Το Hi-End έχει τη μυθολογία του.
Οι μύθοι το κρατάνε ζωντανό και ακμαίο. Για χάρη του μύθου θα ξοδέψεις μία περιουσία, θα φορτώσεις χρέη στις πλάτες σου, θα τσακωθείς με το έτερο σου ήμισυ, θα μείνεις ξάγρυπνος τις νύχτες κάνοντας όνειρα.
Το Hi-End δεν είναι μηχανήματα. Δεν είναι τεχνολογία. Δεν είναι κάν μουσική.
Είναι
Έρωτας!
Και όπως γίνεται με τον έρωτα, στηρίζεται στο μύθο του. Δεν υπάρχει έρωτας δίχως μύθο, δίχως το παραμύθι του. Όμως όταν γκρεμίζεται ο μύθος, όταν το παραμύθι αποδεικνύεται φύκια για μεταξωτές κορδέλες, μπρούντζος αντί για χρυσό, το συναίσθημα είναι οδυνηρό. Σαν κάθε φορά που διαλύεται ένα ωραίο όνειρο.
Στην περίπτωση του YBA Passion 1000 έχουμε άλλον ένα μύθο. Κι' αν αληθεύουν όσα προέκυψαν από τα τεκμήρια που παρουσιάστηκαν σε τούτο δω το νήμα, τότε έχουμε τη διάλυση του, το γκρέμισμα άλλου ενός μύθου. Οδυνηρό επίσης.
Ο αγαπητός Σάκης Πετρόπουλος (vintage service) που ανέδειξε το θέμα, παρουσιάζεται πολύ επιφυλακτικός και διστακτικός στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Πολύ καλά πράττει. Δεν μπορεί να διακινδυνεύσει την επαγγελματική του φήμη και υπόσταση, αντλώντας γενικότερα συμπεράσματα από το ένα και μοναδικό κομμάτι που είχε τη δυνατότητα να εξετάσει.
Εμείς οι τρίτοι όμως δεν έχουμε τέτοιες δεσμεύσεις. Δικαιούμαστε να κάνουμε σχόλια, να κρίνουμε και να υποβάλλουμε ερωτήματα.
Τρία βασικά θέματα ανακύπτουν κατά τη γνώμη μου:
Το θέμα της ασφάλειας.
Η έλλειψη της κλασσικής γείωσης από ρευματολήπτη τύπου IEC σε SCHUCO. Λείπει η κλασσική σ' αυτές τις περιπτώσεις γείωση. Χρειάζεται; Ο φίλος tonal υποδεικνύει ότι υπάρχουν σχεδιάσεις, όπου αυτή δεν απαιτείται. Και δίνει και σχετικό παράδειγμα. Δεν είμαι ειδικός, ώστε ν' απαντήσω στο ερώτημα βασισμένος σ' επιστημονικοτεχνικά κριτήρια. Θα δεχτώ όμως σαν υπόθεση εργασίας τη θέση του tonal, ότι μπορεί να μη χρειάζεται.
Εξάλλου έχουμε στο θέμα αυτό επιβοηθητική, την κοινή εμπειρία. Παρατηρούμε ότι συνήθως συσκευές μικρής ισχύος και χαμηλής κατανάλωσης έρχονται εφοδιασμένες με διπολικούς ρευματολήπτες (πρίζες). BD/DVD/CD Players, Media Players, φορτιστές κινητών, περιφερειακά υπολογιστών κλπ.
Ενώ συσκευές μεγάλης ισχύος, όπως ηλεκτρικά σίδερα, κουζίνες, αίρ-κοντίσιον, αλλά βέβαια και τελικοί ενισχυτές έρχονται με ρευματολήπτες τύπου IEC και φυσικά με την αντίστοιχη γείωση.
Έστω λοιπόν ότι η σχεδίαση είναι τέτοια, ώστε να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα ασφάλειας. Το δεχόμαστε. Γιατί όμως ο ενισχυτής είναι εφοδιασμένος με βύσμα ρευματολήπτη τύπου IEC;
Κι' αν δεν υπάρχει θέμα ασφάλειας, υπάρχει
σοβαρή επιχείρηση παραπλάνησης του καταναλωτή. Ο οποίος δεν θα αγόραζε τον ενισχυτή, αν δεν έβλεπε τροφοδοσία από ένα "σοβαρό" IEC, που θα του δώσει και τη δυνατότητα έπειτα να βάλει ένα "καλό" (δηλαδή πολύ ακριβό) καλώδιο ρεύματος!
