έχει τις ίδιες ακριβώς μήτρες. Μέχρι και το ίδιο (σχεδόν) εξώφυλλο έχει, με τις σημειώσεις στο οπισθόφυλλο στα Ισπανικά-αλλά ποιος νοιάζεται;

 

[AUDIOINSPECTOR]

O δίσκος με τον Stokowski αν παρατηρήσεις έγινε με χάραξη DMM (direct metal mastering) κατευθείαν σε φύλλο χαλκού που είναι πιο ανθεκτικό από το standard lacquer χάραξης και τα αντίτυπα βινυλίου που παράγονται με αυτή τη διαδικασία έχουν χαμηλότερο θόρυβο και καλύτερη απόκριση στις υψηλές συχνότητες. Δυστυχώς ελαχιστα studio στην Ευρώπη διαθέτουν τόρνο με την ειδική κεφαλή χάραξης DMM.

Στην άλλλη πλευρά του Ατλαντικού η Mobile Fidelity ανέπτυξε μια τεχνολογία που ονομάζει One Step Pressing με αντίστοιχα πλεονεκτήματα που όμως έχει περιορισμό στο συνολικό αριθμό αντιτύπων που μπορούν να τυπωθούν με αυτή τη διαδικασία.

Αν κάποιος έχει αγοράσει πρόσφατα επανέκδοση της Mobile Fidelity One Step Pressing ας καταθέσει τις απόψεις του.

 

[superfly]

O δίσκος με τον Stokowski αν παρατηρήσεις έγινε με χάραξη DMM (direct metal mastering) κατευθείαν σε φύλλο χαλκού που είναι πιο ανθεκτικό από το standard lacquer χάραξης και τα αντίτυπα βινυλίου που παράγονται με αυτή τη διαδικασία έχουν χαμηλότερο θόρυβο και καλύτερη απόκριση στις υψηλές συχνότητες. Δυστυχώς ελαχιστα studio στην Ευρώπη διαθέτουν τόρνο με την ειδική κεφαλή χάραξης DMM.

Στην άλλλη πλευρά του Ατλαντικού η Mobile Fidelity ανέπτυξε μια τεχνολογία που ονομάζει One Step Pressing με αντίστοιχα πλεονεκτήματα που όμως έχει περιορισμό στο συνολικό αριθμό αντιτύπων που μπορούν να τυπωθούν με αυτή τη διαδικασία.

Αν κάποιος έχει αγοράσει πρόσφατα επανέκδοση της Mobile Fidelity One Step Pressing ας καταθέσει τις απόψεις του.

One step κάνουν πολλές εταιρίες απλά το λένε διαφορετικά....το πρόβλημα με τη Mofi είναι ότι δεν κάνει πια αναλογικά remaster....

 

[AUDIOINSPECTOR]

Χμμ και εδώ πάλι παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες. Αν για παράδειγμα η MoFi έχει πρόσβαση στα πρωτότυπα master tapes των δισκογραφικών που τα περισσότερα πλέον φυλάσσονται υπό ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας στις εγκαταστάσεις της Iron Mountain και δεν βγαίνουν από εκεί που να έχεις το Θεό μπάρμπα είναι πιθανόν το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα να είναι καλύτερο έστω και με μεσολάβηση ενός DSD recorder από μια αντίστοιχη έκδοση pure analog που έχει ως πηγή ένα production master δεύτερης γενιάς.

 

[ln()]

Οι ταινίες είναι πολύτιμές και δεν βγαίνουν πια με τίποτα από τα vaults. Άσε που πολλές ιστορικές ταινίες έχουν τόσες φθορές που χρειάζοντια ψηφιακή αποκατάσταση πια... Οπότε γίνεται και δεν τις ξαναγγίζει κανένας.

 

[AUDIOINSPECTOR]

Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι σε κάποιες επανεκδόσεις η MoFi επέλεξε να στείλει μηχανικούς εντός του Iron Mountain και να προχωρήσει σε DSD κωδικοποίηση προκειμένου να έχει πρόσβαση σε πρώτης γενιάς master tapes. Επρεπε όμως εξ αρχής να αναφέρει την όλη διαδικασία ξεκάθαρα και όχι μετά από καταγγελίες πελατών. Πάντως οι επανεκδόσεις One Step που βγαίνουν συνήθως σε 7.500 αντίτυπα γίνονται ανάρπαστες ανεξάρτητα της υψηλής τιμής πώλησης των $125.