Θέμα Εικονικής Συμμετρικής (Balanced) Σχεδίασης
Ο Ενισχυτής εκτός απο την τυπική είσοδο τύπου RCA φέρει και είσοδο τύπου XLR, η οποία αφορά συνδέσεις με συσκευές (προενισχυτές/DAC's κλπ), που έχουν αντίστοιχη έξοδο. Η είσοδος/έξοδος τέτοιου τύπου σημαίνει ότι υφίσταται υλοποιημένη από πλευράς ενισχυτή αντίστοιχη ισορροπημένη (Balanced) σχεδίαση, η οποία θα απαιτούσε τον πολλαπλασιασμό των κυκλωμάτων του ενισχυτή και θα αύξανε δραματικά και το κόστος. Εδώ όμως έχουμε μεν την είσοδο, αλλά με το ένα από τα τρία pins στον αέρα. Διότι η σχεδίαση του ενισχυτή είναι Unbalanced. Δηλαδή είναι άλλη μία υποδοχή, τίποτ' άλλο. Η οποία κάνει αυτό που θα κάναμε αν προσθέταμε στο XLR βύσμα του καλωδίου ένα απλό ανταπτοράκι από XLR σε RCA.
Εδώ όμως έχουμε άλλα προβλήματα. Οι συνδέσεις τύπου XLR Balanced αφορούν συνήθως συσκευές που προέρχονται από τον επαγγελματικό χώρο και είναι κατά κανόνα Fully Balanced. Οι συσκευές αυτές (τύπου Proffessional) έχουν επίσης έξοδο ρυθμισμένη (καλιμπραρισμένη) στα +4 dBu, αντίθετα με τις συσκευές τύπου Consumer που έχουν έξοδο ρυθμισμένη (καλιμπραρισμένη) στα -10 dBV (δηλαδή στάθμη 6 dB λιγότερο).
Υφίσταται λοιπόν σοβαρός κίνδυνος, αν τροφοδοτήσουμε από το στάδιο εξόδου μίας συσκευής τύπου Proffessional (π.χ. από μία κονσόλα ή ένα DAC) το αντίστοιχο στάδιο της ψευδο-Balanced εισόδου μίας Consumer συσκευής (π.χ. τελικός ενισχυτής) αυτή να υπερφορτωθεί και να καταστραφεί.
Για να προληφθεί μία τέτοια βλάβη (στην περίπτωση δηλαδή που δεν έχουμε μία πλήρως ισορροπημένη σχεδίαση) δύο δυνατότητες υπάρχουν:
-Να ενσωματώσει ο κατασκευαστής στο κύκλωμα της ψευδο-Balanced XLR εισόδου ένα κύκλωμα που θα κάνει τη σχετική μετατροπή και θα οδηγήσει τον ενισχυτή με ασφάλεια.
-Εναλλακτικά να προστεθεί εξωτερικά εν σειρά μεταξύ interconnect και εισόδου ένας attenuator (εξασθενητής) ή κάποια άλλη συσκευή κατάλληλη για αυτό το σκοπό. Τέτοιες συσκευές είναι συνηθέστατες στο χώρο του επαγγελματικού Audio.
Δυστυχώς η ύπαρξη τέτοιων ψευδο-Balanced XLR εισόδων σε κορυφαίους και πολύ ακριβούς Hi-End τελικούς πρέπει να είναι αρκετά συχνή. Μου αναφέρθηκε πρόσφατα (δε θα πω ονόματα) η βλάβη ενός άλλου πανάκριβου τελικού λόγω υπερφόρτωσης από την παραπάνω αιτία.
Γιατί οι κατασκευαστές παραπλανούν κατ' αυτό τον τρόπο τους υποψήφιους αγοραστές ενσωματώνοντας τέτοιου είδους ψευδο-Balanced XLR εισόδους; Μόνο το marketing παρέχει κάποια λογική εξήγηση. Για να έχουν οι υποψήφιοι αγοραστές τη συναίσθηση ότι μπορούν να βάλουν και τα καλά πανάκριβα XLR καλώδια τους. Για να νοιώθουν ότι εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι συνηθισμένο, αλλά με κάτι παραπάνω!
Πόσο Καλά Παίζει;
Πριν το κουβεντιάσουμε οφείλω ν' αναφέρω το εξής περίεργο περιστατικό:
Ξεκίνησα να γράφω το παρόν post γύρω στο απόγευμα, με αρκετές διακοπές και διαλείμματα στο μεταξύ. Είχα επισκεφθεί προηγουμένως τη σελίδα της
YBA για συμπληρωματικές πληροφορίες. Από εκεί αντέγραψα με copy-paste τα τεχνικά χαρακτηριστικά του YBA Passion 1000, όπως τα δίνει ο κατασκευαστής, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα (που προκύπτει, όπως είπαμε με απλή αντιγραφή).
[TABLE="class: textBlanc10, width: 100%"]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Power output per channel : [/TD]
[TD]250 W / 8 Ohms (230 V line power)
500 W / 4 Ohms (230 V line power)
3,5 kW / 0,7 Ohms (peak)[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Signal to noise ratio (unweighted) : [/TD]
[TD]> 100 dB[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Input sensitivity : [/TD]
[TD]1,1 V at P max[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Asymmmetrical input : [/TD]
[TD]1, on golden YBA cinch connector[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Symmmetrical input (XLR plugs) : [/TD]
[TD]1, floating (iso) on golden XLR connector[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Outputs : [/TD]
[TD]2 outputs per channel[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Distorsion : [/TD]
[TD]0,01%[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Consumption : [/TD]
[TD]2 kVA max.[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Damping factor : [/TD]
[TD]400, adjustable[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Input impedance : [/TD]
[TD]47 k Ohms[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Dimensions : [/TD]
[TD]510 x 480 x 270 mm[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Colour : [/TD]
[TD]black or aluminium grey[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Weight : [/TD]
[TD]65 kg[/TD]
[/TR]
[TR]
[TD="width: 50%, align: right"]
Warranty : [/TD]
[TD]5 years[/TD]
[/TR]
[/TABLE]
Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι ενδιαφέροντα και καθόλου ευκαταφρόνητα. Υποτίθεται -με βάση αυτά- ότι δεν υπάρχει φορτίο στο οποίο δεν μπορεί ν' ανταπεξέλθει ο συγκεκριμένος ενισχυτής. Είχα σκοπό να ρωτήσω το φίλο Σάκη Πετρόπουλο, αν οι μετρήσεις αυτές επαληθεύονται και στην πράξη στο συγκεκριμένο κομμάτι που έχει στα χέρια του.
Όμως στο μεταξύ, ώσπου να φθάσω σ' αυτό το σημείο, η επίσημη σελίδα του κατασκευαστή με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του
συγκεκριμένου ενισχυτή
εξαφανίστηκε! και το site της YBA άλλαξε περιεχόμενο και εμφάνιση!
Σύμπτωση; Μπορεί. Αλλά μπορεί και όχι.
Εν τω μεταξύ ας μην είμαστε ολότελα άδικοι. Δεν είναι μόνο το περιοδικό Ήχος που τον έχει σαν αναφορά. Ο διεθνής ειδικός τύπος έχει υποδεχτεί το συγκεκριμένο ενισχυτή με θριαμβευτικές αναφορές.
Ένα απλό ψάξιμο στο Google το επιβεβαιώνει.
-Ορίστε η κριτική από το
Stereophile
-Και ορίστε και μία άλλη κριτική από το
Τοποθετεί τον YBA Passion 1000 στην κατηγορία των υπερενισχυτών.
Που είναι η αλήθεια λοιπόν και που ο μύθος;
Κατ' αρχήν πρέπει να περιμένουμε να επαληθευτούν οι μετρήσεις. Δηλαδή αυτό που έχουμε, αυτό που υπάρχει είναι όπως αναμένεται και όπως θα έπρεπε να είναι;
Να επαληθευτεί επίσης ότι είναι έτσι από τον κατασκευαστή του, ότι δεν είναι από κάπου αλλού πειραγμένο κλπ. Αν και αυτό είναι μάλλον εύκολο φαντάζομαι.
Τολμώ να κάνω μία
υπόθεση. Υπάρχει μία σχεδίαση που μέσα σ' ορισμένα πλαίσια μπορεί να παίξει πάρα πολύ καλά. Ο κατασκευαστής όμως δεν προχωράει σε αντίστοιχη υλοποίηση. Αντί γι' αυτό ακολουθεί τους κανόνες του Marketing. Μία επιβλητική εμφάνιση είναι το παν. Ποιός θα τολμήσει να αμφισβητήσει ένα θηρίο 65 κιλών το κομμάτι; Για να εξασφαλιστεί η επιβλητική εμφάνιση όμως γίνονται αναγκαστικά συμβιβασμοί στο εσωτερικό του μηχανήματος. Και οικονομίες σε σημεία που δεν πολυφαίνονται.
Εδώ όμως ανακύπτει και το ουσιαστικό ερώτημα. Αν ο ενισχυτής ήταν εφοδιασμένος μ' ένα μικρότερο, ελαφρύτερο και οικονομικότερο περίβλημα (σασί και ψήκτρες), αλλά καλύτερα εφοδιασμένος στο εσωτερικό του μήπως θα μπορούσε να βγει πολύ πιο οικονομικός και να παίζει πολύ καλύτερα; (Αρκεί μόνο ν' αναλογιστούμε πόσο επιβαρύνουν το κόστος τα αυξημένα λόγω βάρους μεταφορικά).
Αλλά, από την άλλη πλευρά, μήπως δεν θα μπορούσε να πουληθεί, διότι οι υποψήφιοι αγοραστές της Hi-End κατηγορίας δεν θα τον θεωρούσαν αξιοπρόσεκτο σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν διαμορφώσει;