To view this content we will need your consent to set third party cookies.
For more detailed information, see our cookies page.

Accept third party cookies

 

[Κώστας Γκαβάκος]

Για τους ακροατές κλασσικής μουσικής η Mobile Fidelity Sound Lab δεν παρουσιάζει κανένα ενδιαφέρον. Διαφήμιζε τα χρυσά σαν καλύτερα των αλουμινιένων cd που θα διαρκέσουν για πάντα. Από το παρακάτω sampler που έχω σε κλασσική μουσική ούτε ο ήχος της με ενθουσιάζει. Βαράνε εντυπωσιακά τα τύμπανα αλλά τσιρίζουν τα βιολιά. Δεν έχω ακούσει βινύλιο τους και δεν έχω άποψη.






Αυτό που θα ήθελα να σας ερωτήσω (ιδιαίτερα τον @AUDIOINSPECTOR που μας φωτίζει στα τεχνικά) είναι η γνώμη σας για τα βινύλια direct-to-disc που παρακάμπτουν την μαγνητική ταινία.
Η σημαντικότερη σύγχρονη παραγωγή είναι στις συμφωνίες του Brahms- Rattle- Berliner Phil.
Κάτι κάποια επιφύλαξη μου παρότι από το μικρόφωνο πάει στην χάραξη, κάτι που είχα ακούσει τα sacd που θεωρητικά παράγονται την ίδια στιγμή, αλλά κυρίως η υψηλή τιμή με απέτρεψαν από την αγορά.

 

[AUDIOINSPECTOR]

Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό ως κάτοχο αρκετών δίσκων βινυλίου direct-to-disc της Sheffield Lab που ιδρύθηκε από τον πιανίστα Linkoln Mayorka και τον νεαρό μουσικό Doug Sax που εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους mastering engineers και χαράκτες δίσκων βινυλίου. Ναι οι δίσκοι direct cut της Sheffield Lab έχουν ιδιαίτερο άκουσμα με απουσία θορύβου (δεν μεσολαβεί μαγνητική εγγραφή) και εξαιρετική δυναμική περιοχή. Αναφέρω ενδεικτικά τους τίτλους The Sheffield Drum Record, Tower of Power Direct, I 've Got The Music in Me. Δεν έχω ποτέ ακούσει ηχογραφήσεις κλασσικής μουσικής direct cut για να εκφέρω άποψη

Πέραν της συμμετοχής του στη Sheffield Lab υπήρξε ο ιδρυτής του περίφημου "The Mastering Lab" στο Hollywood που παρέμεινε σε λειτουργία μέχρι το θάνατο του το 2015. Ηταν υπεύθυνος για το mastering και τη χάραξή κλασσικών album όπως "The Doors", "The Wall", "L.A Woman" και πολλά άλλα. Το μεγαλύτερο μέρος του ηχητικού εξοπλισμού στο studio ήταν σχεδιασμένο και κατασκευασμένο από τον μεγαλύτερο αδελφό του Sherwood Sax.

Για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για τον Doug Sax μπορούν να διαβάσουν τα παρακάτω άρθρα:

Stereophile Magazine
Analog Planet
Absolute Sound

 

[Κώστας Γκαβάκος]

Αυτές είναι οι τεχνικές πληροφορίες του παρακάτω δίσκου. Έτος παραγωγής 1979.
Δεν καταλαβαίνω αν είναι direct-to- disc. Προέρχεται από μια Αμερικάνικη εταιρία Miller & Kreisel sound corporation.
Παρακαλώ τα φώτα σας.

 

[AUDIOINSPECTOR]

Από τη στιγμή που μεσολαβεί PCM digital recorder o δίσκος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως direct cut. Η έννοια του direct cut ή direct-to-disc σημαίνει ότι η ορχήστρα ηχογραφείται ζωντάνα σε πραγματικό χρόνο και η stereo έξοδος της αναλογικής κονσόλας μίξης οδηγεί απευθείας την κεφαλή χάραξής του lacquer από το οποίο μετά θα προκύψουν τα αντίτυπα βινυλίου.